Lichtenvoorde

From Heraldry of the World
Revision as of 07:05, 11 August 2011 by Knorrepoes (talk | contribs)
Jump to navigation Jump to search
Netherlands.gif
Heraldry of the World
Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens
Netherlands.gif


LICHTENVOORDE

Provincie  : Gelderland
Opheffing  : 2005 Oost Gelre
Toevoegingen : -

I : 12 september 1891
"Gedeeld : I van keel beladen met een van goud gewapende en van goud gekroonde leeuw van zilver, II van goud beladen met een (heraldische) burcht van keel."

Lichtenv.gif

Oorsprong/verklaring:
Het wapen is een combinatie van het geslachtswapen van Van Bronkhorst (leeuw) en een voorstelling van het slot Lichtenvoorde.

Lichtenvoorde was in de vroege Middeleeuwen een aparte heerlijkheid, in bezit van het geslacht Van Bronkhorst. Gijsbert van Bronkhorst verenigde in 1397 de heerlijkheden Lichtenvoorde en Bronkhorst tot een enkele heerlijkheid. Dit bleef zo tot 1616. De heerlijkheid is in handen geweest van een aantal geslachten en kwam uiteindelijk in 1776 aan het huis van Oranje.

Van de heerlijkheid of de schepenbank zijn geen zegels of wapens bekend. De gemeente vroeg in het begin van de 19e eeuw ook geen eigen wapen aan. De eerst pogingen daartoe dateren uit 1871. In dat jaar werd te Lichtenvoorde een grote zwerfkei geplaatst op de markt ter gelegenheid van het regeringsjubileum van Willem III. Op de steen werd een liggende leeuw geplaatst en tevens werd het verzoek ingediend om een leeuw op een steen als wapen te mogen voeren. De gemeente heeft echter het verzoek van de burgerij niet doorgestuurd voor advies naar de Hoge Raad van Adel .

De gemeente begon pas in 1890 serieus over een wapen te denken. Bij de gemeente was echter geen informatie over zegels of wapens te vinden, zodat zowel de Hoge Raad van Adel als dhr Staats-Evers gevraagd werd om advies voor een wapen en/of bijzoinderheden uit de geschiedenis van Lichtenvoorde. Staats-Evers was rond die tijd bezig met een uitgebreide studie naar de steden van Gelderland. Staats-Evers concludeerde dat over de geschiedenis van Lichtenvoorde maar zeer weinig bekend was. Zijn idee om de band tussen de Oranjes en Lichtenvoorde in een wapen te verwerken, liep op niets uit, aangezien die band pas zeer kort aanwezig was. Hij stelde wel voor om, in navolging van Heerde, een wapen te ontwerpen met symbolen van de landbouw. In het geval van Lichtenvoorde stelde hij (schertsend ?) voor een varkenskop op te nemen. Een andere suggestie was de opname van Sint Crispatus, de beschermheilige van de schoenmakers. Lichtenvoorde telde destijds veel schoenmakers.

In een volgende brief aan de Hoge Raad van Adel schrijft de burgemeester niet veel nieuws, hij dient ook geen ontwerp in. Hij vermeldt alleen dat de beschermheilige van Lichtenvoorde de H.Johannes de Doper is. De Hoge Raad van Adel kan niets met de brief en vraagt de gemeente een ontwerp in tes turen.

De gemeente wendt zich vervolgens tot Dhr Lion, heraldisch tekenaar te Den Haag. Die komt met een ontwerp gebaseerd op de vroegere heersers, de Van Bronkhorsten, en het feit dat Gijsbert van Bronkhorst in 1277 het huis/kasteel Lichtenvoorde zou hebben gesticht. Zijn voorstel bestaat uit een burcht, waarvoor een schildje met het wapen van Bronkhorst (analoog aan het oude wapen van Gorinchem). De gemeente stuurt dit ontwerp vervolgens naar de Hoge Raad van Adel . De Raad heeft echter bezwaren tegen de burcht, aangezien het niet vast staat dat Gijsbert inderdaad de burcht heeft gesticht. Het is dan ook beter om een neutrale burcht op de nemen naast de leeuw van Van Bronkhorst. Uiteindelijk gaat de gemeente akkoord met het voorstel en verkrijgt zij het huidige wapen.

De leeuw op de kei op de markt werd tevens voorzien van een het wapen in zijn voorklauw, daarvoor had de leeuw geen wapen in de klauwen.

Lichtenvoorde.hag.jpg

Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930

Literatuur : Informatiemap gemeente Lichtenvoorde (corrspondentie rond het wapen); Ebbenhorst Tengbergen, 1982b