Kerkrade

From Heraldry of the World
Revision as of 11:59, 1 April 2012 by Knorrepoes (talk | contribs) (Text replace - "'''Oorsprong/verklaring:''' <br/>" to "====Oorsprong/verklaring====")
Jump to navigation Jump to search
Netherlands.gif
Heraldry of the World
Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens
Netherlands.gif

KERKRADE

Provincie  : Limburg
Opheffing  : -
Toevoegingen : 1982 Eygelshoven

I : 26 februari 1887
"In een veld van goud het beeld van den H.Lambertus, gekleed met pluviale van keel, met mantelkrans van goud, waaronder een alba van zilver, houdende in de rechterhand een zwaard van zilver en in de linker een bisschopsstaf van goud; ter halverwege tevoorschijn komende achter een schild van zilver ('s Hertogenrade), beladen met een leeuw van keel, met dubbelen staart, getongd en geklauwd van goud; achter het schild pikhouwelen en sautoir."

NB : de heilige is van natuurlijke kleur en draagt een mijter van keel, afgezet met goud. Verder staan de pikhouwelen, meer kolenhamers, achter het binnenschild vóór de heilige.

Kerkrade.hag.jpg

Oorsprong/verklaring

De dorp en heerlijkheid Kerkrade is bekend uit tenminste het begin der 14e eeuw. Het dorp had een eigen schepenbank (tenminste sinds1467) en maakte deel uit van het land van 's Hertogenrade (Herzogenrath). De eerste bekende heer van Kerkrade was Jan van Gronsveld, die het gebied in leen kreeg in 1384.

Nadien is het leenrecht overgegaan aan enkele andere families, personen en de abdij van Kloosterrade.

De schepenbank gebruikte in het begin der 17e eeuw een zegel (afdruk uit 1621), waarop een heilige, met in de linkerhand een kromstaf en in de rechter een zwaard. Voor de heilige is een schild geplaatst met daarop een dubbelstaartige leeuw. De heilige stelt St. Lambertus voor, parochieheilige sinds 1108.

Kerkradez1.jpg

Oud zegel van de gemeente (jaar onbekend)


Dit zegel heeft als voorbeeld gediend voor de wapenaanvraag in 1886. De leeuw is de leeuw van ' s Hertogenrade. De schepenbank heeft dus nooit de wapens van de verschillende heren overgenomen, zoals vele andere Limburgse dorpen. De twee kolenhamers zijn toegevoegd als symbool voor de kolenmijnen, in de tijd van verlening de belangrijkste bron van bestaan in de gemeente.

Waarom in 1887 de gehele afbeelding op een schild is geplaatst in plaats van de heilige achter het schild uit te laten komen is niet duidelijk. Ook bij de herbevestiging van het gemeentewapen in 1982 (na toevoeging van Eygelshoven) is aan deze situatie niets veranderd. Toch is aan de gemeenteraad destijds wel een voorstel gedaan om het wapen te wijzigen. In het nieuwe voorstel zouden de leeuw van Herzogenrath en de Gulikse leeuw worden gecombineerd, vergelijkbaar met Gelderland. Als schildhouder zou de H. Lambertus fungeren, met achter het schild de hamers als mijnwerkersattributen. Dit voorstel is echter nooit aan de Hoge Raad van Adel voorgelegd.

Literatuur : Eversen en Meulleneers, 1900; Vroomen, 1983