Delft

Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens

DELFT

Provincie  : Zuid Holland
Opheffing  : -
Toevoegingen : 1921 Hof van Delft (ged, 1833 Hoog en Woud Harnasch, 1855 Groeneveld), Vrijenban (ged, 1833 Biesland, 1855 Abtsregt, Ackersdijk en Vrouwenregt)

I : 24 juli 1816
" Van zilver beladen met een pal van sabel. Het wapen gedekt met eene kroon met 5 fleurons, alles van goud, en vastgehouden door 2 klimmende leeuwen van keel."

NB : op de paal worden vaak golflijntjes aangebracht, op de officiële tekening heeft de kroon 3 bladeren en 2x3 parels en zijn de leeuwen aanziend.

Oorsprong/verklaring

De paal symboliseert de door de stad lopende Oude Delft. De paal is al bekend vanaf de vroegste zegels van de stad. In totaal zijn er 12 verschillende zegels bekend van Delft.

De eerste twee grootzegels van de stad (1260 en 1299-1416) vertonen beide een vergelijkbare afbeelding van een paal met ter weerszijden een burcht met drie torens. Het derde grootzegel (1472-1600) vertoont een inmiddels gegolfde paal, met ter weerszijden een enkelvoudige toren. Op de torens staan vaantjes, met daarop een paal.

Van de vier bekende zegels ten zaken, geeft het oudste (1351-1358) een paal weer met ter weerszijden een klimmende leeuw. Het tweede zegel ten zaken (1361, 1x bekend) is identiek als de beide oudste grootzegels. Op het derde zegel ten zaken (1375-1424) is de voorstelling gelijk, alleen is de paal beladen met een kronkelende lijn. Op het vierde zegel ten zaken (1444-1785) komt voor het eerst het wapen tevoorschijn. Het zegel vertoont een Gothische poort, waarin een leeuw. Onder de poort staat een wapen met een paal.

Tenslotte zijn er nog drie kleinzegels van de stad bekend. Het oudste (1583-1654) vertoont het wapen met de paal, met een lint opgehangen aan een tak en ter weerszijden gehouden door een klimmende leeuw. Het tweede (1658-1719) geeft eveneens het wapen, zonder tak, maar wel gehouden door de leeuwen. Op het derde kleinzegel (1725-1810) wordt het wapen gedekt door een vijfbladerige kroon en gehouden door de leeuwen.

Waarom de leeuwen bij de officiële verlening aanziend zijn getekend is niet duidelijk. Op alle stadszegels zijn de leeuwen niet aanziend. Ook de omschrijving geeft de leeuwen niet aanziend. Aangezien de Hoge Raad van Adel uitgaat van de tekening en niet de beschrijving als de officiële versie van de wapens verleend voor 1820, zijn de leeuwen dus officieel aanziend.

De kleuren zijn zover bekend altijd een zwarte paal op een zilveren veld geweest. Over de kleur van de schildhouders is verder niets bekend.

Na inlijving bij het Franse keizerrijk werd aan Delft het recht verleend (op 14 april 1813) het wapen te vermeerderen met een vrijkwartier voor de steden van de tweede klasse. Dit vrijkwartier vertoonde een gouden N op een blauwe ondergrond. Of dit wapen ooit is gebruikt is me niet bekend.

Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910	Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930
Het wapen op de Voldersgracht 21 (bron)

Literatuur : Van den Bergh, 1878; Van Leeuwen, 1966; Campardon, 1889