Maastricht: Difference between revisions

no edit summary
m (Text replacement - ".hag.jpg|center]] <br/>Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930" to ".hag.jpg|center|Wapen van {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930")
No edit summary
 
(31 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{nl}}
{| class="wikitable"
 
|- style="vertical-align:top;"
|[[File:maastricht.jpg|center|alt=Wapen van {{PAGENAME}}/Arms (crest) of {{PAGENAME}}]]
'''MAASTRICHT'''
|
<center>''' {{uc:{{PAGENAME}}}} '''</center><br>
'''Country''' : Netherlands [[File:Netherlands.jpg|60 px|right]]<br><br><br>
'''Province''' : [[Limburg (provincie)|Limburg]][[File:limburgp.jpg|60 px|right]]<br><br><br>
'''Additions''':<br>
* 1920 [[Oud Vroenhoven]]
* 1920 [[Sint Pieter]]
* 1970 [[Amby]]
* 1970 [[Borgharen]]
* 1970 [[Heer]] (ged)
* 1970 [[Itteren]]
{{#display_map:50.8482,5.7004|width=250|height=250|zoom=7}}
|}


Provincie  : [[Limburg (provincie)|Limburg]]<br/>
{| class="wikitable"
Opheffing  : -<br/>
|+Official blazon
Toevoegingen : 1920 [[Oud Vroenhoven]], [[Sint Pieter]], 1970 [[Amby]], [[Borgharen]], [[Heer]] (ged), [[Itteren]]
|-
 
|'''Dutch'''
I : 15 september 1819  <br/>
| Een rood schild, beladen met eene vijfpuntige ster van zilver; het schild van achteren vastgehouden door een engel en gedekt door eene kroon van goud. (NB :  de engel is van natuurlijke kleur, gevleugeld van zilver, gekleed van azuur en dragende een gordel van goud)
'''"Een rood schild, beladen met eene vijfpuntige ster van zilver; het schild van achteren vastgehouden door een engel en gedekt door eene kroon van goud."'''
|-
|'''English'''  
| blazon wanted
|}


NB :  de engel is van natuurlijke kleur, gevleugeld van zilver, gekleed van azuur en dragende een gordel van goud.
===Oorsprong/verklaring===
Het wapen is officieel verleend op 15 september 1819.


[[FIle:maastricht.jpg|center]]
====Oorsprong/verklaring====
Maastricht was al een belangrijke handelsplaats in de Romeinse tijd. In de Middeleeuwen werd de stad bestuurd door de Prins-bisschop van Luik en de Hertog van Brabant. Sommige burgers waren officieel onderdaan van Luik, anderen van Branbant. In 1372 werd de (al bestaande) stadsraad vastgesteld op 12 leden, 6 van iedere heer. Ook de twee burgemeesters zouden ieder &eacute;&eacute;n van de heren vertegenwoordigen. Later werden nog vele wijzigingen doorgevoerd, maar de stadsraad bleef officieel twee heren dienen.De stadsraad, ook de Indivise Raad genoemd, beheerde het stadszegel.  
Maastricht was al een belangrijke handelsplaats in de Romeinse tijd. In de Middeleeuwen werd de stad bestuurd door de Prins-bisschop van Luik en de Hertog van Brabant. Sommige burgers waren officieel onderdaan van Luik, anderen van Branbant. In 1372 werd de (al bestaande) stadsraad vastgesteld op 12 leden, 6 van iedere heer. Ook de twee burgemeesters zouden ieder &eacute;&eacute;n van de heren vertegenwoordigen. Later werden nog vele wijzigingen doorgevoerd, maar de stadsraad bleef officieel twee heren dienen.De stadsraad, ook de Indivise Raad genoemd, beheerde het stadszegel.  


Line 23: Line 36:


In 1535 wordt melding gemaakt van een kleinzegel van de stad. Op dist zegel staan een zittende engel, met uitgespreide vleugels, en met een schuingeplaatst schild voor zich met de ster. Eenzelfde afbeelding komt voor op een serie zegels tot het eind van de 18e eeuw. Wel is op sommige zegels de engel zittend, op andere staand, maar de voorstelling als geheel blijft hetzelfde. De voorstelling van deze zegels is, met toevoeging van de kroon, verleend in 1819. De stad voerde op de zegels nooit een kroon, de kroon werd toegevoegd omdat Maastricht de hoofdstad van de provincie was en dus tot de voornamere steden behoorde. De kroon ontbreekt op de tekening in het register van de Hoge Raad van Adel, maar staat wel op het officiele diploma.  
In 1535 wordt melding gemaakt van een kleinzegel van de stad. Op dist zegel staan een zittende engel, met uitgespreide vleugels, en met een schuingeplaatst schild voor zich met de ster. Eenzelfde afbeelding komt voor op een serie zegels tot het eind van de 18e eeuw. Wel is op sommige zegels de engel zittend, op andere staand, maar de voorstelling als geheel blijft hetzelfde. De voorstelling van deze zegels is, met toevoeging van de kroon, verleend in 1819. De stad voerde op de zegels nooit een kroon, de kroon werd toegevoegd omdat Maastricht de hoofdstad van de provincie was en dus tot de voornamere steden behoorde. De kroon ontbreekt op de tekening in het register van de Hoge Raad van Adel, maar staat wel op het officiele diploma.  
{|align="center"
|align="center"|[[File:maastrichtz1.jpg|center]]<br/>Oud zegel van de stad (jaar onbekend)
|align="center"|[[File:maastrichtz2.jpg|center]]<br/>Oud zegel van de stad (jaar onbekend)
|-
|align="center"|[[File:maastrichtz3.jpg|center]]<br/>Oud zegel van de stad (jaar onbekend)
|}


De ster zelf is waarschijnlijk ontleend aan een oude kapel, behorend tot het Kapittel van O.L. Vrouw. De kapel bevatte een beeld van Maria, dat onder de naam Stella Maris door de rivierschippers werd vereerd. Dit is een meer gebruikte naam voor de H. Maria. Op de borst van het beeld zou de sprekende ster (Stella) aangebracht zijn geweest. In 16e eeuwse documenten wordt dit beeld ook als oorsprong vermeld. In 1520 wordt ook het wapen beschreven, zoals het voorkwam op een molen in Rothem, namelijk het schild met de ster, gehouden door een jonge maagd, het hoofd omgeven door een stralenkrans. Het gaat daarbij due niet om een engel, maar om Maria. De oudste afbeelding van het wapen met een engel dateert van een gevelsteen uit 1479. Gedurende de 16e eeuw komen als schildhouder zowel de maagd als de engel veelvuldig voor. Bij de bouw van het raadhuis werd specifiek aangegeven dat het wapen met de engel aangebracht moet worden.
De ster zelf is waarschijnlijk ontleend aan een oude kapel, behorend tot het Kapittel van O.L. Vrouw. De kapel bevatte een beeld van Maria, dat onder de naam Stella Maris door de rivierschippers werd vereerd. Dit is een meer gebruikte naam voor de H. Maria. Op de borst van het beeld zou de sprekende ster (Stella) aangebracht zijn geweest. In 16e eeuwse documenten wordt dit beeld ook als oorsprong vermeld. In 1520 wordt ook het wapen beschreven, zoals het voorkwam op een molen in Rothem, namelijk het schild met de ster, gehouden door een jonge maagd, het hoofd omgeven door een stralenkrans. Het gaat daarbij due niet om een engel, maar om Maria. De oudste afbeelding van het wapen met een engel dateert van een gevelsteen uit 1479. Gedurende de 16e eeuw komen als schildhouder zowel de maagd als de engel veelvuldig voor. Bij de bouw van het raadhuis werd specifiek aangegeven dat het wapen met de engel aangebracht moet worden.
    
    
{|align="center"
Nadien is eigenlijk nog alleen de engel, in verschillende vormen, als schildhouder gebruikt. Behalve het stadsbestuur voerden ook de diverse rechtbanken van de stad zegels. Zowel de Luikse als de Brabantse rechtbanken voerde in eerste instantie zegels met resp. een heilige (de H. Lambertus) en een bisschop (St. Servaas). In de loop van de 17e eeuw gaan beide rechtbanken over tot zegels met het stadswapen.  
|align="center"|[[File:maastricht-diploma.jpg|400 px|center]] <br/>Het wapendiploma van Maastricht (kleuren van het schild in de tijd verkleurd)
|align="center"|[[File:maastricht2.jpg|400 px|center]]  <br/>Het wapen op het stadhuis van Maastricht ([http://home.planet.nl/%7Evers1297/maastrichtw01.jpg|center bron])  
|-
|align="center"|[[File:maastricht4.jpg|400 px|center]]  <br/>Het wapen op glas-in-lood in het station
|align="center"|[[File:maastricht5.jpg|400 px|center]]  <br/>Het wapen op een historisch pand op het Vrijthof
|}
 


Nadien is eigenlijk nog alleen de engel, in verschillende vormen, als schildhouder gebruikt. Behalve het stadsbestuur voerden ook de diverse rechtbanken van de stad zegels. Zowel de Luikse als de Brabantse rechtbanken voerde in eerste instantie zegels met resp. een heilige (de H. Lambertus) en een bisschop (St. Servaas). In de loop van de 17e eeuw gaan beide rechtbanken over tot zegels met het stadswapen.  
===Afbeeldingen===
<gallery widths=250px heights=200px perrow=0>
File:Maastrichtgo.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in de Armorial Gorrevod (1460)
File:maastricht1486.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in het Wernigeroder Wappenbuch (+/-1486-1492)
File:Maastrichtjr.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in de Armorial Jörg Rügen (1495)
File:Maastricht1514.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in een manuscript uit 1514
File:Maastricht1543.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in een 16e eeuws manuscript
File:Maastricht1558.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in een manuscript uit 1558
File:Maastricht16.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in een [[:Category:Windhag city arms|16e eeuws manuscript]]
File:Maastrichtvr.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in een 16e eeuws manuscript
File:Maastricht1576.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in een manuscript uit 1576
File:Maastricht17.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in een 17e eeuws [https://bm-lille.fr/patrimoine/digital-viewer/c-16435 manuscript]
File:Maastricht1650.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in een manuscript uit 1650
File:Maastricht.hes.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in het [[Wapen- en Vlaggenboek Hesman|Wapen- en Vlaggenboek van Gerrit Hesman]] uit 1708
File:maastricht-diploma.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapendiploma van Maastricht (kleuren van het schild in de tijd verkleurd)
File:maastricht5.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een historisch pand op het Vrijthof
File:maastricht2.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op het stadhuis van Maastricht ([http://home.planet.nl/%7Evers1297/maastrichtw01.jpg|center bron])
File:maastricht4.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op glas-in-lood in het station
File:maastrichtz1.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Oud zegel van de stad (jaar onbekend)
File:maastrichtz2.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Oud zegel van de stad (jaar onbekend)
File:maastrichtz3.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Oud zegel van de stad (jaar onbekend)
File:maastricht.ok.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in de [[Oldenkott]] albums +/- 1910
File:maastricht.hag.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in de [[Koffie Hag albums]] +/- 1930
File:maastricht.tile.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegels ]]
File:maastricht1.tile.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|>
File:2015.wi2.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een [[Willem II]] bandje
File:maastricht.hud.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een [[Hudson]] bandje
File:maastricht.tur.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een [Turmac]] zijdje
File:maastricht.nsk.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in een [[Nederlands steden kwartet|kwartetspel]], 1970s
File:maastricht.swk.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen in een [[Steden wapen kwartet|kwartetspel]], 1950s
File:maastricht.lima.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een [[Wapens en Kerken|kaart]], 1930s
File:maastricht.hema.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een [[Hema|lucifersetiket]], 1965
File:Maastrichtp10.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel 1969
File:Maastrichtp6.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel 1972
File:Maastrichtp5.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel 1975
File:Maastrichtp.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel 1977
File:Maastrichtp7.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel 1978
File:Maastrichtp11.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel 1982
File:Maastrichtp8.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel 1983
File:Maastrichtp2.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel 1987
File:Maastrichtp9.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel 1988
File:Maastrichtp3.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel 1990
File:Maastrichtp1.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel politie 1971
File:Maastrichtp4.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Poststempel politie 1990
File:Maastricht.suiker.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een [[Netherlands (sugar packets) municipalities|suikerzakje]]
File:Maastricht2.suiker.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een [[Netherlands (sugar packets) municipalities|suikerzakje]]
File:Maastricht3.suiker.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een [[Netherlands (sugar packets) municipalities|suikerzakje]]
File:Maastricht7.suiker.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een [[Netherlands (sugar packets) municipalities|suikerzakje]]
File:Maastricht8.suiker.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een [[Netherlands (sugar packets) municipalities|suikerzakje]]
File:Maastricht10.suiker.jpg|alt=Wapen van Maastricht/Arms (crest) of Maastricht|Het wapen op een [[Netherlands (sugar packets) municipalities|suikerzakje]]
</gallery>


{|align="center"
[[Civic Heraldry Literature - Netherlands (Heraldische literatuur - Nederland)|'''Literatuur''']]: Eversen en Meulleners, 1900.  
|align="center"|[[File:maastricht.ok.jpg|center|Wapen van {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen in de [[Oldenkott]] albums +/- 1910
{{nl}}
|align="center"|[[File:maastricht.hag.jpg|center|Wapen van {{PAGENAME}}]]  <br/>Het wapen in de [[Koffie Hag albums]] +/- 1930
|-
|align="center"|[[File:maastricht.tile.jpg|center|400 px]]  <br/> Het wapen op [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegels ]]
|align="center"|[[File:maastricht1.tile.jpg|center|400 px]]  <br/>
|}  
{{media}}
{{media}}
[[Litwap|Literatuur]] :  Eversen en Meulleneers, 1900.


[[Category:Nederlandse gemeentewapens M]]
[[Category:Nederlandse gemeentewapens M]]
[[Category:Limburg (Nederland)]]
[[Category:Limburg (Nederland)]]
[[Category:Granted 1819]]
[[Category:Granted 1819]]
approved, Bureaucrats, Interface administrators, Members who can see the literature depository, Administrators, uploader
3,706,030

edits