Vlijmen

Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens

VLIJMEN

Provincie  : Noord Brabant
Opheffing  : 1997 Heusden
Toevoegingen : 1821 Vlijmen en Engelen (ged.); 1935 Hedikhuizen (ged), Nieuwkuyk

I : 16 juli 1817
"In azuur de H.Johannes de Doper van goud."

II : 28 december 1965
"Gedeeld : I in azuur St.Jan Baptist van goud, II doorsneden: a in azuur een achtspakig rad van goud, b in goud 2 dwarsbalken van keel, vergezeld van 8 zoomsgewijs geplaatste merletten van hetzelfde, 3 van boven, 2 aan de zijde en 3 aan de schildvoet. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels."

III : 15 december 1978
"Gedeeld : I in azuur Johannes de Doper, met op de rechterhand een liggend paaslam, met een naar de heilige toegewende kop, alles van goud, II doorsneden a in azuur een rad van goud, b in goud 2 dwarsbalken, vergezeld van 8 zoomsgewijs geplaatste merletten, alles van keel. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels."

File:Vlymen3.gif

Oorsprong/verklaring:
Het oudste wapen is afgeleid van het schependomszegel en stelt de parochieheilige voor. In het tweede wapen wordt het wapen gecombineerd met een rad uit het wapen van Hedikhuizen het wapen van de graven en het land van Cuyck als symbool van Nieuwkuyk. In het derde wapen tenslotte wordt de heilige aangepast aan de historische gegevens, dwz met een lam op zijn arm. Ook wordt het rad aangepast aan dat van Heusden, namelijk met 6 spaken.

De H. Johannes de Doper is de parochieheilige van Vlijmen en kwam ook voor op zegels van de schepenbank. De oudst bekende afbeelding dateert uit 1614 op een zegel. De heilige staat hierbij niet op een schild. Hij heeft op zijn rechterhand een lam. Uit de structuur van het zegel kan opgemaakt worden dat het mogelijk uit de Middeleeuwen dateert, maar oudere afdrukken zijn nooit gevonden. Aan het eind van de 18e eeuw wordt een nieuw zegel in gebruik genomen, eveneens met de heilige los op het schild. Dit zegel werd door de burgemeester naar de Hoge Raad van Adel gezonden ter bevestiging in 1815.

Het wapen werd verleend in rijkskleuren, aangezien de burgemeester geen kleuren had aangegeven bij de aanvraag. Het wapen werd echter verkeerd getekend, de heilige zou volgens het zegel een lam op de arm dragen en geen doopschaal, zoals op het wapen. De gemeente voerde het wapen echter (onbewust ?) wel met een lam, zij het aan de voeten van de heilige. Pas nadat in 1916 een duplicaat van het wapendiploma werd aangevraagd is de gemeente het officiële wapen gaan voeren. De laatste afbeelding met het lam aan de voeten van de heilige dateert uit 1935. Pas in 1978 werd de heilige historisch juist afgebeeld met een lam op zijn arm.

Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910

Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930

Literatuur : Schweitzer, 1967; Graaff, 1979