Utrecht (provincie): Difference between revisions

Jump to navigation Jump to search
1,289 bytes added ,  08:50, 7 December 2023
 
(11 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{nl}}<seo title="Wapen van de provincie Utrecht" titlemode="append"></seo>
<seo title="Wapen van de provincie Utrecht" titlemode="append"></seo>
   
   
'''PROVINCIE UTRECHT'''
'''PROVINCIE UTRECHT'''
Line 6: Line 6:
'''" Een gevierendeeld schild; het eerste en vierde deel van keel met een kruis van zilver; het tweede en derde deel van goud met eenen leeuw van keel, getongd en geklaauwd van lazuur; met een middenschild tranche van zilver en keel. Het schild gedekt met eene kroon van vijf fleurons en ter wederzijde gehouden door eenen leeuw leoparde van goud. "'''
'''" Een gevierendeeld schild; het eerste en vierde deel van keel met een kruis van zilver; het tweede en derde deel van goud met eenen leeuw van keel, getongd en geklaauwd van lazuur; met een middenschild tranche van zilver en keel. Het schild gedekt met eene kroon van vijf fleurons en ter wederzijde gehouden door eenen leeuw leoparde van goud. "'''


[[File:utrechtp.gif|center|Wapen van {{PAGENAME}}]]
[[File:utrechtp.jpg|center|Wapen van {{PAGENAME}}/Coat of arms (crest) of {{PAGENAME}}]]


===Oorsprong/verklaring===
===Oorsprong/verklaring===
Line 15: Line 15:
In 1528 wordt voor de wereldse provincie Utrecht een nieuw wapen ontworpen. Aangezien de macht werd uitgeoefend door Karel V als graaf van Holland, wordt het wapen van het Sticht opgenomen als borstschild op de Hollandse leeuw. Dit blijft in gebruik tot 1578.
In 1528 wordt voor de wereldse provincie Utrecht een nieuw wapen ontworpen. Aangezien de macht werd uitgeoefend door Karel V als graaf van Holland, wordt het wapen van het Sticht opgenomen als borstschild op de Hollandse leeuw. Dit blijft in gebruik tot 1578.


Na 1578 komen er diverse wapens in zwang, met als de drie belangrijkste elementen, het Stichtse kruis, de Hollandse leeuw en het stadswapen. Soms is het een combinatie van twee, soms van drie wapens. In 1582 wordt voor het eerst de huidige combinatie toegepast. In 1580 waren Holland en het Sticht bijvoorbeeld nog omgedraaid. In 1584 verdween het hartschild echter weer. Pas in 1705 werd besloten het hartschild met het stadswapen weer op te nemen. In de loop van de 18e eeuw bleven de beide varianten echter in gebruik. <a name=engels>
Na 1578 komen er diverse wapens in zwang, met als de drie belangrijkste elementen, het Stichtse kruis, de Hollandse leeuw en het stadswapen. Soms is het een combinatie van twee, soms van drie wapens. In 1582 wordt voor het eerst de huidige combinatie toegepast. In 1580 waren Holland en het Sticht bijvoorbeeld nog omgedraaid. In 1584 verdween het hartschild echter weer. Pas in 1705 werd besloten het hartschild met het stadswapen weer op te nemen. In de loop van de 18e eeuw bleven de beide varianten echter in gebruik.  


{|align="center"
===Afbeeldingen===
|align="center"|[[File:utrechtpz1.jpg|center]]  <br/> Zegel van Utrecht van rond 1910  
<gallery widths=250px heights=200px perrow=0>
|align="center"|[[File:utrechtp.ok.jpg|center]]  <br/> Het wapen zoals in de [[Oldenkott]] albums<br/>
File:utrechtpc1.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Munt uit 1584
|-
File:utrechtpvr.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen in een 16e eeuws manuscript
|[[File:utrechtp.hag.jpg|center|Wapen van {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen in de [[Koffie Hag albums]] +/- 1930  
File:utrechtp17.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen in een 17e eeuws [https://bm-lille.fr/patrimoine/digital-viewer/c-16435 manuscript]
|[[File:utrechtp1.jpg|center]] <br/>Het wapen gezien op Janskerkhof 30a, Utrecht, (c) Jan Verstelle, Leiderdorp
File:Utrecht (provincie).hes.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen in het [[Wapen- en Vlaggenboek Hesman|Wapen- en Vlaggenboek]] van Gerrit Hesman (1708)
|-
File:utrechtpz1.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Zegel van Utrecht van rond 1910  
|[[File:utrechtp2.jpg|center]] <br/>Het wapen gezien op Janskerkhof 3, Utrecht, (c) Jan Verstelle, Leiderdorp
File:utrechtp.ok.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen zoals in de [[Oldenkott]] albums<br/>
|align="center"|[[File:{{PAGENAME}}6.jpg|center|350 px|Wapen van {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen in Utrecht ([http://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/images/Utrecht/Oudegracht167p.jpg bron])
File:Utrecht (provincie)1943.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen in een uitgave van +/- 1943
|-
File:utrechtp.hag.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen in de [[Koffie Hag albums]] +/- 1930  
|align="center"|[[File:{{PAGENAME}}7.jpg|center|350 px|Wapen van {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen in Utrecht  ([http://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/images/Utrecht/Hoogt16.jpg bron])
File:utrechtp1.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen op Janskerkhof 30a, Utrecht, (c) Jan Verstelle, Leiderdorp
|align="center"|[[File:utrechtp.tile.jpg|center|300 px|Arms of {{PAGENAME}}]] <br/>
File:utrechtp2.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen op Janskerkhof 3, Utrecht, (c) Jan Verstelle, Leiderdorp
|-
File:Utrecht (provincie)6.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen in Utrecht ([http://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/images/Utrecht/Oudegracht167p.jpg bron])
|align="center"|[[File:utrechtp1.tile.jpg|center|300 px|Arms of {{PAGENAME}}]]  <br/> Het wapen op [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegels ]]
File:Utrecht (provincie)7.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen in Utrecht  ([http://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/images/Utrecht/Hoogt16.jpg bron])
|align="center"|[[File:utrechtp2.tile.jpg|center|300 px|Arms of {{PAGENAME}}]]  <br/>  
File:utrechtp.tile.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen op een [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegel]]
|}
File:utrechtp1.tile.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen op een [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegel]]
File:utrechtp2.tile.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Het wapen op een [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegel]]
File:Utrecht (provincie)p.jpg|alt=Wapen van Utrecht (provincie)/Arms (crest) of Utrecht (province)|Poststempel 1990
</gallery>


====English====
====English====
Line 39: Line 42:
The arms of Utrecht are a combination of the arms of the Archdiocese (Sticht) of Utrecht (I and IV), Holland (II and III) and the city of Utrecht. The arms of the Sticht are used since 1291. The bishops generally quartered their own arms with the arms of the Sticht. In 1528 Charles V, as count of Holland, was appointed as overlord. He combined the arms of Holland and Sticht, by placing the latter on the lion of Holland. Between 1578 and 1584 several combinations of Sticht, Holland and Utrecht are used. The present arms appear in 1582-84. The arms of the city disappear between 1584-1705. The arms haven't changed since then.Voorbeelden van het gebruik van het wapen in architectuur etc :
The arms of Utrecht are a combination of the arms of the Archdiocese (Sticht) of Utrecht (I and IV), Holland (II and III) and the city of Utrecht. The arms of the Sticht are used since 1291. The bishops generally quartered their own arms with the arms of the Sticht. In 1528 Charles V, as count of Holland, was appointed as overlord. He combined the arms of Holland and Sticht, by placing the latter on the lion of Holland. Between 1578 and 1584 several combinations of Sticht, Holland and Utrecht are used. The present arms appear in 1582-84. The arms of the city disappear between 1584-1705. The arms haven't changed since then.Voorbeelden van het gebruik van het wapen in architectuur etc :


{{media}}


[[Civic Heraldry Literature - Netherlands (Heraldische literatuur - Nederland)|Literatuur]] :  De Vries, 1995
[[Civic Heraldry Literature - Netherlands (Heraldische literatuur - Nederland)|'''Literatuur''']]:  De Vries, 1995


[[Category:Utrecht]]
[[Category:Utrecht]]
[[Category:Nederlands provinciewapen]]
[[Category:Nederlands provinciewapen]]
[[Category:Granted 1858]]
[[Category:Granted 1858]]
approved, Bureaucrats, Interface administrators, Members who can see the literature depository, Administrators, uploader
3,705,079

edits

Navigation menu