Ermelo (NL)

Portaal Nederlandse Overheidsheraldiek

Portaal Nederlandse overheidswapens	Onderdeel van: Heraldry of the World
Nederlandse heraldiek: Provinciewapens Gemeentewapens Waterschapswapens Dorpswapens Heerlijkheidswapens Religieuze wapens Militaire heraldiek Overige Nederlandse wapens Familie- en persoonswapens Overzeese heraldiek: (Engelstalig) Nederlandse Antillen Aruba Curaçao Sint Maarten Indonesia (waaronder Nederlandsch Indië) Sri Lanka (waaronder Nederlands Ceylon) Nieuw Walcheren Totaal aantal pagina's: 16.504 Waarvan afbeeldingen: 13.243	Nederlandse heraldische verzamelobjecten (selectie) Heraldische postzegels Stadspost Ansichtkaarten Koffie Hag albums Turmac albums Oldenkott albums Overige zegels en kaarten Sigarenbandjes Suikerzakjes Lucifersmerken Collecties De Geldere (Gemeentewapens) Meijerink (Gemeentewapens) Collectie 1 (Diverse wapens) Houtsnijwerk (Gemeentewapens) Heraldisch Compendium Nederlandse heraldische literatuur

ERMELO

Provincie : Gelderland
Opheffing : -
Toevoegingen : -

I : 20 juli 1816
" Van lazuur beladen met een beeld der gerechtigheid."

NB : het beeld staat op een losse grond, dragend een zwaard en een weegschaal in de rechterhand, de linkerhand steunend op een bundelpijl, aan de voeten vergezeld van een eg en een ploeg.

II : 20 juli 1972
" In azuur een aanziende pronkende pauw, in de rechter bovenhoek vergezeld van een Maltezer kruis, alles van zilver; een schildhoofd van goud, getralied met van de kruispunten uitgaande, naar beneden gerichte, uitgebogen punten, alles van sabel. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels."

Oorsprong/verklaring

Ermelo behoorde samen met Nunspeet en Elspeet een apart schoutambt. Deze situatie blijft bestaan tot de tijd van de Bataafse Republiek. In 1812 wordt Ermelo gesplitst in de gemeenten Ermelo en Nunspeet. In 1817 wordt dat echter weer teniet gedaan en wordt de oude gemeente Ermelo opnieuw ingesteld. De gemeente omvatte Ermelo, Nunspeet, Elspeet en Vierhouten. De gemeente was echter moeilijk te besturen en al in de loop van de vorige eeuw gingen er stemmen op om Ermelo en Nunspeet te scheiden. Ook is er sprake geweest van samenvoeging van Ermelo (dorp) met Harderwijk en een gemeente Nunspeet. Uiteindelijk is in 1972 de gemeente gesplitst.

Het oude wapen is een typisch Bataafs wapen en waarschijnlijk pas in het begin van de 19e eeuw ontworpen.

Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910	Het wapen op een heraldische tegel
Poststempel 1972	Poststempel 1974
Poststempel 1999

In Ermelo ligt het kasteel Staverden, oorsprong van de gelijknamige stad. In 1290 verkreeg graaf Reinald van Gelre van de kapittelkerk te Zutphen een deel van zijn bezittingen in erfpacht. Hij vatte toen het plan op om rond zijn hofstede Staverden een stad te stichten, omdat in die tijd een groot deel van de Veluwe werd ontgonnen.

Op 16 juli 1291 kreeg hij toestemming van koning Rudolf en op 25 maart 1298 werd Staverden officieel een stad. De stad heeft zich echter nooit verder ontwikkeld (en is de kleinste stad van Nederland, het telt nu minder dan 100 inwoners). Sinds het begin der 14e eeuw werd de stad verplicht om de witte pauweveren voor de helmkroon voor de graven (later hertogen) van Gelre te leveren. Deze traditie is ook hede ten dage nog in zwang en witte veren zijn in het provinciehuis te vinden.

Het kruis is afgeleid van de stichting in 1406 van een klooster van de Maltezer ridders. De hieruit ontstane verpleeginrichtingen zijn nog steeds in Ermelo te vinden. De gemeenteraad wilde echter een Johannieter kruis, aangezien men in de mening verkeerde dat een Maltezer kruis alleen sloeg op katholieke organisaties. De Hoge Raad van Adel wees dit af en het Maltezer kruis is toegekend. Tenslotte slaat de eg in het schildhoofd op het agrarisch element van de gemeente, met name in vroeger tijden.

Literatuur: Bontekoe, 1972; anoniem, 1995