Wapen- en Vlaggenboek Hesman: Difference between revisions

From Heraldry of the World
Jump to navigation Jump to search
m (Text replacement - "↵↵''' {{uc" to "''' {{uc")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(25 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{nl}}
''' {{uc:{{PAGENAME}}}} '''


''' {{uc:{{PAGENAME}}}} '''
Introduction texts in Dutch only for the moment. The image table is in English.


==Inleiding==
==Inleiding==
Het Wapen en Vlaggenboek van Gerrit Hesman een een vroeg 18e eeuws wapenboek berustende in het stadsarchief van Leeuwarden. Het is gedigitaliseerd beschikbaar op de beeldbank Leeuwarden.  
Het Wapen en Vlaggenboek van Gerrit Hesman een een vroeg 18e eeuws wapenboek berustende in het stadsarchief van Leeuwarden. Het is gedigitaliseerd beschikbaar op de [https://historischcentrumleeuwarden.nl/onderzoek/beeldbank/zoeken-in-de-beeldbank/?q=hesman beeldbank Leeuwarden].  


Het boek bestaat uit 3 delen; het eerste deel met de wapens en kwartierstaten van Friese (adellijke) geslachten, het tweede deel met territoriale wapens en het 3e met wapens van Friese burgers. Het is een van de meest uitgebreide werken op het gebied van 17e eeuwse Friese geslachtswapens en een belangrijk historisch document.
Het boek bestaat uit 3 delen; het eerste deel met de wapens en kwartierstaten van Friese (adellijke) geslachten, het tweede deel met territoriale wapens en het 3e met wapens van Friese burgers. Het is een van de meest uitgebreide werken op het gebied van 17e eeuwse Friese geslachtswapens en een belangrijk historisch document. Een inventarisatie van deel 3 is in 1993 gepubliceerd in het [https://www.fryske-akademy.nl/fileadmin/inhoud/beelden/homepage/Kennis/Gen_Jierboek/GJ_1993.pdf Genealogysk Jierboek 1993], van deel 1 (kwartierstaten) is mij geen inventarisatie bekend, alleen een overzichtstabel.


Het wordt normaal gesproken gedateerd op 1708, maar is waarschijnlijk nog jaren daaarna aangevuld.
Het wordt normaal gesproken gedateerd op 1708, maar is waarschijnlijk nog jaren daaarna aangevuld.
Line 13: Line 13:
[[File:titel2.hes.jpg|400 px|center]]
[[File:titel2.hes.jpg|400 px|center]]


De titel is zeer omvattend en zo is de collectie. In totaal bestaat deel II uit de bladzijden 123-156 van het wapenboek, met 16 wapens per bladzijde (7 op blz 156), waardoor het totaal aan opgevoerde wapens op 535 komt, met nog eens 11 op het titelblad. Een tiental wordt dubbel opgevoerd.
De titel is zeer omvattend en zo is de collectie. In totaal bestaat deel II uit de bladzijden 123-156 van het wapenboek, met 16 wapens per bladzijde (7 op blz 156), waardoor het totaal aan opgevoerde wapens op 535 komt, met nog eens 11 op het titelblad. Een tiental wordt dubbel opgevoerd.
 
Het geheel is een vrij willekeurig ogende verzameling van Europese wapens, dwz de wapens staan noch op geografische, noch op een of andere andere logische volgorde. Er lijkt geen enkele logica in te zitten. Het is waarschijnlijk dat zijn bronnen beperkt waren en dat hij wapens heeft toegevoegd wanneer hij één of andere bron in handen had. Hij noemt geen bronnen in het gehele wapenboek, wel is er een introductie in het boek, maar daar worden geen bronnen genoemd voor deeel II.
 
De enige genoemde bron gaat over de wapens van de Friese steden en grietenijen (blz 142-144): Wapenen der Friese Steeden en Grietenijen uitgegeeven door Francois Halma, 1709. Deze staan ook allen op de kaarten van de Friese grietenijen van Schotanus, waar Halma aan heeft meegewerkt. Deze wapens komen allen overeen met de wapens in het wapenboek.
 
Deze bron maakt ook duidelijk dat het boek begonnen is in 1708, maar later aangevuld. De genoemde Halma wapens eindigen op blz 144 en de territoriale wapens gaan door tot blz 156 en die dateren dus allen van na 1708. Helaas is er op basis van de wapens nauwelijks verdere informatie te vinden over de bronnen of jaartallen.
 
===Gerrit Hesman===
Gerrit Hesman is gedoopt op 8 september 1661 in Dokkum. Hij was de tweede zoon van Jan Harmens Hesman en Antie Gerrits in Dokkum. Jan Hesman was schilder in Dokkum, op 22 april 1661 werd hij burger in Dokkum. Later werd Jan Hesman ook de ontvanger van het Weeshuis in Dokkum. Volgens het Dokkumer burgerboek kwam Jan uit Arnhem.  


Het geheel is een vrij willekeurig ogende verzameling van Europese wapens, dwz de wapens staan noch op geografische, noch op een of andere andere logische volgorde. Er lijkt geen enkele logica in te zitten. Het is waarschijnlijk dat zijn bronnen beperkt waren en dat hij wapens heeft toegevoegd wanneer hij een of andere bron in handen had. Hij noemt geen bronnen in het gehele wapenboek, wel is er een introductie in het boek, maar daar worden geen bronnen genoemd voor deeel II.  
Gerrit trouwde op 17 april 1702 te Dokkum met Baukje Snip, gedoopt op 5 juli 1676 te Dokkum, dochter van Frans Snip, landbouwer en later burgemeester van Dokkum, en Tryntie Jans.  Op 13 februari 1707 trouwde Gerrit voor de tweede keer, nu met Antie Jacobs. Uit het huwelijk met Baukje Snip werden twee kinderen geboren, op 7 september 1703 een zoon Jan en op 21 april 1706 een dochter Vroukjen. Beide kinderen stierven jong. Baukje Snip moet vrij snel na 21 april 1706 gestorven zijn (bij de geboorte ?) gezien het snelle hertrouwen van Gerrit. Uit zijn tweede huwelijk werden drie kinderen geboren. Op 3 december 1707 een zoon Jan, op 20 december 1708 een dochter Elisabeth en op 3 november 1712 een dochter Doetje. Gerrit leefde op 1 mei 1715 nog, maar zal kort daarna zijn overleden, daar zijn weduwe op 1 mei 1716 trouwde met Folkert Wiarda, meester glasmaker.  
(uit het genoemde Genealogysk Jierboek 1993)


De enige genoemde bron gaat over de wapens van de Friese steden en grietenijen (blz 142-144): Wapenen der Friese Steeden en Grietenijen uitgegeeven door Francois Halma, 1709.  
Hij wordt genoemd als schrijver van oa ''De Kroniek van Dokkum t/m 1711'' in 2 delen. Ook wordt hij genoemd als schilder (De Vrije Fries van 1853 (nummer 6). Een combinatie van kroniekschrijver en schilder kan zijn belangstelling voor heraldiek dus goed verklaren.
Deze bron maakt ook duidelijk dat het boek begonnen is in 1708, maar later aangevuld. De genoemde wapens eindigen op blz 144 en de territoriale wapens gaan door tot blz 156 en die dateren dus allen van na 1708. Helaas is er op basis van de wapens geen verdere informatie te vinden over de bronnen of jaartallen.
 
{|align="center"
|align="center"|[[File:hesman.hes.jpg|center|400 px]]  <br/>Wapens van Hesman en zijn beide echtgenotes<br>(Titelpagina deel III van het wapenboek)  
|}
 
Gerrit Hesman wordt ook genoemd als arts in Dokkum en schrijver van de ''Schriftuurlyke Onderwijser'' een soort Bijbels raadselboekje ([https://books.google.nl/books?id=Xm0MZiw_b2kC&pg=PA61&lpg=PA61&dq=Gerrit+Hesman,+doopsgezind&source=bl&ots=HwwMWpKIMY&sig=P6Qgxff0fEXRym-aYQA2fdv7AtY&hl=nl&sa=X&ved=0CEoQ6AEwBGoVChMIuvqljuT0xwIVSyvbCh1xVwb2#v=onepage&q=Gerrit%20Hesman%2C%20doopsgezind&f=false 1]). Het kan hier echter ook gaan om een andere Gerrit Hesman uit Dokkum, hoewel onlogisch gezien de naam; hij wordt als arts genoemd bij Van der Aa ([http://resources.huygens.knaw.nl/retroboeken/vdaa/#source=aa__001biog09_01.xml&page=708&view=imagePane&accessor=accessor_index 2]), maar ook als ongetrouwd en ambteloos burger. Terwijl zijn huwelijken duidelijk zijn gedocumenteerd, mét de wapens. Deze door Van der Aa genoemde Hesman schreef een aantal godsdienstige geschriften, die, althans volgens Van der Aa, niet erg gewaardeerd werden (''Beide, gravuren en verzen, zijn even slecht''). Van der Aa noemt noch de Kronieken, noch het Wapenboek.


===Waar heeft hij zijn informatie vandaan ?===
===Waar heeft hij zijn informatie vandaan ?===
Het blijft natuurlijk gissen, maar een deel zal afkomstig zijn van kaarten, almanakken en zogenaamde Wapen-Kalenders. Misschien ook via-via gehoord van reizigers.  Hesman zelf zal waarschijnlijk niet veel gereisd hebben en dus gebruik gemaakt hebben van wat in de stad Dokkum voorhanden was. Hetzij in openbare (stad) of particuliere verzamelingen.
Het blijft natuurlijk gissen, maar een deel zal afkomstig zijn van kaarten, almanakken en zogenaamde Wapen-Kalenders. Misschien ook via-via gehoord van reizigers.  Hesman zelf zal waarschijnlijk niet veel gereisd hebben buiten Friesland en dus gebruik gemaakt hebben van wat in de stad Dokkum voorhanden was. Hetzij in openbare (stad) of particuliere verzamelingen.


De beperkte beschikbaarheid van bronnen heeft er dus ook voor gezorgd dat de besproken gebieden beperkt zijn en dat sommige gebieden veel meer vertegenwoordigd zijn dan andere. Zo is bijvoorbeeld het gebied Savoie-Piemonte goed beschreven, maar staan er geen wapens uit de Britse eilanden in het boek.  
De beperkte beschikbaarheid van bronnen heeft er dus ook voor gezorgd dat de besproken gebieden beperkt zijn en dat sommige gebieden veel meer vertegenwoordigd zijn dan andere. Zo is bijvoorbeeld het gebied Savoie-Piemonte goed beschreven, maar staan er geen wapens uit de Britse eilanden in het boek.  


Ook is het opvallend dat een protestantse schoolmeester (hij schreef ook protestante boeken/pamfletten) een aantal pagina’s heeft opgenomen met wapens van katholieke kloosters in Duitsland...
Ook is het opvallend dat een protestant (hij schreef ook protestante boeken/pamfletten, althans als dat dezelfde Hesman is, zie boven) een aantal pagina’s heeft opgenomen met wapens van katholieke kloosters en bisdommen in Duitsland. Aangezien een deel van die bisdommen en kloosters na de Dertigjarige Oorlog is opgeheven, zal zijn bron waarschijnlijk van voor 1648 dateren.


Op basis van de foutieve kleuren bij veel wapens is het te verwachten dat veel van de bronnen niet ingekleurde kaarten en boeken waren. Veel 17e eeuwse kaarten (Bleau, de Wit) werden zowel ongekleurd als ingekleurd uitgegeven. De gekleurde waren uiteraard veel duurder en het is dus te verwachten dat eventueel aanwezige kaarten in Dokkum vooral ongekleurd waren.  De gekleurde versies van de kaarten waren in de 17e eeuwse Atlas Maior uitgaven eigenlijk altijd correct, terwijl de wapens in het boek dat niet altijd zijn. Vaak zijn ze wel heraldisch gearceerd en kunnen de kleuren wel achterhaald worden.  
Op basis van de foutieve kleuren bij veel wapens is het te verwachten dat veel van de bronnen niet ingekleurde kaarten en boeken waren. Veel 17e eeuwse kaarten (Bleau, de Wit) werden zowel ongekleurd als ingekleurd uitgegeven. De gekleurde waren uiteraard veel duurder en het is dus te verwachten dat eventueel aanwezige kaarten in Dokkum vooral ongekleurd waren.  De gekleurde versies van de kaarten waren in de 17e eeuwse Atlas Maior uitgaven eigenlijk altijd correct, terwijl de wapens in het boek dat niet altijd zijn. Vaak zijn ze wel heraldisch gearceerd en kunnen de kleuren op zich wel achterhaald worden.  


Dat hij in ieder geval kaarten gebruikt heeft is (vrij) zeker op basis van maar 2 wapens; dat van Valenciennes (blz 148 afbeelding 10) en Kurland (156-4). Het wapen van Valenciennes is een leeuw en werd door de stad ook alleen als leeuw gevoerd. Alleen op een aantal 17e eeuwse Nederlandse kaarten wordt (mede) een wapen met een zwaan genoemd (Val-de-Cygnes, zwanendal). Hesman noemt alleen het zwaanwapen en geen leeuw.  
Dat hij in ieder geval kaarten gebruikt heeft is (vrij) zeker op basis van maar een paar wapens; zoals dat van Valenciennes (blz 148 afbeelding 10) en Kurland (156-4). Het wapen van Valenciennes is een leeuw en werd door de stad ook alleen als leeuw gevoerd. Alleen op een aantal 17e eeuwse Nederlandse kaarten wordt (mede) een wapen met een zwaan genoemd (Val-de-Cygnes, zwanendal). Hesman noemt alleen het zwaanwapen en geen leeuw.  


Kurland is nu een deel van Letland en staat twee keer in het boek; op afbeeldingen 154-10 en 156-4. Het eerste wapen is min of meer correct en vertoont een leeuw in de juiste kleuren (alleen omgewend), het 2e wapen kon ik niet identificeren. Via Letse heraldici is het geïdentificeerd als een fantasiewapen op een 17e eeuwse kaart van De Wit uit Amsterdam. Het wapen is in Letland verder niet bekend.  
Kurland is nu een deel van Letland en staat twee keer in het boek; op afbeeldingen 154-10 en 156-4. Het eerste wapen is min of meer correct en vertoont een leeuw in de juiste kleuren (alleen omgewend), het 2e wapen kon ik niet identificeren. Via Letse heraldici is het geïdentificeerd als een fantasiewapen op een 17e eeuwse kaart van De Wit uit Amsterdam. Het wapen is in Letland verder niet bekend. Ook het Vasa wapen voor Finland (155-16) komt van een kaart van De Wit. Beide wapens staan aan het eind van het boek en waarschijnlijk heeft hij rond die tijd dus een paar kaarten in handen gehad.
{|align="center"
|align="center"|[[File:kurlandmap.hes.jpg|350 px|center]]  <br/>Kurland op de kaart van de Wit ([https://www.alamy.com/ducatuum-livoni-et-curlandi-nova-tabula-by-frederik-de-wit-map-shows-the-baltic-sea-and-neighbouring-areas-dated-18th-century-image210409461.html bron])
|align="center"|[[File:finlandmap.hes.jpg|350 px|center]]  <br/>Finland en Lapland op de kaart van de Wit ([https://www.doria.fi/bitstream/handle/10024/146874/85151_0-0_fd2017-00011874.pdf bron])
|}
 
De Wit heeft ook een andere kaart van Finland uitgebracht (zie onder, overigens foutief ingekleurd), met daarop een beter wapen en ook de wapens van de Finse provincies. Hesman heeft die kaart duidelijk niet in handen gehad.
{|align="center"
|align="center"|[[File:finlandmap1.hes.jpg|350 px|center]]  <br/>Finland op een kaart van de Wit ([https://sanderusmaps.com/our-catalogue/antique-maps/europe/northern-europe/old-antique-map-of-finland-by-f-de-wit-10608 bron])
|}


Vele andere wapens zal hij wel degelijk van kaarten hebben, maar kunnen ook uit andere bronnen komen. Sommige wapens worden vermeld bij Bleau, De Wit of Ortelius in de bekende atlassen, maar daar staan ook weer veel wapens in die niet door Hesman zijn gebruikt. Hij lijkt dus eerder beschikt te hebben over losse kaarten dan over hele atlassen.
Vele andere wapens zal hij wel degelijk van kaarten hebben, maar kunnen ook uit andere bronnen komen. Sommige wapens worden vermeld bij Bleau, De Wit of Ortelius in de bekende atlassen, maar daar staan ook weer veel wapens in die niet door Hesman zijn gebruikt. Hij lijkt dus eerder beschikt te hebben over losse kaarten dan over hele atlassen.


Wat betreft andere bronnen blijft het heel erg gissen, ik heb geen duidelijk boek, manuscript of andere bron kunnen vinden die duidelijk overeenkomt met de wapens in het boek. Veel van de genoemde wapens zijn vrij algemeen en kunnen dus uit allerlei bronnen komen.  
Wat betreft andere bronnen blijft het heel erg gissen, ik heb geen duidelijk boek, manuscript of andere bron kunnen vinden die duidelijk overeenkomt met de wapens in het boek. Veel van de genoemde wapens zijn vrij algemeen en kunnen dus uit allerlei bronnen komen.


===Hoe betrouwbaar zijn de wapens ?===  
===Hoe betrouwbaar zijn de wapens ?===  
Om dit goed te beantwoorden moet je eerst kijken wat betrouwbaar is. Puur heraldisch betrouwbaar, dwz alle kleuren, indelingen en posities correct, is maar iets van 30% van de tekeningen. Nog eens 10 % is vrijwel correct, alleen ontbreekt bijvoorbeeld een afwijkende kleur van nagels bij een leeuw. Vrijwel alle andere wapens zijn herkenbaar en dus identificeerbaar. Echter, kleuren wijken vaak sterk af (verkleuringen niet meegerekend), schildverdelingen kloppen niet (doorsneden ipv schildhoofd) of leeuwen etc zijn omgewend weergegeven.  
Om dit goed te beantwoorden moet je eerst kijken wat betrouwbaar is. Puur heraldisch betrouwbaar, dwz alle kleuren, indelingen en posities correct, is maar iets van 30% van de tekeningen. Nog eens 10 % is vrijwel correct, alleen ontbreekt bijvoorbeeld een afwijkende kleur van nagels bij een leeuw. Vrijwel alle andere wapens zijn herkenbaar en dus identificeerbaar. Echter, kleuren wijken vaak sterk af (verkleuringen niet meegerekend), schildverdelingen kloppen niet (doorsneden ipv schildhoofd) of leeuwen etc zijn omgewend weergegeven.  


Ongeveer 10% is echt niet correct of zodanig vervormd dat het niet goed te herkennen is.  Hieronder vallen dus het eerder genoemde wapen van Kurland, of het (foutieve) wapen van de Vasa dynastie als wapen voor Finland. Ook die verwisseling komt denk ik van een kaart waarop het wapen van Finland staat en daarbij ook het wapen van de Zweedse koningen uit de Vasa dynastie, (Finland behoorde tot Zweden in die tijd), waarbij Hesman het verkeerde wapen heeft overgenomen. Een dergelijke kaart heb ik helaas (nog) niet kunnen vinden.  
Ongeveer 10% is echt niet correct of zodanig vervormd dat het niet goed te herkennen is.  Hieronder vallen dus het eerder genoemde wapen van Kurland, of het (foutieve) wapen van de Vasa dynastie als wapen voor Finland.  


Een paar wapens zijn voorzien van het verkeerde onderschrift zo zijn Ober- en Nieder-Lausitz verwisseld). Of voorzien van een foutieve naam; Usedom (149-15) is bijvoorbeeld het Hertogdom Pommern-Wolgast.  
Een paar wapens zijn voorzien van het verkeerde onderschrift, zo zijn Ober- en Nieder-Lausitz verwisseld. Of voorzien van een foutieve naam; Usedom (149-15) is bijvoorbeeld het Hertogdom Pommern-Wolgast.  


Er zijn maar een paar wapens die ik niet heb kunnen identificeren. Dat zijn 127-11 (genoemd als Spiers in de Pfalz , maar stad en bisdom Speyer hebben totaal andere wapens) en Karnavese (130-11, het is de Canavese regio in Piemonte, maar de regio heeft geen wapen gehad en ook met lokale heraldici is niet te vinden van wie/wat het wapen was).
Er zijn maar een paar wapens die ik niet heb kunnen identificeren. Dat zijn 127-11 (genoemd als Spiers in de Pfalz , maar stad en bisdom Speyer hebben totaal andere wapens) en Karnavese (130-11, het is de Canavese regio in Piemonte, maar de regio heeft geen wapen gehad en ook met lokale heraldici is nog niet gevonden van wie/wat het wapen was).


==Inventarisatie==
==Inventarisatie==
Line 56: Line 80:
Daarna volgen 25 wapens van Franse gebieden, steden en bisdommen en 13 wapens van Italiaanse families en de Orde van Malta. De 2 volgende wapens zijn waarschijnlijk ook bedoeld als (Italiaanse) familiewapens, maar zijn ook territoriale wapens (Monaco en Monferrato).
Daarna volgen 25 wapens van Franse gebieden, steden en bisdommen en 13 wapens van Italiaanse families en de Orde van Malta. De 2 volgende wapens zijn waarschijnlijk ook bedoeld als (Italiaanse) familiewapens, maar zijn ook territoriale wapens (Monaco en Monferrato).


Daarna komen de XVII Provinciën, een van de 3 series die specifiek aangeduid worden. Dus de 17 provincies van de Republiek.Al zijn de 17 genoemde wapens niet identiek aan de 17 provincies.
Daarna komen de XVII Provinciën, een van de 3 series die specifiek aangeduid worden. Dus de 17 provincies die in de eind 16e eeuw erkend waren. Maasr tegen de tijd van Hesman was de situatie al aardig gewijzigd. Opvallend is dat hij Zutphen daar noemt als aparte provincie, terwijl die eigenlijk bij Gelderland hoorde. Hieronder een boek uit 1617 met dezelfde wapens die Hesman noemt voor de 17 provicnies. Een dergelijk boek kan dus heel goed als voorbeeld gediend hebben.
{|align="center"
|align="center"|[[File:17.hes.jpg|center|500 px]]  <br/>De 17 provincies op een boek uit 1617 (van veilingsite)
|}


Wapens 127-10 tot 129-2 zijn erg willekeurig, de enige samenhangende wapens zijn de 4 wapens van het Britse koninkrijk (Engeland, Schotand, Frankrijk en Ierland).
Wapens 127-10 tot 129-2 zijn erg willekeurig, de enige samenhangende wapens zijn de 4 wapens van het Britse koninkrijk (Engeland, Schotand, Frankrijk en Ierland).
Line 62: Line 89:
Daarna een eerste serie van 19 Friese wapens. Een deel daarvan wordt later herzien bij de grotere serie van Friese wapens. Gevolgd door de een serie van 11 wapens uit Savoie-Piemont. Na Rotterdam en Haarlem volgen opeens  14 Zwitserse kantons.  Daarmee zijn we aan het einde van blz 131.
Daarna een eerste serie van 19 Friese wapens. Een deel daarvan wordt later herzien bij de grotere serie van Friese wapens. Gevolgd door de een serie van 11 wapens uit Savoie-Piemont. Na Rotterdam en Haarlem volgen opeens  14 Zwitserse kantons.  Daarmee zijn we aan het einde van blz 131.


De bladzijden 132-135(-8) komen duidelijk uit een wapenboek of plaat. Het zijn de Quaternionen van het Heilige Roomse Rijk en worden ook zo in het wapenboek aangegeven. De Quaternionen zijn een soort fictieve indeling van het rijk in groepen van 4 wapens die de verschillende standen en functies binnen het rijk symboliseren. Het is een indeling die in de 15e eeuw op is gekomen en tot in de laat 17e eeuw werd genoemd in allerlei wapenboeken, kaarten en publicaties. In de loop der tijd zijn er steeds meer bijgekomen en, hoewel het grootste deel van de wapens hetzelfde is gebleven, zijn er ook vrij veel variaties in de wapens van de verschillende groepen bekend. De combinaties in het wapenboek heb ik (nog) niet kunnen herleiden naar een publicatie/bron.
De bladzijden 132-135(-8) komen duidelijk uit een wapenboek of plaat. Het zijn de Quaternionen van het Heilige Roomse Rijk en worden ook zo in het wapenboek aangegeven. De Quaternionen zijn een soort fictieve indeling van het rijk in groepen van 4 wapens die de verschillende standen en functies binnen het rijk symboliseren. Het is een indeling die in de 15e eeuw op is gekomen en tot in de laat 17e eeuw werd genoemd in allerlei wapenboeken, kaarten en publicaties. In de loop der tijd zijn er steeds meer bijgekomen en, hoewel het grootste deel van de wapens hetzelfde is gebleven, zijn er ook vrij veel variaties in de wapens van de verschillende groepen bekend. Zie ook hier: http://www.armorial.dk/german/Quaternionen.pdf De combinaties in het wapenboek heb ik (nog) niet kunnen herleiden naar een publicatie/bron.
{|align="center"
|align="center"|[[File:quaternionadelaar.jpg|center|500 px]]  <br/>een Quaternion adelaar uit 1510.<br> Een deel van de wapens komt overeen, een deel ook niet. ([https://www.worldhistory.org/image/13696/quaternion-eagle-of-the-holy-roman-empire/ bron])
|}
 


Na weer 13 vrij willekeurige wapens komt een klein groepje van heerlijkheden/gebieden in Oost Friesland en 21 Duitse bisdommen. Opmerkelijk is dat een deel van die bisdommen na de Dertigjarige Oorlog is opgeheven, vooral in Noord Duitsland. De gebruikte bron dateert dus uit het begin van de 17e eeuw.
Na weer 13 vrij willekeurige wapens komt een klein groepje van heerlijkheden/gebieden in Oost Friesland en 21 Duitse bisdommen. Opmerkelijk is dat een deel van die bisdommen na de Dertigjarige Oorlog is opgeheven, vooral in Noord Duitsland. De gebruikte bron dateert dus uit het begin van de 17e eeuw.
Line 201: Line 232:
|126-9 || [[File:Vlaanderen.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Flaenderen'''<br>Current/correct name : '''Vlaanderen''' || Be/Fr || Region/province || correct ||  || [[Oost-Vlaanderen ]]
|126-9 || [[File:Vlaanderen.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Flaenderen'''<br>Current/correct name : '''Vlaanderen''' || Be/Fr || Region/province || correct ||  || [[Oost-Vlaanderen ]]
|-
|-
|126-10 || [[File:Noord Brabant.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Braband'''<br>Current/correct name : '''Brabant''' || Be/Nl || Region/province || correct ||  || [[Noord_Brabant ]]
|126-10 || [[File:Noord-Brabant.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Braband'''<br>Current/correct name : '''Brabant''' || Be/Nl || Region/province || correct ||  || [[Noord_Brabant ]]
|-
|-
|126-11 || [[File:Limburg.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Limburg'''<br>Current/correct name : '''Limburg''' || Be/Nl || Region/province || incorrect || Lion should have double tail, red nails and tongue || [[Limburg_(provincie) ]]
|126-11 || [[File:Limburg.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Limburg'''<br>Current/correct name : '''Limburg''' || Be/Nl || Region/province || incorrect || Lion should have double tail, red nails and tongue || [[Limburg_(provincie) ]]
Line 231: Line 262:
|127-8 || [[File:Overijssel.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Overijssel'''<br>Current/correct name : '''Overijssel''' || Nl || Region/province || correct ||  || [[Overijssel ]]
|127-8 || [[File:Overijssel.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Overijssel'''<br>Current/correct name : '''Overijssel''' || Nl || Region/province || correct ||  || [[Overijssel ]]
|-
|-
|127-9 || [[File:Groningen (provincie).hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Groningen'''<br>Current/correct name : '''Groningen''' || Nl || City || correct ||  || [[Groningen ]]
|127-9 || [[File:Groningen.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Groningen'''<br>Current/correct name : '''Groningen''' || Nl || City || correct ||  || [[Groningen ]]
|-
|-
|127-10 || [[File:Zweibrücken.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Tweebrugge'''<br>Current/correct name : '''Zweibrücken''' || De || City || incorrect || Label is missing || [[Zweibr%C3%Bccken ]]
|127-10 || [[File:Zweibrücken.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Tweebrugge'''<br>Current/correct name : '''Zweibrücken''' || De || City || incorrect || Label is missing || [[Zweibr%C3%Bccken ]]
Line 515: Line 546:
|136-6 || [[File:County Bentheim.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Bentheim'''<br>Current/correct name : '''Bentheim''' || De || County || correct ||  || [[County_Bentheim ]]
|136-6 || [[File:County Bentheim.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Bentheim'''<br>Current/correct name : '''Bentheim''' || De || County || correct ||  || [[County_Bentheim ]]
|-
|-
|136-7 || [[File:County Störnstein.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Steinfurt'''<br>Current/correct name : '''Steinfurt''' || De || County || correct ||  || [[County_Steinfurt ]]
|136-7 || [[File:County Steinfurt.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Steinfurt'''<br>Current/correct name : '''Steinfurt''' || De || County || correct ||  || [[County_Steinfurt ]]
|-
|-
|136-8 || [[File:Ostfriesland.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''OostNl'''<br>Current/correct name : '''OstNl''' || De || County || correct ||  || [[Ostfriesland ]]
|136-8 || [[File:Ostfriesland.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Oostfriesland'''<br>Current/correct name : '''Oostfriesland''' || De || County || correct ||  || [[Ostfriesland ]]
|-
|-
|136-9 || [[File:County Rietberg.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Rietburg'''<br>Current/correct name : '''Rietberg''' || De || County || correct ||  || [[County_Rietberg ]]
|136-9 || [[File:County Rietberg.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Rietburg'''<br>Current/correct name : '''Rietberg''' || De || County || correct ||  || [[County_Rietberg ]]
Line 803: Line 834:
|145-6 || [[File:Katzenelnbogen.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Catzenellebogen'''<br>Current/correct name : '''Katzenelnbogen''' || De || County || correct ||  || [[Katzenelnbogen ]]
|145-6 || [[File:Katzenelnbogen.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Catzenellebogen'''<br>Current/correct name : '''Katzenelnbogen''' || De || County || correct ||  || [[Katzenelnbogen ]]
|-
|-
|145-7 || [[File:County Steinfurt.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Sterrenstein'''<br>Current/correct name : '''Störnstein''' || De || County || incorrect || Hills should not be there. || [[County_St%C3%B6rnstein ]]
|145-7 || [[File:County Störnstein.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Sterrenstein'''<br>Current/correct name : '''Störnstein''' || De || County || incorrect || Hills should not be there. || [[County_St%C3%B6rnstein ]]
|-
|-
|145-8 || [[File:Nassau.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Nassau'''<br>Current/correct name : '''Nassau''' || De || County || incorrect || Lion should bas red nails and tongue. || [[Nassau ]]
|145-8 || [[File:Nassau.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Nassau'''<br>Current/correct name : '''Nassau''' || De || County || incorrect || Lion should bas red nails and tongue. || [[Nassau ]]
Line 819: Line 850:
|145-14 || [[File:Lucca.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Lucca'''<br>Current/correct name : '''Lucca''' || It || City / Republic || incorrect || Not arms, but based on the banner. More often seen in armorials. || [[Lucca ]]
|145-14 || [[File:Lucca.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Lucca'''<br>Current/correct name : '''Lucca''' || It || City / Republic || incorrect || Not arms, but based on the banner. More often seen in armorials. || [[Lucca ]]
|-
|-
|145-15 || [[File:Groningen.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Groningen en Ommelanden'''<br>Current/correct name : '''Groningen''' || Nl || Province|| incorrect || Water lily leaves should be on the silver parts. || [[Groningen_(provincie) ]]
|145-15 || [[File:Groningen (provincie).hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Groningen en Ommelanden'''<br>Current/correct name : '''Groningen''' || Nl || Province|| incorrect || Water lily leaves should be on the silver parts. || [[Groningen_(provincie) ]]
|-
|-
|145-16 || [[File:aarschot.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Arschot'''<br>Current/correct name : '''Aarschot''' || Be || Titular Duchy || incorrect || Arms of the Croy family (1477-1635 Lords and Dukes of Aarschot) ]]
|145-16 || [[File:aarschot.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Arschot'''<br>Current/correct name : '''Aarschot''' || Be || Titular Duchy || incorrect || Arms of the Croy family (1477-1635 Lords and Dukes of Aarschot) ]]
Line 1,111: Line 1,142:
|154-16 || [[File:County Sigmaringen.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Sigmaringen'''<br>Current/correct name : '''Sigmaringen''' || De || County || correct ||  || [[County_Sigmaringen ]]
|154-16 || [[File:County Sigmaringen.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Sigmaringen'''<br>Current/correct name : '''Sigmaringen''' || De || County || correct ||  || [[County_Sigmaringen ]]
|-
|-
|155-1 || [[File:Breda (Noord Brabant).hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Breda'''<br>Current/correct name : '''Breda''' || Nl || City || correct ||  || [[Breda_(Noord_Brabant) ]]
|155-1 || [[File:Breda (Noord-Brabant).hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Breda'''<br>Current/correct name : '''Breda''' || Nl || City || correct ||  || [[Breda_(Noord_Brabant) ]]
|-
|-
|155-2 || [[File:Skåne.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Schoonen'''<br>Current/correct name : '''Skåne''' || Se || Region/province || incorrect || These should be a griffin head. || [[Sk%C3%A5ne ]]
|155-2 || [[File:Skåne.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Schoonen'''<br>Current/correct name : '''Skåne''' || Se || Region/province || incorrect || These should be a griffin head. || [[Sk%C3%A5ne ]]

Latest revision as of 05:57, 22 January 2024

WAPEN- EN VLAGGENBOEK HESMAN

Introduction texts in Dutch only for the moment. The image table is in English.

Inleiding

Het Wapen en Vlaggenboek van Gerrit Hesman een een vroeg 18e eeuws wapenboek berustende in het stadsarchief van Leeuwarden. Het is gedigitaliseerd beschikbaar op de beeldbank Leeuwarden.

Het boek bestaat uit 3 delen; het eerste deel met de wapens en kwartierstaten van Friese (adellijke) geslachten, het tweede deel met territoriale wapens en het 3e met wapens van Friese burgers. Het is een van de meest uitgebreide werken op het gebied van 17e eeuwse Friese geslachtswapens en een belangrijk historisch document. Een inventarisatie van deel 3 is in 1993 gepubliceerd in het Genealogysk Jierboek 1993, van deel 1 (kwartierstaten) is mij geen inventarisatie bekend, alleen een overzichtstabel.

Het wordt normaal gesproken gedateerd op 1708, maar is waarschijnlijk nog jaren daaarna aangevuld.

Dit artikel gaat over deel II van het boek, getiteld ‘Allerhande wapenen van keizerrijken, koningrijkken, hartogdommen, republijken, landschappen, provinciën, grietenijen, en steeden, alle met seer groot vlijt bijeen vergaderd en op hare kouleuren geset door G. Hesman’.

Titel2.hes.jpg

De titel is zeer omvattend en zo is de collectie. In totaal bestaat deel II uit de bladzijden 123-156 van het wapenboek, met 16 wapens per bladzijde (7 op blz 156), waardoor het totaal aan opgevoerde wapens op 535 komt, met nog eens 11 op het titelblad. Een tiental wordt dubbel opgevoerd.

Het geheel is een vrij willekeurig ogende verzameling van Europese wapens, dwz de wapens staan noch op geografische, noch op een of andere andere logische volgorde. Er lijkt geen enkele logica in te zitten. Het is waarschijnlijk dat zijn bronnen beperkt waren en dat hij wapens heeft toegevoegd wanneer hij één of andere bron in handen had. Hij noemt geen bronnen in het gehele wapenboek, wel is er een introductie in het boek, maar daar worden geen bronnen genoemd voor deeel II.

De enige genoemde bron gaat over de wapens van de Friese steden en grietenijen (blz 142-144): Wapenen der Friese Steeden en Grietenijen uitgegeeven door Francois Halma, 1709. Deze staan ook allen op de kaarten van de Friese grietenijen van Schotanus, waar Halma aan heeft meegewerkt. Deze wapens komen allen overeen met de wapens in het wapenboek.

Deze bron maakt ook duidelijk dat het boek begonnen is in 1708, maar later aangevuld. De genoemde Halma wapens eindigen op blz 144 en de territoriale wapens gaan door tot blz 156 en die dateren dus allen van na 1708. Helaas is er op basis van de wapens nauwelijks verdere informatie te vinden over de bronnen of jaartallen.

Gerrit Hesman

Gerrit Hesman is gedoopt op 8 september 1661 in Dokkum. Hij was de tweede zoon van Jan Harmens Hesman en Antie Gerrits in Dokkum. Jan Hesman was schilder in Dokkum, op 22 april 1661 werd hij burger in Dokkum. Later werd Jan Hesman ook de ontvanger van het Weeshuis in Dokkum. Volgens het Dokkumer burgerboek kwam Jan uit Arnhem.

Gerrit trouwde op 17 april 1702 te Dokkum met Baukje Snip, gedoopt op 5 juli 1676 te Dokkum, dochter van Frans Snip, landbouwer en later burgemeester van Dokkum, en Tryntie Jans. Op 13 februari 1707 trouwde Gerrit voor de tweede keer, nu met Antie Jacobs. Uit het huwelijk met Baukje Snip werden twee kinderen geboren, op 7 september 1703 een zoon Jan en op 21 april 1706 een dochter Vroukjen. Beide kinderen stierven jong. Baukje Snip moet vrij snel na 21 april 1706 gestorven zijn (bij de geboorte ?) gezien het snelle hertrouwen van Gerrit. Uit zijn tweede huwelijk werden drie kinderen geboren. Op 3 december 1707 een zoon Jan, op 20 december 1708 een dochter Elisabeth en op 3 november 1712 een dochter Doetje. Gerrit leefde op 1 mei 1715 nog, maar zal kort daarna zijn overleden, daar zijn weduwe op 1 mei 1716 trouwde met Folkert Wiarda, meester glasmaker. (uit het genoemde Genealogysk Jierboek 1993)

Hij wordt genoemd als schrijver van oa De Kroniek van Dokkum t/m 1711 in 2 delen. Ook wordt hij genoemd als schilder (De Vrije Fries van 1853 (nummer 6). Een combinatie van kroniekschrijver en schilder kan zijn belangstelling voor heraldiek dus goed verklaren.

Hesman.hes.jpg

Wapens van Hesman en zijn beide echtgenotes
(Titelpagina deel III van het wapenboek)

Gerrit Hesman wordt ook genoemd als arts in Dokkum en schrijver van de Schriftuurlyke Onderwijser een soort Bijbels raadselboekje (1). Het kan hier echter ook gaan om een andere Gerrit Hesman uit Dokkum, hoewel onlogisch gezien de naam; hij wordt als arts genoemd bij Van der Aa (2), maar ook als ongetrouwd en ambteloos burger. Terwijl zijn huwelijken duidelijk zijn gedocumenteerd, mét de wapens. Deze door Van der Aa genoemde Hesman schreef een aantal godsdienstige geschriften, die, althans volgens Van der Aa, niet erg gewaardeerd werden (Beide, gravuren en verzen, zijn even slecht). Van der Aa noemt noch de Kronieken, noch het Wapenboek.

Waar heeft hij zijn informatie vandaan ?

Het blijft natuurlijk gissen, maar een deel zal afkomstig zijn van kaarten, almanakken en zogenaamde Wapen-Kalenders. Misschien ook via-via gehoord van reizigers. Hesman zelf zal waarschijnlijk niet veel gereisd hebben buiten Friesland en dus gebruik gemaakt hebben van wat in de stad Dokkum voorhanden was. Hetzij in openbare (stad) of particuliere verzamelingen.

De beperkte beschikbaarheid van bronnen heeft er dus ook voor gezorgd dat de besproken gebieden beperkt zijn en dat sommige gebieden veel meer vertegenwoordigd zijn dan andere. Zo is bijvoorbeeld het gebied Savoie-Piemonte goed beschreven, maar staan er geen wapens uit de Britse eilanden in het boek.

Ook is het opvallend dat een protestant (hij schreef ook protestante boeken/pamfletten, althans als dat dezelfde Hesman is, zie boven) een aantal pagina’s heeft opgenomen met wapens van katholieke kloosters en bisdommen in Duitsland. Aangezien een deel van die bisdommen en kloosters na de Dertigjarige Oorlog is opgeheven, zal zijn bron waarschijnlijk van voor 1648 dateren.

Op basis van de foutieve kleuren bij veel wapens is het te verwachten dat veel van de bronnen niet ingekleurde kaarten en boeken waren. Veel 17e eeuwse kaarten (Bleau, de Wit) werden zowel ongekleurd als ingekleurd uitgegeven. De gekleurde waren uiteraard veel duurder en het is dus te verwachten dat eventueel aanwezige kaarten in Dokkum vooral ongekleurd waren. De gekleurde versies van de kaarten waren in de 17e eeuwse Atlas Maior uitgaven eigenlijk altijd correct, terwijl de wapens in het boek dat niet altijd zijn. Vaak zijn ze wel heraldisch gearceerd en kunnen de kleuren op zich wel achterhaald worden.

Dat hij in ieder geval kaarten gebruikt heeft is (vrij) zeker op basis van maar een paar wapens; zoals dat van Valenciennes (blz 148 afbeelding 10) en Kurland (156-4). Het wapen van Valenciennes is een leeuw en werd door de stad ook alleen als leeuw gevoerd. Alleen op een aantal 17e eeuwse Nederlandse kaarten wordt (mede) een wapen met een zwaan genoemd (Val-de-Cygnes, zwanendal). Hesman noemt alleen het zwaanwapen en geen leeuw.

Kurland is nu een deel van Letland en staat twee keer in het boek; op afbeeldingen 154-10 en 156-4. Het eerste wapen is min of meer correct en vertoont een leeuw in de juiste kleuren (alleen omgewend), het 2e wapen kon ik niet identificeren. Via Letse heraldici is het geïdentificeerd als een fantasiewapen op een 17e eeuwse kaart van De Wit uit Amsterdam. Het wapen is in Letland verder niet bekend. Ook het Vasa wapen voor Finland (155-16) komt van een kaart van De Wit. Beide wapens staan aan het eind van het boek en waarschijnlijk heeft hij rond die tijd dus een paar kaarten in handen gehad.

Kurlandmap.hes.jpg

Kurland op de kaart van de Wit (bron)
Finlandmap.hes.jpg

Finland en Lapland op de kaart van de Wit (bron)

De Wit heeft ook een andere kaart van Finland uitgebracht (zie onder, overigens foutief ingekleurd), met daarop een beter wapen en ook de wapens van de Finse provincies. Hesman heeft die kaart duidelijk niet in handen gehad.

Finlandmap1.hes.jpg

Finland op een kaart van de Wit (bron)

Vele andere wapens zal hij wel degelijk van kaarten hebben, maar kunnen ook uit andere bronnen komen. Sommige wapens worden vermeld bij Bleau, De Wit of Ortelius in de bekende atlassen, maar daar staan ook weer veel wapens in die niet door Hesman zijn gebruikt. Hij lijkt dus eerder beschikt te hebben over losse kaarten dan over hele atlassen.

Wat betreft andere bronnen blijft het heel erg gissen, ik heb geen duidelijk boek, manuscript of andere bron kunnen vinden die duidelijk overeenkomt met de wapens in het boek. Veel van de genoemde wapens zijn vrij algemeen en kunnen dus uit allerlei bronnen komen.

Hoe betrouwbaar zijn de wapens ?

Om dit goed te beantwoorden moet je eerst kijken wat betrouwbaar is. Puur heraldisch betrouwbaar, dwz alle kleuren, indelingen en posities correct, is maar iets van 30% van de tekeningen. Nog eens 10 % is vrijwel correct, alleen ontbreekt bijvoorbeeld een afwijkende kleur van nagels bij een leeuw. Vrijwel alle andere wapens zijn herkenbaar en dus identificeerbaar. Echter, kleuren wijken vaak sterk af (verkleuringen niet meegerekend), schildverdelingen kloppen niet (doorsneden ipv schildhoofd) of leeuwen etc zijn omgewend weergegeven.

Ongeveer 10% is echt niet correct of zodanig vervormd dat het niet goed te herkennen is. Hieronder vallen dus het eerder genoemde wapen van Kurland, of het (foutieve) wapen van de Vasa dynastie als wapen voor Finland.

Een paar wapens zijn voorzien van het verkeerde onderschrift, zo zijn Ober- en Nieder-Lausitz verwisseld. Of voorzien van een foutieve naam; Usedom (149-15) is bijvoorbeeld het Hertogdom Pommern-Wolgast.

Er zijn maar een paar wapens die ik niet heb kunnen identificeren. Dat zijn 127-11 (genoemd als Spiers in de Pfalz , maar stad en bisdom Speyer hebben totaal andere wapens) en Karnavese (130-11, het is de Canavese regio in Piemonte, maar de regio heeft geen wapen gehad en ook met lokale heraldici is nog niet gevonden van wie/wat het wapen was).

Inventarisatie

Hieronder een kort overzicht van de volgorde van de wapens.

Het titelblad begint met de staatswapens van Rusand, Oostenrijk, Turkije, Spanje, Frankrijk, Engeland, Portugal, Venetië en Zweden. En dan nog twee andere wapens, Holland (Nederlanden ?) en een blauw schild met zilver kruis. Het is niet duidelijk waar dat laatste wapen voor staat.

122.hes.jpg

Bladzijde 123 begint met de wapens van de koninkrijken in Spanje en Portugal en het koninkrijk Sardinië. Feitelijk de titels van de Koningen van Spanje eind 17e eeuw. Daarna volgen 25 wapens van Franse gebieden, steden en bisdommen en 13 wapens van Italiaanse families en de Orde van Malta. De 2 volgende wapens zijn waarschijnlijk ook bedoeld als (Italiaanse) familiewapens, maar zijn ook territoriale wapens (Monaco en Monferrato).

Daarna komen de XVII Provinciën, een van de 3 series die specifiek aangeduid worden. Dus de 17 provincies die in de eind 16e eeuw erkend waren. Maasr tegen de tijd van Hesman was de situatie al aardig gewijzigd. Opvallend is dat hij Zutphen daar noemt als aparte provincie, terwijl die eigenlijk bij Gelderland hoorde. Hieronder een boek uit 1617 met dezelfde wapens die Hesman noemt voor de 17 provicnies. Een dergelijk boek kan dus heel goed als voorbeeld gediend hebben.

17.hes.jpg

De 17 provincies op een boek uit 1617 (van veilingsite)

Wapens 127-10 tot 129-2 zijn erg willekeurig, de enige samenhangende wapens zijn de 4 wapens van het Britse koninkrijk (Engeland, Schotand, Frankrijk en Ierland).

Daarna een eerste serie van 19 Friese wapens. Een deel daarvan wordt later herzien bij de grotere serie van Friese wapens. Gevolgd door de een serie van 11 wapens uit Savoie-Piemont. Na Rotterdam en Haarlem volgen opeens 14 Zwitserse kantons. Daarmee zijn we aan het einde van blz 131.

De bladzijden 132-135(-8) komen duidelijk uit een wapenboek of plaat. Het zijn de Quaternionen van het Heilige Roomse Rijk en worden ook zo in het wapenboek aangegeven. De Quaternionen zijn een soort fictieve indeling van het rijk in groepen van 4 wapens die de verschillende standen en functies binnen het rijk symboliseren. Het is een indeling die in de 15e eeuw op is gekomen en tot in de laat 17e eeuw werd genoemd in allerlei wapenboeken, kaarten en publicaties. In de loop der tijd zijn er steeds meer bijgekomen en, hoewel het grootste deel van de wapens hetzelfde is gebleven, zijn er ook vrij veel variaties in de wapens van de verschillende groepen bekend. Zie ook hier: http://www.armorial.dk/german/Quaternionen.pdf De combinaties in het wapenboek heb ik (nog) niet kunnen herleiden naar een publicatie/bron.

Quaternionadelaar.jpg

een Quaternion adelaar uit 1510.
Een deel van de wapens komt overeen, een deel ook niet. (bron)


Na weer 13 vrij willekeurige wapens komt een klein groepje van heerlijkheden/gebieden in Oost Friesland en 21 Duitse bisdommen. Opmerkelijk is dat een deel van die bisdommen na de Dertigjarige Oorlog is opgeheven, vooral in Noord Duitsland. De gebruikte bron dateert dus uit het begin van de 17e eeuw.

Dan komen er 8 wapens van landen en 19 abdijen in het Heilige Roomse Rijk, een deel daarvan nu in Frankrijk. Ook wee ropmerkelijk voor een strenge Calvinist.

De volgende 27 wapens zijn alle wapens van gebieden en titels van de Doges van Venetie en het Huis Lusignan, dus in Italië, Griekenland en Oostelijk deel van de Middellandse Zee. Gebaseerd op een afbeelding van het grote wapen van Venetië.

Dan volgt opeens Enkhuizen, 2 titelwapens van de Deense/Zweedse koningen en wat Duitse gebieden, waarschijnlijk om bladzijde 141 vol te maken.

Bladzijde 142 begint namelijk met de 2e serie van 46 Friese wapens, namelijk de hiervoor genoemde serie van 1709. Het betreft alle steden, kwartieren en grietenijen. Een deel gecorrigeerd uit de vorige serie.

De Friese wapens worden gevolgd door een paar titelwapens van de Habsburgers en de Prinsen van Oranje-Nassau met een paar losse wapens, zoals opeens het Groningse provinciewapen, omdat bij de 17 provincies het Groninger stadswapen was afgebeeld. Dat stadswapen wordt nog een keer afgebeeld, maar dan, foutief, voor het wapen van Grevelingen (nu Gravelines in Frankrijk, 148-4). Hoewel het stadswapen er dus 2x in staat, wordt het niet als stadswapen opgevoerd...

Bladzijden 146 en 147 bevatten vooral stadswapens in Nederland en Vlaanderen, inclusief Frans Vlaanderen. Hierna volgt een serie van 97 Duitse wapens, namelijk blz 149-154. Deze zijn allemaal benoemd als graafschap, hertogdom etc, maar zijn lang niet altijd territoriale wapens. Ze zijn grotendeels afgeleid van de wapens van Duitse vorsten, die gekenmerkt worden door de vele schildverdelingen met aanspraken op gebieden en titels. Hesman heeft het grootste deel van die deelgebieden los weergegeven. Maar een deel zijn puur titels (Teck) of van gebieden die in 1708 al eeuwen hun zelfstandigheid hadden verloren. Deze grote wapens kwamen zowel voor op kaarten, maar ook in bijvoorbeeld almanakken, munten, penningen en wapen-kalenders. Deze laatste waren niet een papieren kalender zoals wij die kennen, maar hele boeken. Die zijn bekend al uit het begin van de 18e eeuw en hesman kan die dus als voorbeeld gebruikt hebben.

De laatste 2 bladzijden bevatten weer willkeurige wapens, met wat Zeedse regios, meer wapens uit Savoie en het eindigt met het wapen van het Groningse Oldambt.

Images

Number Image Name Current country Type Correct Remarks Link
123-1 Toledo.hes.jpg Name in the book : Toledo
Current/correct name : Toledo
Es Archdiocese incorrect Crown is more often used as arms for the city, but on blue field.
123-2 Murcia.hes.jpg Name in the book : Murcia
Current/correct name : Murcia
Es Kingdom incorrect Wrong colours
123-3 Valencia.hes.jpg Name in the book : Valencia
Current/correct name : Valencia
Es Kingdom incorrect Wrong colours
123-4 Andalucia.hes.jpg Name in the book : Andalusia
Current/correct name : Andalucia
Es Kingdom incorrect Wrong colours
123-5 Galicia.hes.jpg Name in the book : Gallicien
Current/correct name : Galicia
Es Kingdom incorrect Wrong colours
123-6 Granada.hes.jpg Name in the book : Granada
Current/correct name : Granada
Es Kingdom correct
123-7 Cordoba.hes.jpg Name in the book : Corona
Current/correct name : Cordoba
Es Kingdom incorrect
123-8 Catalonia.hes.jpg Name in the book : Catalonien
Current/correct name : Catalunya
Es Kingdom incorrect More Duchy of Barcelona
123-9 Vizcaya.hes.jpg Name in the book : Biscaijen
Current/correct name : Vizcaya
Es Kingdom correct
123-10 Castilla.hes.jpg Name in the book : Castilien
Current/correct name : Castilla
Es Kingdom correct
123-11 Leon.hes.jpg Name in the book : Lion
Current/correct name : León
Es Kingdom incorrect Lion is purple.
123-12 Sicilië.hes.jpg Name in the book : Cicilien
Current/correct name : Sicilië
It Kingdom incorrect First eagle should be mirrored. Kingdom_of_Sicily
123-13 Mallorca.hes.jpg Name in the book : Majorca
Current/correct name : Mallorca
Es Kingdom incorrect
123-14 Sardegna1.hes.jpg Name in the book : Sardinien
Current/correct name : Sardegna
It Kingdom incorrect Head-bend should be silver Sardegna
123-15 Algarve.hes.jpg Name in the book : Algarbe
Current/correct name : Algarve
Pt Kingdom correct
123-16 Aragon.hes.jpg Name in the book : Arragon
Current/correct name : Aragón
Es Kingdom correct
124-1 Orange.hes.jpg Name in the book : Orangien
Current/correct name : Orange
Fr Region/province incorrect Arms of William the Silent, not the principality
124-2 Lyonnais.hes.jpg Name in the book : Lionnois
Current/correct name : Lyonnais
Fr Region/province correct Lyonnais
124-3 Forez.hes.jpg Name in the book : Forets
Current/correct name : Forez
Fr Region/province correct Forez
124-4 Beaujolais.hes.jpg Name in the book : Beujolois
Current/correct name : Beaujolais
Fr Region/province correct Beaujolais
124-5 Provence.hes.jpg Name in the book : Provence
Current/correct name : Provence
Fr Region/province correct Provence
124-6 Auvergne.hes.jpg Name in the book : Auvergne
Current/correct name : Auvergne
Fr Region/province correct Auvergne
124-7 Bugey.hes.jpg Name in the book : Bressee
Current/correct name : Bresse
Fr Region/province incorrect Arms is Bugey region Bugey
124-8 Limousin.hes.jpg Name in the book : Limoges
Current/correct name : Limoges
Fr Region/province incorrect Arms is Limousin region Limousin
124-9 Vermandois.hes.jpg Name in the book : Vermandois
Current/correct name : Vermandois
Fr Region/province incorrect One fleur-de-lys too many Vermandois
124-10 Poitou.hes.jpg Name in the book : Pointou
Current/correct name : Poitou
Fr Region/province correct Poitou
124-11 Comminges.hes.jpg Name in the book : Cominge
Current/correct name : Comminges
Fr Region/province correct Comminges
124-12 Bigorre.hes.jpg Name in the book : Bigorre
Current/correct name : Bigorre
Fr Region/province incorrect Lions should not be crowned Bigorre
124-13 Albret.hes.jpg Name in the book : Albret
Current/correct name : Albret
Fr Region/province correct Albret
124-14 Comté-de-Foix.hes.jpg Name in the book : Foix
Current/correct name : Comté-de-Foix
Fr Region/province correct Arms here are quartered with Béarn Comté-de-Foix
124-15 Armagnac.hes.jpg Name in the book : Armagnac en Rodez
Current/correct name : Armagnac et Rouergue
Fr Region/province correct en incorrect Lion should be facing Armagnac
124-16 Languedoc.hes.jpg Name in the book : Toulouse
Current/correct name : Toulouse
Fr Region/province incorrect Arms is Languedoc Languedoc
125-1 Champagne.hes.jpg Name in the book : Champagne
Current/correct name : Champagne
Fr Region/province incorrect Champagne
125-2 Reims.hes.jpg Name in the book : Reims
Current/correct name : Reims
Fr City incorrect Not city but Archdiocese Archdiocese_of_Reims
125-3 Langres.hes.jpg Name in the book : Langres
Current/correct name : Langres
Fr City correct Langres
125-4 Diocese of Laon.hes.jpg Name in the book : Laon
Current/correct name : Laon
Fr City incorrect Not city but Diocese (wrong arms though) Diocese_of_Laon
125-5 Normandie.hes.jpg Name in the book : Normandien
Current/correct name : Normandien
Fr Region/province correct Normandie
125-6 Guyenne.hes.jpg Name in the book : Guienne
Current/correct name : Guyenne
Fr Region/province correct Guyenne
125-7 Diocese of Beauvais-Noyon-Senlis.hes.jpg Name in the book : Beauvais
Current/correct name : Beauvais
Fr City correct Not city but Diocese Diocese_of_Beauvais-Noyon-Senlis
125-8 Châlons-en-Champagne.hes.jpg Name in the book : Chalons
Current/correct name : Châlons-en-Champagne
Fr City correct Châlons-en-Champagne
125-9 Diocese of Noyon.hes.jpg Name in the book : Noijon
Current/correct name : Noyon
Fr City correct Not city but Diocese Diocese_of_Noyon
125-10 Sforza.hes.jpg Name in the book : Sfortia
Current/correct name : Sforza
It Family
125-11 Bentivoglio.hes.jpg Name in the book : Bentivoglio
Current/correct name : Bentivoglio
It Family
125-12 Varano.hes.jpg Name in the book : Varano
Current/correct name : Da Varano
It Family
125-13 Monfeltre.hes.jpg Name in the book : Monfeltre
Current/correct name : Monfeltre
It Family
125-14 Lascala.hes.jpg Name in the book : La Schala
Current/correct name : La Scala
It Family
125-15 Ursino.hes.jpg Name in the book : Ursin
Current/correct name : Ursino
It Family
125-16 Carafa.hes.jpg Name in the book : Caraffa
Current/correct name : Carafa
It Family
126-1 Ferrero.hes.jpg Name in the book : Ferrero Frisco
Current/correct name : Ferrero Frisco
It Family
126-2 Maltag.hes.jpg Name in the book : Grootmeester van Malta
Current/correct name : Grandmaster Order of Malta
other correct Arms of Grandmaster Annet de Clermont-Gessant (1660) Annet de Clermont-Gessant
126-3 Maltac.hes.jpg Name in the book : Commandeur van Malta
Current/correct name : Commander Order of Malta
other
126-4 Maltar.hes.jpg Name in the book : Ridder van Malta
Current/correct name : Knight Order of Malta
other
126-5 Mirandola.hes.jpg Name in the book : Mirandola
Current/correct name : Mirandola
It Family
126-6 Massa.hes.jpg Name in the book : Massa
Current/correct name : Massa
It Family
126-7 National Arms of Monaco.hes.jpg Name in the book : Monaco
Current/correct name : Monaco
Mc Country correct National_Arms_of_Monaco
126-8 Monferrato1.hes.jpg Name in the book : Monferat
Current/correct name : Monferrato
It Region/province incorrect Red should be chief, not divided shield Monferrato
126-9 Vlaanderen.hes.jpg Name in the book : Flaenderen
Current/correct name : Vlaanderen
Be/Fr Region/province correct Oost-Vlaanderen
126-10 Noord-Brabant.hes.jpg Name in the book : Braband
Current/correct name : Brabant
Be/Nl Region/province correct Noord_Brabant
126-11 Limburg.hes.jpg Name in the book : Limburg
Current/correct name : Limburg
Be/Nl Region/province incorrect Lion should have double tail, red nails and tongue Limburg_(provincie)
126-12 Gelderland.hes.jpg Name in the book : Gelderland
Current/correct name : Gelderland
Nl Region/province incorrect Nails and tongue should be red Gelderland
126-13 Artois.hes.jpg Name in the book : Artois
Current/correct name : Artois
Fr Region/province incorrect Towers on label are missing Artois
126-14 Hainaut.hes.jpg Name in the book : Henegouwen
Current/correct name : Hainaut
Be Region/province incorrect Nails and tongue should be red Hainaut
126-15 Namur (province).hes.jpg Name in the book : Namen
Current/correct name : Namur
Be Region/province incorrect Bend should be black Namur_(province)
126-16 The National Arms of Luxembourg.hes.jpg Name in the book : Luxemburg
Current/correct name : Luxembourg
Be/Lu Region/province incorrect Nails and tongue should be red The_National_Arms_of_Luxembourg
127-1 Holland.hes.jpg Name in the book : Holland
Current/correct name : Holland
Nl Region/province correct Holland_(county)
127-2 Zeeland (provincie).hes.jpg Name in the book : Zeeland
Current/correct name : Zeeland
Nl Region/province correct Zeeland_(provincie)
127-3 Zutphen (graafschap).hes.jpg Name in the book : Zutphen
Current/correct name : Zutphen
Nl Region/province incorrect Wrong colours Zutphen_(graafschap)
127-4 Antwerpen (provincie).hes.jpg Name in the book : Antwerpen
Current/correct name : Antwerpen
Be Region/province incorrect Wrong colours Antwerpen_(provincie)
127-5 Mechelen.hes.jpg Name in the book : Mechlen
Current/correct name : Mechelen
Be City correct Mechelen
127-6 Utrecht (provincie).hes.jpg Name in the book : Utrecht
Current/correct name : Utrecht
Nl Region/province correct Utrecht_(provincie)
127-7 Fryslân.hes.jpg Name in the book : Friesland
Current/correct name : Friesland
Nl Region/province correct Fryslân
127-8 Overijssel.hes.jpg Name in the book : Overijssel
Current/correct name : Overijssel
Nl Region/province correct Overijssel
127-9 Groningen.hes.jpg Name in the book : Groningen
Current/correct name : Groningen
Nl City correct Groningen
127-10 Zweibrücken.hes.jpg Name in the book : Tweebrugge
Current/correct name : Zweibrücken
De City incorrect Label is missing Zweibrücken
127-11 Speyer.hes.jpg Name in the book : Spiers
Current/correct name : Speyer
De City incorrect Unknown. City and Diocese used different arms. Speyer
127-12 Tönning.hes.jpg Name in the book : Tonningen
Current/correct name : Tönning
De City incorrect Wrong colours Tönning
127-13 Amsterdam.hes.jpg Name in the book : Amsterdam
Current/correct name : Amsterdam
Nl City correct Amsterdam
127-14 Hoorn.hes.jpg Name in the book : Hoorn
Current/correct name : Hoorn
Nl City correct Hoorn
127-15 Purmerend.hes.jpg Name in the book : Purmerend
Current/correct name : Purmerend
Nl City correct Purmerend
127-16 's Gravenhage.hes.jpg Name in the book : s gravenhage
Current/correct name : s gravenhage
Nl City incorrect Wrong colours Den_Haag
128-1 Ceva.hes.jpg Name in the book : Ceva
Current/correct name : Ceva
It City incorrect Wrong colours Ceva
128-2 Tende (Alpes-Maritimes).hes.jpg Name in the book : Tenda
Current/correct name : Tende
Fr City incorrect Strange design. Tende_(Alpes-Maritimes)
128-3 Vercelli.hes.jpg Name in the book : Vercelli
Current/correct name : Vercelli
It City correct Vercelli
128-4 Acqui Terme.hes.jpg Name in the book : Aqua Dulce
Current/correct name : Acqui Terme (?)
It City incorrect Wrong arms Acqui_Terme
128-5 Haut-Rhin.hes.jpg Name in the book : Opper Elzas
Current/correct name : Haut-Rhin
Fr Region/province incorrect Mirrored. Haut-Rhin
128-6 Bas-Rhin.hes.jpg Name in the book : Neder Elzas
Current/correct name : Bas-Rhin
Fr Region/province correct Bas-Rhin
128-7 County of Mark.hes.jpg Name in the book : Graafschap Mark
Current/correct name : Mark
De Region/province correct County_of_Mark
128-8 Wartena.hes.jpg Name in the book : Wartena
Current/correct name : Wartena
Nl dorp ? Colours not defined at the time Wartena
128-9 Kingdom of Jerusalem.hes.jpg Name in the book : Jerusalem
Current/correct name : Jerusalem
Il Kingdom incorrect Cross wrong Kingdom_of_Jerusalem
128-10 Hamburg.hes.jpg Name in the book : Hamburg
Current/correct name : Hamburg
De City correct Hamburg
128-11 Schiermonnikoog.hes.jpg Name in the book : Schiermonnikoog
Current/correct name : Schiermonnikoog
Nl Region/province ? Colours not defined at the time Schiermonnikoog
128-12 Ameland.hes.jpg Name in the book : Ameland
Current/correct name : Ameland
Nl Region/province incorrect Crescent facing wrong direction Ameland
128-13 France.hes.jpg Name in the book : Frankrijk
Current/correct name : Frankrijk
Fr Kingdom correct
128-14 Scotland.hes.jpg Name in the book : Schotland
Current/correct name : Schotland
Uk Kingdom incorrect double tressure wrong Scotland
128-15 England.hes.jpg Name in the book : Engeland
Current/correct name : Engeland
Uk Kingdom correct England
128-16 The National Arms of Ireland.hes.jpg Name in the book : Ierland
Current/correct name : Ierland
Ie Kingdom correct The_National_Arms_of_Ireland
129-1 Genova.hes.jpg Name in the book : Genua
Current/correct name : Genova
It City correct Genova
129-2 Diocese of Liège1.hes.jpg Name in the book : Bisdom Luik
Current/correct name : Diocèse de Liège
Be Diocese correct ? Diocese_of_Liège
129-3 Oostergo1.hes.jpg Name in the book : Oostergoo
Current/correct name : Oostergo
Nl Region/province correct Oostergo
129-4 Westergo1.hes.jpg Name in the book : Westergoo
Current/correct name : Westergo
Nl Region/province correct Westergo
129-5 Zevenwouden1.hes.jpg Name in the book : Seeven Wolden
Current/correct name : Zevenwolden
Nl Region/province correct Zevenwolden
129-6 Leeuwarden1.hes.jpg Name in the book : Leeuwarden
Current/correct name : Leeuwarden
Nl City correct Leeuwarden
129-7 Bolsward1.hes.jpg Name in the book : Bolsward
Current/correct name : Bolsward
Nl City correct Bolsward
129-8 Franeker1.hes.jpg Name in the book : Franeker
Current/correct name : Franeker
Nl City correct Franeker
129-9 Sneek1.hes.jpg Name in the book : Sneek
Current/correct name : Sneek
Nl City correct Sneek
129-10 Dokkum2.hes.jpg Name in the book : Dokkom
Current/correct name : Dokkum
Nl City correct Dokkum
129-11 Harlingen1.hes.jpg Name in the book : Harlingen
Current/correct name : Harlingen
Nl City correct Harlingen
129-12 Stavoren1.hes.jpg Name in the book : Stavoren
Current/correct name : Stavoren
Nl City correct Stavoren
129-13 Sloten (Fr)1.hes.jpg Name in the book : Slooten
Current/correct name : Sloten
Nl City correct Sloten_(Fr)
129-14 Workum1.hes.jpg Name in the book : Workom
Current/correct name : Workum
Nl City correct Workum
129-15 IJlst1.hes.jpg Name in the book : Ylst
Current/correct name : IJlst
Nl City correct IJlst
129-16 Hindeloopen1.hes.jpg Name in the book : Hindeloopen
Current/correct name : Hindeloopen
Nl City correct Hindeloopen
130-1 Ferwerderadeel1.hes.jpg Name in the book : Ferwerderadeel
Current/correct name : Ferwerderadeel
Nl Region/province correct Ferwerderadeel
130-2 Dantumadeel1.hes.jpg Name in the book : Dantumadeel
Current/correct name : Dantumadeel
Nl Region/province incorrect Wrong colours and design Dantumadeel
130-3 Oostdongeradeel1.hes.jpg Name in the book : Oostdongeradeel
Current/correct name : Oostdongeradeel
Nl Region/province correct Colours faded Oostdongeradeel
130-4 Westdongeradeel1.hes.jpg Name in the book : Westdongeradeel
Current/correct name : Westdongeradeel
Nl Region/province correct Westdongeradeel
130-5 Kollum.hes.jpg Name in the book : Kollom
Current/correct name : Kollumerland en Nieuwkruisland
Nl Region/province incorrect Wrong colours Kollumerland_en_Nieuwkruisland
130-6 Aosta.hes.jpg Name in the book : Avosta
Current/correct name : Aosta
It Region/province en City incorrect Wrong colours Aosta
130-7 Piemonte.hes.jpg Name in the book : Piemont
Current/correct name : Piemonte
It Region/province incorrect Wrong colours Piemonte
130-8 Monferrato.hes.jpg Name in the book : Monferat
Current/correct name : Monferrato
It Region/province incorrect Wrong colours Monferrato
130-9 Susa.hes.jpg Name in the book : Zuza
Current/correct name : Susa
It City incorrect Wrong colours Susa
130-10 Asti.hes.jpg Name in the book : Asti
Current/correct name : Asti
It City incorrect Wrong colours Asti
130-11 Canavese.hes.jpg Name in the book : Karnavese
Current/correct name : Canavese
It Region/province ? unidentified
130-12 Comté-de-Nice.hes.jpg Name in the book : Nissa
Current/correct name : Comté de Nice
Fr Region/province incorrect Wrong colours Comté-de-Nice
130-13 Oneglia.hes.jpg Name in the book : Oneglia
Current/correct name : Oneglia
It City incorrect Wrong colours and design Oneglia
130-14 Saluzzo (Marquisate).hes.jpg Name in the book : Saluzzo
Current/correct name : Saluzzo
It Region/province incorrect Chief should be blue Saluzzo_(Marquisate)
130-15 Luserna San Giovanni.hes.jpg Name in the book : Lucerne
Current/correct name : Luserna San Giovanni
It City ? Maybe correct at the time ? Luserna_San_Giovanni
130-16 Barcelonnette.hes.jpg Name in the book : Barcelone
Current/correct name : Barcelonnette
Fr City ? Family Barcelonne, not the town Barcelonnette
131-1 Rotterdam.hes.jpg Name in the book : Rotterdam
Current/correct name : Rotterdam
Nl City incorrect Wrong colours Rotterdam
131-2 Haarlem.hes.jpg Name in the book : Haarlem
Current/correct name : Haarlem
Nl City incorrect Wrong colours Haarlem
131-3 Zürich (canton).hes.jpg Name in the book : Zürich
Current/correct name : Zürich
Ch Canton correct Zürich_(canton)
131-4 Bern.hes.jpg Name in the book : Bern
Current/correct name : Bern
Ch Canton correct Bern_(canton)
131-5 Luzern (canton).hes.jpg Name in the book : Lucern
Current/correct name : Luzern
Ch Canton incorrect Wrong colours Luzern_(canton)
131-6 Uri.hes.jpg Name in the book : Uri
Current/correct name : Uri
Ch Canton correct Uri
131-7 Schwyz.hes.jpg Name in the book : Schweitz
Current/correct name : Schwyz
Ch Canton correct Schwyz
131-8 Unterwalden.hes.jpg Name in the book : Unterwalden
Current/correct name : Unterwalden
Ch Canton correct Unterwalden
131-9 Zug.hes.jpg Name in the book : Zug
Current/correct name : Zug
Ch Canton correct Zug_(canton)
131-10 Glarus (canton).hes.jpg Name in the book : Glaris
Current/correct name : Glarus
Ch Canton correct Glarus_(canton)
131-11 Basel.hes.jpg Name in the book : Basel
Current/correct name : Basel
Ch Canton correct Basel
131-12 Fribourg (canton).hes.jpg Name in the book : Friburg
Current/correct name : Fribourg
Ch Canton correct Fribourg_(canton)
131-13 Solothurn (canton).hes.jpg Name in the book : Solothurn
Current/correct name : Solothurn
Ch Canton correct Solothurn_(canton)
131-14 Schaffhausen (canton).hes.jpg Name in the book : Schafhausen
Current/correct name : Schaffhausen
Ch Canton incorrect Wrong colours Schaffhausen_(canton)
131-15 Appenzell.hes.jpg Name in the book : Appenseel
Current/correct name : Appenzell
Ch Canton correct Appenzell_Innerrhoden
131-16 Genève.hes.jpg Name in the book : Geneve
Current/correct name : Genève
Ch Canton correct Genève_(canton)
132-1 Diocese of Trier.hes.jpg Name in the book : Trier
Current/correct name : Aartsbisdom Trier
De Archdiocese correct Four spiritual electors Diocese_of_Trier
132-2 Archdiocese of Köln.hes.jpg Name in the book : Koln Bisdom
Current/correct name : Aartsbisdom Keulen
De Archdiocese correct Four spiritual electors Archdiocese_of_Köln
132-3 Diocese of Mainz.hes.jpg Name in the book : Mentz
Current/correct name : Aartsbisdom Mainz
De Archdiocese correct Four spiritual electors Diocese_of_Mainz
132-4 Legate.hes.jpg Name in the book : Potestat zu Room
Current/correct name : Pauselijke legaat
Other ? Four spiritual electors
132-5 Köln.hes.jpg Name in the book : Koln stad
Current/correct name : Köln
De City incorrect Four peasants Köln
132-6 Regensburg.hes.jpg Name in the book : Regensburg
Current/correct name : Regensburg
De City correct Four peasants Regensburg
132-7 Konstanz.hes.jpg Name in the book : Kossenitz
Current/correct name : Konstanz
De City incorrect Four peasants Konstanz
132-8 Salzburg (State).hes.jpg Name in the book : Saltsburg
Current/correct name : Salzburg
At Region/province incorrect Four peasants Salzburg_(State)
132-9 Augsburg.hes.jpg Name in the book : Augsburg
Current/correct name : Augsburg
De City incorrect Four Dioceses (shown are cities) Augsburg
132-10 Metz.hes.jpg Name in the book : Metz
Current/correct name : Metz
Fr City correct Four Dioceses (shown are cities) Metz
132-11 Aachen.hes.jpg Name in the book : Aken
Current/correct name : Aachen
De City correct Four Dioceses (shown are cities) Aachen
132-12 Lübeck.hes.jpg Name in the book : Lübeck
Current/correct name : Lübeck
De City correct Four Dioceses (shown are cities) Lübeck
132-13 Schenk.hes.jpg Name in the book : Luntburg
Current/correct name : Schenck von Limburg
De Family correct Four Lords
132-14 Westerburg.hes.jpg Name in the book : Westerburg
Current/correct name : Von Westerburg
De Family correct Four Lords
132-15 Chussis.hes.jpg Name in the book : Thussis
Current/correct name : Chussis or Raren
Ch Family correct Four Lords
132-16 Alwalden.hes.jpg Name in the book : Altwalden
Current/correct name : Alwalden
De Family correct Four Lords
133-1 Mainburg.hes.jpg Name in the book : Mainburg
Current/correct name : Burggrafen von Mainburg
De Family correct Four Burggrafen
133-2 Nürnberg.hes.jpg Name in the book : Nuremburg
Current/correct name : Burggrafen von Nürnberg
De Family correct Four Burggrafen Nürnberg
133-3 Rieneck.hes.jpg Name in the book : Remek
Current/correct name : Burggrafen von Rieneck
De Family correct Four Burggrafen County_Rieneck
133-4 Stromberg.hes.jpg Name in the book : Stramberg
Current/correct name : Burggrafen von Stromberg
De Family correct Four Burggrafen
133-5 County of Moravia.hes.jpg Name in the book : Merhen
Current/correct name : Markgrafen von Mähren
Cz Family incorrect Four Margraves County_of_Moravia
133-6 Brandenburg1.hes.jpg Name in the book : Brandenburg
Current/correct name : Markgrafen von Brandenburg
De Family incorrect Four Margraves Brandenburg
133-7 Margravate of Meissen.hes.jpg Name in the book : Meissen
Current/correct name : Markgrafen von Meissen
De Family incorrect Four Margraves Margravate_of_Meissen
133-8 Baden (State).hes.jpg Name in the book : Baden
Current/correct name : Markgrafen von Baden
De Family incorrect Four Margraves Baden_(State)
133-9 Braunschweig1.hes.jpg Name in the book : Brunswijk
Current/correct name : Braunschweig
De Family correct Four Dukes
133-10 Bayern.hes.jpg Name in the book : Beijeren
Current/correct name : Bayern
De Family correct Four Dukes Bayern
133-11 Schwaben1.hes.jpg Name in the book : Swaben
Current/correct name : Schwaben
De Family correct Four Dukes
133-12 Lorraine.hes.jpg Name in the book : Lotharingen
Current/correct name : Lorraine
De Family correct Four Dukes Lorraine
133-13 Kingdom of Bohemia.hes.jpg Name in the book : Bohemen
Current/correct name : Tsjechie
Cz Family correct Four worldly electors Kingdom_of_Bohemia
133-14 Pfalz.hes.jpg Name in the book : Paltz
Current/correct name : Pfalz
De Family correct Four worldly electors
133-15 Sachsen.hes.jpg Name in the book : Saxen
Current/correct name : Sachsen
De Family correct Four worldly electors Sachsen
133-16 Brandenburg.hes.jpg Name in the book : Brandenburg
Current/correct name : Brandenburg
De Family correct Four worldly electors Brandenburg
134-1 Braband.hes.jpg Name in the book : Braband
Current/correct name : Brabant
Be/Nl Family correct Four Vicars. Noord-Brabant
134-2 Niedersachsen.hes.jpg Name in the book : Neidersachsen
Current/correct name : Niedersachsen
De Family correct Four Vicars. Niedersachsen
134-3 Westerreich.hes.jpg Name in the book : Westerreich'
Current/correct name : '
Four Vicars. Phantasy arms. Opposite to Österreich. Arms based on old arms of Burgundy. ]]
134-4 Silesia1.hes.jpg Name in the book : Silesiën
Current/correct name : Śląsk
Pl Family correct Four Vicars. Schlesien
134-5 Thuringen.hes.jpg Name in the book : Thüringen
Current/correct name : Thüringen
De Family correct Four Landgrafen Thüringen
134-6 Alsace.hes.jpg Name in the book : Elzas
Current/correct name : Alsace
Fr Family correct Four Landgrafen Alsace
134-7 Hessen.hes.jpg Name in the book : Hessen
Current/correct name : Hessen
De Family correct Four Landgrafen Hessen
134-8 Leuchtenberg.hes.jpg Name in the book : Luchtenburg
Current/correct name : Leuchtenberg
De Family correct Four Landgrafen
134-9 Kleve.hes.jpg Name in the book : Kleef
Current/correct name : Kleve
De Family correct Four Counts.
134-10 Celje.hes.jpg Name in the book : Tilli
Current/correct name : Celje
Si Family correct Four Counts. Celje
134-11 Schwarzenberg.hes.jpg Name in the book : Schwartzenberg
Current/correct name : Schwarzenberg
De Family correct Four Counts.
134-12 Savoie2.hes.jpg Name in the book : Saphoy
Current/correct name : Savoie
Fr/It Family correct Four Counts.
134-13 Andlau.hes.jpg Name in the book : Andelou
Current/correct name : Andlau
Fr Family correct Four Knights.
134-14 Weissenbach.hes.jpg Name in the book : Weissenbach
Current/correct name : Weissenbach
De Family correct Four Knights.
134-15 Frauenberg.hes.jpg Name in the book : Fraenberg
Current/correct name : Frauenberg vom Hag
De Family correct Four Knights.
134-16 Strundeck.hes.jpg Name in the book : Strundeck
Current/correct name : Strundeck
De Family correct Four Knights.
135-1 Ulm.hes.jpg Name in the book : Ulm
Current/correct name : Ulm
De City correct Four Villages. Ulm
135-2 Bamberg.hes.jpg Name in the book : Bamberg
Current/correct name : Bamberg
De City incorrect Four Villages. Bamberg
135-3 Haguenau.hes.jpg Name in the book : Hagenau
Current/correct name : Haguenau
Fr City correct Four Villages. Haguenau
135-4 Sélestat.hes.jpg Name in the book : Sletstad
Current/correct name : Sélestat
Fr City correct Four Villages. Sélestat
135-5 Magdeburg.hes.jpg Name in the book : Maegdenburg
Current/correct name : Magdeburg
De City incorrect Four Castles. Magdeburg
135-6 Lutzelburg.hes.jpg Name in the book : Lubisburg
Current/correct name : Lützelburg (?)
De City ? Four Castles. Phantasy arms.
135-7 Rothenburg ob der Tauber.hes.jpg Name in the book : Rottenburg
Current/correct name : Rothenburg a.d.Tauber
De City incorrect Four Castles. Should be a castle… Rothenburg_ob_der_Tauber
135-8 Oldenburg.hes.jpg Name in the book : Altenburg
Current/correct name : Oldenburg
De City incorrect Four Castles. Very strange depiction Oldenburg_(Oldenburg)
135-9 National Arms of Iceland.hes.jpg Name in the book : Ysland
Current/correct name : Ísland
Is Country incorrect Should be crowned dried cod. National_Arms_of_Iceland
135-10 Navarra.hes.jpg Name in the book : Navarre
Current/correct name : Navarra
Es/Fr Region/province correct Navarra
135-11 Napoli.hes.jpg Name in the book : Napels
Current/correct name : Napoli
It Kingdom correct correct until 1443
135-12 Duchy of Milano.hes.jpg Name in the book : Milanen
Current/correct name : Milano
It Duchy correct Duchy_of_Milano
135-13 Kingdom of Sicily.hes.jpg Name in the book : Cicilien
Current/correct name : Sicilië
It Kingdom incorrect First eagle should face other direction. Kingdom_of_Sicily
135-14 Aragon1.hes.jpg Name in the book : Arragon
Current/correct name : Aragón
Es Region/province correct
135-15 National Arms of Hungary.hes.jpg Name in the book : Hungarien
Current/correct name : Hongarije
Hu Country incorrect Strange design. National_Arms_of_Hungary
135-16 Bourgogne.hes.jpg Name in the book : Borgondien
Current/correct name : Bourgogne
Fr Region/province correct Bourgogne
136-1 Steiermark.hes.jpg Name in the book : Stiermark
Current/correct name : Steiermark
At Region/province incorrect Steiermark
136-2 Duchy of Krain.hes.jpg Name in the book : Krain
Current/correct name : Kranjska
Si Region/province correct Duchy_of_Krain
136-3 Dauphiné.hes.jpg Name in the book : Dauphinee
Current/correct name : Dauphiné
Fr Region/province incorrect Wrong colours Dauphiné
136-4 Lombardy.hes.jpg Name in the book : Lombardien
Current/correct name : Lombardia
It Region/province correct
136-5 Constantinople.hes.jpg Name in the book : Constantinopelen
Current/correct name : Istanbul
Tr Region/province incorrect Variation on one of the arms used for the city ]]
136-6 County Bentheim.hes.jpg Name in the book : Bentheim
Current/correct name : Bentheim
De County correct County_Bentheim
136-7 County Steinfurt.hes.jpg Name in the book : Steinfurt
Current/correct name : Steinfurt
De County correct County_Steinfurt
136-8 Ostfriesland.hes.jpg Name in the book : Oostfriesland
Current/correct name : Oostfriesland
De County correct Ostfriesland
136-9 County Rietberg.hes.jpg Name in the book : Rietburg
Current/correct name : Rietberg
De County correct County_Rietberg
136-10 Lordship Jever.hes.jpg Name in the book : Jeveren
Current/correct name : Jever
De Lordship incorrect Wrong colours Lordship_Jever
136-11 Esens.hes.jpg Name in the book : Essen
Current/correct name : Esens
De City incorrect Not city but Amt Esens (district) Esens
136-12 Wittmund.hes.jpg Name in the book : Witmund
Current/correct name : Wittmund
De City correct Wittmund
136-13 Archdiocese of Bamberg.hes.jpg Name in the book : Bamberg bisdom
Current/correct name : Erzbistum Bamberg
De Diocese correct Archdiocese_of_Bamberg
136-14 Diocese of Würzburg.hes.jpg Name in the book : Würzburg bisdom
Current/correct name : Bistum Würzburg
De Diocese incorrect Historical arms, but in wrong colours. Diocese_of_Würzburg
136-15 Diocese of Worms.hes.jpg Name in the book : Worms bisdom
Current/correct name : Bistum Worms
De Diocese incorrect Key placed wrongly Diocese_of_Worms
136-16 Diocese of Eichstätt.hes.jpg Name in the book : Eichstad bisdom
Current/correct name : Bistum Eichstätt
De Diocese correct Diocese_of_Eichstätt
137-1 Archdiocese of Strasbourg.hes.jpg Name in the book : Straetsburg bisdom
Current/correct name : Archdiocèse de Strasburg
Fr Diocese correct Archdiocese_of_Strasbourg
137-2 Diocese of Konstanz.hes.jpg Name in the book : Constantz bisdom
Current/correct name : Bistum Konstanz
De Diocese incorrect Wrong colours. Diocese_of_Konstanz
137-3 Diocese of Augsburg.hes.jpg Name in the book : Augsburg bisdom
Current/correct name : Bistum Augsburg
De Diocese correct Diocese_of_Augsburg
137-4 Diocese of Hildesheim.hes.jpg Name in the book : Hildesheim bisdom
Current/correct name : Bistum Hildesheim
De Diocese incorrect Wrong colours. Diocese_of_Hildesheim
137-5 Archdiocese of Paderborn.hes.jpg Name in the book : Paderborn bisdom
Current/correct name : Erzbistum Paderborn
De Diocese correct Archdiocese_of_Paderborn
137-6 Archdiocese of München-Freising.hes.jpg Name in the book : Freisingen bisdom
Current/correct name : Erzbistum München-Freising
De Diocese incorrect Archdiocese_of_München-Freising
137-7 Diocese of Regensburg.hes.jpg Name in the book : Regensburg bisdom
Current/correct name : Bistum Regensburg
De Diocese correct Diocese_of_Regensburg
137-8 Diocese of Passau.hes.jpg Name in the book : Passau bisdom
Current/correct name : Bistum Passau
De Diocese correct Diocese_of_Passau
137-9 Archdiocese of Trento.hes.jpg Name in the book : Trenten bisdom
Current/correct name : Arcidiocesi di Trento
It Diocese incorrect Strange colouring. Archdiocese_of_Trento
137-10 Diocese of Bolzano-Brixen.hes.jpg Name in the book : Brixen bisdom
Current/correct name : Diocesi Bolzano-Bressanone
It Diocese correct Diocese_of_Bolzano-Brixen
137-11 Diocese of Basel.hes.jpg Name in the book : Basel bisdom
Current/correct name : Bistum Basel
Ch Diocese correct Not official, but these colours have been shown in other armorials. Diocese_of_Basel
137-12 Diocese of Liège.hes.jpg Name in the book : Luik bisdom
Current/correct name : Diocèse de Liège
Be Diocese correct ? Diocese_of_Liège
137-13 Diocese of Osnabrück.hes.jpg Name in the book : Osnabrug bisdom
Current/correct name : Bistum Osnabrück
De Diocese correct Diocese_of_Osnabrück
137-14 Diocese of Münster.hes.jpg Name in the book : Münster bisdom
Current/correct name : Bistum Münster
De Diocese incorrect Not official, but these colours have been shown in other armorials. Diocese_of_Münster
137-15 Diocese of Lübeck.hes.jpg Name in the book : Lübeck bisdom
Current/correct name : Bistum Lübeck
De Diocese incorrect Design very misformed. Diocese_of_Lübeck
137-16 Diocese of Chur.hes.jpg Name in the book : Chur bisdom
Current/correct name : Bistum Chur
Ch Diocese correct Diocese_of_Chur
138-1 Diocese of Speyer.hes.jpg Name in the book : Spiers bisdom
Current/correct name : Bistum Speyer
De Diocese correct Diocese_of_Speyer
138-2 National Arms of Denmark.hes.jpg Name in the book : Denemerken
Current/correct name : Danmark
Dk Country incorrect Wrong colours. National_Arms_of_Denmark
138-3 National Arms of Norway.hes.jpg Name in the book : Norwegen
Current/correct name : Norge
No Country incorrect Lion should have single tail. National_Arms_of_Norway
138-4 National Arms of Sweden.hes.jpg Name in the book : Sweeden
Current/correct name : Sverige
Se Country correct National_Arms_of_Sweden
138-5 National Arms of Poland.hes.jpg Name in the book : Poolen
Current/correct name : Polska
Pl Country correct National_Arms_of_Poland
138-6 Turkey.hes.jpg Name in the book : Turkijen
Current/correct name : Türkiye
Tr Country incorrect Not official, but used often. Turkey
138-7 Sardegna.hes.jpg Name in the book : Sardinien
Current/correct name : Sardegna
It Country correct Sardegna
138-8 Abbey of Fulda.hes.jpg Name in the book : Fulda
Current/correct name : Fulda
De Abbey correct Abbey_of_Fulda
138-9 Abbey of Kempten.hes.jpg Name in the book : Kempten
Current/correct name : Kempten
De Abbey incorrect Abbey_of_Kempten
138-10 Provostry of Ellwangen.hes.jpg Name in the book : Elwangen
Current/correct name : Ellwangen
De Provostry correct Provostry_of_Ellwangen
138-11 Abbey of Murbach.hes.jpg Name in the book : Murbach
Current/correct name : Murbach
Fr Abbey correct Should be a dog. Abbey_of_Murbach
138-12 Abbey of Lure.hes.jpg Name in the book : Lüders
Current/correct name : Lure
Fr Abbey ? Abbey_of_Lure
138-13 Provostry of Berchtesgaden.hes.jpg Name in the book : Berchtesgaden
Current/correct name : Berchtesgaden
De Provostry incorrect Partial arms of Provostry. Provostry_of_Berchtesgaden
138-14 Abbey of Prüm.hes.jpg Name in the book : Prüm
Current/correct name : Prüm
De Abbey correct Abbey_of_Prüm
138-15 Abbey of Saint-Pierre-et-Saint-Paul in Wissembourg.hes.jpg Name in the book : Weissenburg
Current/correct name : Wissembourg
Fr Abbey correct Abbey_of_Saint-Pierre-et-Saint-Paul_in_Wissembourg
138-16 Abbey of Stavelot.hes.jpg Name in the book : Stablo
Current/correct name : Stavelot
Be Abbey correct Abbey_of_Stavelot
139-1 Diocese of Corvey.hes.jpg Name in the book : Korweij
Current/correct name : Corvey
De Abbey/Diocese correct Diocese_of_Corvey
139-2 Abbey of Quedlinburg.hes.jpg Name in the book : Quedlinburg
Current/correct name : Quedlinburg
De Abbey correct Abbey_of_Quedlinburg
139-3 Abbey of Buchau.hes.jpg Name in the book : Buchauw
Current/correct name : Buchau
De Abbey incorrect Wrong colours Abbey_of_Buchau
139-4 Abbey of Lindau.hes.jpg Name in the book : Lindauw
Current/correct name : Lindau
De Abbey ? Probably oldest arms, but normally used with multiple fields. Abbey_of_Lindau
139-5 Abbey of Niedermünster.hes.jpg Name in the book : Nedermünster
Current/correct name : Niedermünster
De Abbey correct Abbey_of_Niedermünster
139-6 Abbey of Obermünster.hes.jpg Name in the book : Obermünster
Current/correct name : Obermünster
De Abbey correct Abbey_of_Obermünster
139-7 Abbey of Heggbach.hes.jpg Name in the book : Hegbach
Current/correct name : Heggbach
De Abbey incorrect Wrong colours Abbey_of_Heggbach
139-8 Abbey of Gutenzell.hes.jpg Name in the book : Gutenzell
Current/correct name : Gutenzell
De Abbey incorrect Wrong colours Abbey_of_Gutenzell
139-9 Abbey of Rottenmünster.hes.jpg Name in the book : Rotenmunster
Current/correct name : Rottenmünster
De Abbey correct Abbey_of_Rottenmünster
139-10 Abbey of Baindt.hes.jpg Name in the book : Baind
Current/correct name : Baindt
De Abbey incorrect Abbey_of_Baindt
139-11 Venezia.hes.jpg Name in the book : Venetien
Current/correct name : Venezia
It City correct Venezia
139-12 Jerusalem1.hes.jpg Name in the book : Jerusalem
Current/correct name : Jerusalem
Il Kingdom incorrect Title-arms for Lusignan kings, cross is wrong Kingdom_of_Jerusalem
139-13 National Arms of Cyprus.hes.jpg Name in the book : Cyperus
Current/correct name : Cyprus
Cy Kingdom correct Title-arms for Lusignan kings National_Arms_of_Cyprus
139-14 National Arms of Armenia.hes.jpg Name in the book : Armenien
Current/correct name : Armenian Kingdom of Cilicia
Tr/Sy Kingdom correct Title-arms for Lusignan kings National_Arms_of_Armenia
139-15 Lusignan.hes.jpg Name in the book : Lusignano
Current/correct name : Lusignan
Family Title-arms for Lusignan kings Kingdom_of_Candia
139-16 Kingdom of Candia.hes.jpg Name in the book : Candia
Current/correct name : Kingdom of Candia
Gr Kingdom correct Part of Venetian large arms.
140-1 Kingdom of Dalmatia.hes.jpg Name in the book : Dalmatien
Current/correct name : Dalmatia
Hr Kingdom Dalmatia correct Part of Venetian large arms. Kingdom_of_Dalmatia
140-2 Croatia.hes.jpg Name in the book : Croatien
Current/correct name : Kroatie
Hr Kingdom Dalmatia correct Part of Venetian large arms. Croatia
140-3 Rascia.hes.jpg Name in the book : Rascia
Current/correct name : Rascia
Hr Kingdom Dalmatia correct Part of Venetian large arms.
140-4 Albania.hes.jpg Name in the book : Albanien
Current/correct name : Albanië
Al Kingdom Dalmatia correct Part of Venetian large arms.
140-5 Istria.hes.jpg Name in the book : Istrien
Current/correct name : Istria
Hr Kingdom Dalmatia incorrect Part of Venetian large arms. Should be ibex. Istria
140-6 Friuli.hes.jpg Name in the book : Friauli
Current/correct name : Friuli
It Region/province incorrect Part of Venetian large arms. Eagles hould be gold.
140-7 Treviso.hes.jpg Name in the book : Trevisi
Current/correct name : Treviso
It City incorrect Part of Venetian large arms. Wrong colours. Treviso
140-8 Belluno.hes.jpg Name in the book : Belluno
Current/correct name : Belluno
It City incorrect Part of Venetian large arms. Wrong colours. Belluno
140-9 Padova.hes.jpg Name in the book : Padua
Current/correct name : Padova
It City correct Part of Venetian large arms. Padova
140-10 Verona.hes.jpg Name in the book : Verona
Current/correct name : Verona
It City correct Part of Venetian large arms. Verona
140-11 Brescia.hes.jpg Name in the book : Brescia
Current/correct name : Brescia
It City incorrect Part of Venetian large arms. Number of billets is wrong. Brescia
140-12 Vicenza.hes.jpg Name in the book : Vizensa
Current/correct name : Vicenza
It City correct Part of Venetian large arms. Vicenza
140-13 Feltre.hes.jpg Name in the book : Veltrino
Current/correct name : Feltre
It City correct Part of Venetian large arms. Feltre
140-14 Bergamo.hes.jpg Name in the book : Bergamo
Current/correct name : Bergamo
It City correct Part of Venetian large arms. Bergamo
140-15 Crema.hes.jpg Name in the book : Crema
Current/correct name : Crema
It City correct Part of Venetian large arms. Crema
140-16 Corfu.hes.jpg Name in the book : Corfu
Current/correct name : Corfu
Gr Region/province correct Part of Venetian large arms. Corfu
141-1 Zakynthos.hes.jpg Name in the book : Zante
Current/correct name : Zakynthos
Gr Region/province Part of Venetian large arms. Zakynthos
141-2 Adria.hes.jpg Name in the book : Adria
Current/correct name : Adria
It City Part of Venetian large arms. Adria
141-3 Polesine.hes.jpg Name in the book : Polezene
Current/correct name : Polesine
It Region/province incorrect Part of Venetian large arms. Shield should be green. Now used by Province of Rovigo.
141-4 Cephalonia.hes.jpg Name in the book : Cephalonia'
Current/correct name : '
Gr
Region/province Part of Venetian large arms. Cephalonia
141-5 Cres.hes.jpg Name in the book : Cherso
Current/correct name : Cres
Hr Region/province correct Part of Venetian large arms. Cres
141-6 Enkhuizen.hes.jpg Name in the book : Enkhuisen
Current/correct name : Enkhuizen
Nl City correct Enkhuizen
141-7 Gotland.hes.jpg Name in the book : Gotland
Current/correct name : Titel van het Deense vorstenhuis als 'Koning van Gotland'. Geen territoriaal wapen
Se Title correct Title used by the Danish Kings, the island uses very different arms. ]]
141-8 Wenden.hes.jpg Name in the book : Wenden
Current/correct name : Wenden
De Title correct Title used by the Danish and Swedish Kings for the 'Land of the Wends'.
141-9 Duchy of Schleswig.hes.jpg Name in the book : Sleswijk
Current/correct name : Schleswig
De Duchy incorrect Danish title. Nails should be red. Duchy_of_Schleswig
141-10 Duchy of Holstein.hes.jpg Name in the book : Holstein
Current/correct name : Holstein
De Duchy min of mincorrectr Danish title. Duchy_of_Holstein
141-11 Stormarn.hes.jpg Name in the book : Stormarn
Current/correct name : Stormarn
De County correct Danish title. Stormarn
141-12 Dithmarschen.hes.jpg Name in the book : Ditmarschen
Current/correct name : Ditmarschen
De Countryschap correct Danish title. Dithmarschen
141-13 County of Oldenburg.hes.jpg Name in the book : Oldenburg
Current/correct name : Oldenburg
De County incorrect Danish title. One bar too many County_of_Oldenburg
141-14 County of Delmenhorst.hes.jpg Name in the book : Delmenhorst
Current/correct name : Delmenhorst
De County incorrect Danish title. Colours and cross are wrong County_of_Delmenhorst
141-15 Morava1.hes.jpg Name in the book : Moravien
Current/correct name : Morava
Cz Region/province correct County_of_Moravia
141-16 Württemberg.hes.jpg Name in the book : Wurtemburg
Current/correct name : Württemberg
De Duchy correct Württemberg
142-1 Leeuwarden.hes.jpg Name in the book : Leeuwarden
Current/correct name : Leeuwarden
Nl City correct Leeuwarden
142-2 Bolsward.hes.jpg Name in the book : Bolsward
Current/correct name : Bolsward
Nl City correct Bolsward
142-3 Franeker.hes.jpg Name in the book : Franeker
Current/correct name : Franeker
Nl City correct Franeker
142-4 Sneek.hes.jpg Name in the book : Sneek
Current/correct name : Sneek
Nl City correct Sneek
142-5 Dokkum1.hes.jpg Name in the book : Dokkom
Current/correct name : Dokkum
Nl City correct Dokkum
142-6 Harlingen.hes.jpg Name in the book : Harlingen
Current/correct name : Harlingen
Nl City correct Harlingen
142-7 Stavoren.hes.jpg Name in the book : Stavoren
Current/correct name : Stavoren
Nl City correct Stavoren
142-8 Sloten (Fr).hes.jpg Name in the book : Slooten
Current/correct name : Sloten
Nl City incorrect Sloten_(Fr)
142-9 Workum.hes.jpg Name in the book : Workom
Current/correct name : Workum
Nl City correct Workum
142-10 IJlst.hes.jpg Name in the book : Ylst
Current/correct name : IJlst
Nl City incorrect oldfashioned ship IJlst
142-11 Hindeloopen.hes.jpg Name in the book : Hindeloopen
Current/correct name : Hindeloopen
Nl City correct Hindeloopen
142-12 Oostergo.hes.jpg Name in the book : Oostergoo
Current/correct name : Oostergo
Nl Region/province correct Oostergo
142-13 Leeuwarderadeel.hes.jpg Name in the book : Leeuwarderadeel
Current/correct name : Leeuwarderadeel
Nl Region/province correct Leeuwarderadeel
142-14 Ferwerderadeel.hes.jpg Name in the book : Ferwerderadeel
Current/correct name : Ferwerderadeel
Nl Region/province incorrect stars placed wrongly Ferwerderadeel
142-15 Westdongeradeel.hes.jpg Name in the book : Westdongeradeel
Current/correct name : Westdongeradeel
Nl Region/province correct Colours faded Westdongeradeel
142-16 Oostdongeradeel.hes.jpg Name in the book : Oostdongeradeel
Current/correct name : Oostdongeradeel
Nl Region/province correct Colours faded Oostdongeradeel
143-1 Kollumerland en Nieuwkruisland.hes.jpg Name in the book : Kollomerland
Current/correct name : Kollumerland en Nieuwkruisland
Nl Region/province correct Kollumerland_en_Nieuwkruisland
143-2 Achtkarspelen.hes.jpg Name in the book : Achtkarspelen
Current/correct name : Achtkarspelen
Nl Region/province correct Correct for the time, not for later municipality Achtkarspelen
143-3 Dantumadeel.hes.jpg Name in the book : Dantumadeel
Current/correct name : Dantumadeel
Nl Region/province correct Correct for the time, not for later municipality Dantumadeel
143-4 Tytsjerksteradiel.hes.jpg Name in the book : Tietjerksteradeel
Current/correct name : Tietjerksteradeel
Nl Region/province incorrect Very strange design Tietjerksteradeel
143-5 Smallingerland.hes.jpg Name in the book : Smallingerland
Current/correct name : Smallingerland
Nl Region/province correct Smallingerland
143-6 Idaarderadeel.hes.jpg Name in the book : Idaarderadeel
Current/correct name : Idaarderadeel
Nl Region/province correct Correct for the time, not for later municipality Idaarderadeel
143-7 Rauwerderhem.hes.jpg Name in the book : Rauwerderhem
Current/correct name : Rauwerderhem
Nl Region/province correct Rauwerderhem
143-8 Westergo.hes.jpg Name in the book : Westergoo
Current/correct name : Westergo
Nl Region/province correct Westergo
143-9 Menaldumadeel.hes.jpg Name in the book : Menaldumadeel
Current/correct name : Menaldumadeel
Nl Region/province correct Menaldumadeel
143-10 Franekeradeel.hes.jpg Name in the book : Franekeradeel
Current/correct name : Franekeradeel
Nl Region/province correct Franekeradeel
143-11 Barradeel.hes.jpg Name in the book : Barradeel
Current/correct name : Barradeel
Nl Region/province incorrect Upper half is wrong Barradeel
143-12 Baarderadeel.hes.jpg Name in the book : Baarderadeel
Current/correct name : Baarderadeel
Nl Region/province correct Baarderadeel
143-13 Hennaarderadeel.hes.jpg Name in the book : Hennarderadeel
Current/correct name : Hennaarderadeel
Nl Region/province incorrect ring should be a rose Hennaarderadeel
143-14 Wûnseradiel.hes.jpg Name in the book : Wonseradeel
Current/correct name : Wonseradeel
Nl Region/province incorrect Colours wrong Wonseradeel
143-15 Wijmbritseradeel.hes.jpg Name in the book : Wijmbritseradeel
Current/correct name : Wijmbritseradeel
Nl Region/province correct Wijmbritseradeel
143-16 Hemelumer Oldeferd.hes.jpg Name in the book : Hemelumer Oldevaert
Current/correct name : Hemelumer Oldeferd
Nl Region/province correct Correct for the time, not for later municipality Hemelumer_Oldeferd
144-1 Het Bildt.hes.jpg Name in the book : Het Bilt
Current/correct name : Het Bildt
Nl Region/province incorrect Wrong colours Het_Bildt
144-2 Zevenwouden.hes.jpg Name in the book : Seeven Wolden
Current/correct name : Zevenwolden
Nl Region/province correct Zevenwolden
144-3 Utingeradeel.hes.jpg Name in the book : Uitingeradeel
Current/correct name : Utingeradeel
Nl Region/province incorrect Wrong colours Utingeradeel
144-4 Aengwirden.hes.jpg Name in the book : Aengwirden
Current/correct name : Aengwirden
Nl Region/province correct Aengwirden
144-5 Haskerland.hes.jpg Name in the book : Haskerland
Current/correct name : Haskerland
Nl Region/province correct Correct for the time, not for later municipality Haskerland
144-6 Lemsterland.hes.jpg Name in the book : Lemsterland
Current/correct name : Lemsterland
Nl Region/province correct Lemsterland
144-7 Schoterland.hes.jpg Name in the book : Schooterland
Current/correct name : Schoterland
Nl Region/province correct Correct for the time, not for later municipality Schoterland
144-8 Doniawerstal.hes.jpg Name in the book : Doniawerstal
Current/correct name : Doniawerstal
Nl Region/province incorrect Orb should be blue Doniawerstal
144-9 Opsterland.hes.jpg Name in the book : Opsterland
Current/correct name : Opsterland
Nl Region/province correct Correct for the time, not for later municipality Opsterland
144-10 Gaasterland.hes.jpg Name in the book : Gaasterland
Current/correct name : Gaasterland
Nl Region/province incorrect Colours wrong, hare facing wrong direction Gaasterland
144-11 Ooststellingwerf.hes.jpg Name in the book : Stellingwerf oost Einde
Current/correct name : Ooststellingwerf
Nl Region/province incorrect Wrong colours Ooststellingwerf
144-12 Weststellingwerf.hes.jpg Name in the book : Stellingwerf West einde
Current/correct name : Weststellingwerf
Nl Region/province incorrect Mirrored. Weststellingwerf
144-13 Burgau (Margraviate).hes.jpg Name in the book : Burgauw
Current/correct name : Burgau
De Region/province incorrect Bends to wrong direction Burgau_(Margraviate)
144-14 Principality of Habsburg.hes.jpg Name in the book : Habsburg
Current/correct name : Habsburg
Ch Family correct Principality_of_Habsburg
144-15 Principality of Kyburg.hes.jpg Name in the book : Kijburg
Current/correct name : Kyburg
Ch Region/province correct Principality_of_Kyburg
144-16 Principality of Görz.hes.jpg Name in the book : Gors
Current/correct name : Goricia
It Region/province incorrect Eagle should not be there Principality_of_Görz
145-1 Pordenone.hes.jpg Name in the book : Portenauw
Current/correct name : Portenone
It City incorrect Maybe correct at the time ? Pordenone
145-2 Estate of Windischen Mark.hes.jpg Name in the book : Windismark
Current/correct name : Windische Mark / Slovenska krajina
Si Region/province incorrect Wrong colours Estate_of_Windische_Mark
145-3 Brandenburg.hes.jpg Name in the book : Brandenburg
Current/correct name : Brandenburg
De MarkCounty correct See also 133-6 Brandenburg
145-4 Principality of Lüneburg.hes.jpg Name in the book : Lunenburg
Current/correct name : Lüneburg
De Duchy correct Principality_of_Lüneburg
145-5 Mecklenburg.hes.jpg Name in the book : Mecklenburg
Current/correct name : Mecklenburg
De Duchy correct Mecklenburg
145-6 Katzenelnbogen.hes.jpg Name in the book : Catzenellebogen
Current/correct name : Katzenelnbogen
De County correct Katzenelnbogen
145-7 County Störnstein.hes.jpg Name in the book : Sterrenstein
Current/correct name : Störnstein
De County incorrect Hills should not be there. County_Störnstein
145-8 Nassau.hes.jpg Name in the book : Nassau
Current/correct name : Nassau
De County incorrect Lion should bas red nails and tongue. Nassau
145-9 Vianden.hes.jpg Name in the book : Vianden
Current/correct name : Vianden
Lu County correct Vianden
145-10 Diez.hes.jpg Name in the book : Diets
Current/correct name : Diez
De County correct Diez
145-11 Limburg1.hes.jpg Name in the book : Limburg
Current/correct name : Limburg
Be/Nl Province incorrect See also 126-11. Lion should be double tailed. Limburg_(provincie)
145-12 Bronckhorst.hes.jpg Name in the book : Bronkhorst
Current/correct name : Bronkhorst
Nl Lordship incorrect Crwon should be gold Bronckhorst
145-13 Borculo.hes.jpg Name in the book : Borkeloo
Current/correct name : Borculo
Nl Lordship correct Current colours different, correct at the time. Borculo
145-14 Lucca.hes.jpg Name in the book : Lucca
Current/correct name : Lucca
It City / Republic incorrect Not arms, but based on the banner. More often seen in armorials. Lucca
145-15 Groningen (provincie).hes.jpg Name in the book : Groningen en Ommelanden
Current/correct name : Groningen
Nl Province incorrect Water lily leaves should be on the silver parts. Groningen_(provincie)
145-16 Aarschot.hes.jpg Name in the book : Arschot
Current/correct name : Aarschot
Be Titular Duchy incorrect Arms of the Croy family (1477-1635 Lords and Dukes of Aarschot) ]]
146-1 Leuven.hes.jpg Name in the book : Loven
Current/correct name : Leuven
Be City incorrect Wrong colours Leuven
146-2 Brussel.hes.jpg Name in the book : Brussel
Current/correct name : Brussel
Be City incorrect Wrong colours Brussel
146-3 's Hertogenbosch.hes.jpg Name in the book : s Hertogenbosch
Current/correct name : s Hertogenbosch
Nl City incorrect Wrong colours 's_Hertogenbosch
146-4 Bergen op Zoom.hes.jpg Name in the book : Bergen op Zoom
Current/correct name : Bergen op Zoom
Nl City incorrect Wrong colours Bergen_op_Zoom
146-5 Maastricht.hes.jpg Name in the book : Mastricht
Current/correct name : Maastricht
Nl City incorrect Wrong colours Maastricht
146-6 Lier (Antwerpen).hes.jpg Name in the book : Liere
Current/correct name : Lier
Be City correct Lier_(Antwerpen)
146-7 Nijmegen.hes.jpg Name in the book : Nimmegen
Current/correct name : Nijmegen
Nl City incorrect Wrong colours Nijmegen
146-8 Arnhem.hes.jpg Name in the book : Arnhem
Current/correct name : Arnhem
Nl City incorrect Wrong colours Arnhem
146-9 Zutphen.hes.jpg Name in the book : Zutphen
Current/correct name : Zutphen
Nl City incorrect Wrong colours Zutphen
146-10 Zaltbommel.hes.jpg Name in the book : Bommel
Current/correct name : Zaltbommel
Nl City incorrect Wrong colours Zaltbommel
146-11 Zwolle.hes.jpg Name in the book : Zwol
Current/correct name : Zwolle
Nl City incorrect Wrong colours Zwolle
146-12 Kampen (Overijssel).hes.jpg Name in the book : Kampen
Current/correct name : Kampen
Nl City incorrect Gold cross never used for the city. Kampen_(Overijssel)
146-13 Dordrecht.hes.jpg Name in the book : Dordrecht
Current/correct name : Dordrecht
Nl City incorrect Wrong colours Dordrecht
146-14 Delft.hes.jpg Name in the book : Delft
Current/correct name : Delft
Nl City incorrect Wrong colours Delft
146-15 Leiden.hes.jpg Name in the book : Leiden
Current/correct name : Leiden
Nl City incorrect Wrong colours Leiden
146-16 Alkmaar.hes.jpg Name in the book : Alkmaar
Current/correct name : Alkmaar
Nl City incorrect Wrong colours Alkmaar
147-1 Gouda.hes.jpg Name in the book : Tergouw
Current/correct name : Gouda
Nl City incorrect Wrong colours Gouda
147-2 Schoonhoven.hes.jpg Name in the book : Schoonhoven
Current/correct name : Schoonhoven
Nl City incorrect Wrong colours Schoonhoven
147-3 Gorinchem.hes.jpg Name in the book : Gorkom
Current/correct name : Gorinchem
Nl City incorrect Colours of inescutcheon wrong Gorinchem
147-4 Geertruidenberg.hes.jpg Name in the book : Geertruidenberg
Current/correct name : Geertruidenberg
Nl City incorrect Wrong colours Geertruidenberg
147-5 Brielle.hes.jpg Name in the book : Den Briel
Current/correct name : Den Briel
Nl City ? Wrong colours. Bordure not official, but also seen in other sources. Brielle
147-6 Utrecht.hes.jpg Name in the book : Utrecht
Current/correct name : Utrecht
Nl City correct Utrecht
147-7 Rhenen.hes.jpg Name in the book : Rhenen
Current/correct name : Rhenen
Nl City incorrect Wrong colours Rhenen
147-8 Wijk bij Duurstede.hes.jpg Name in the book : Wijk de Duurstede
Current/correct name : Wijk bij Duurstede
Nl City incorrect Wrong colours Wijk_bij_Duurstede
147-9 Amersfoort.hes.jpg Name in the book : Amersfoort
Current/correct name : Amersfoort
Nl City incorrect Wrong colours Amersfoort
147-10 Montfoort.hes.jpg Name in the book : Montfoort
Current/correct name : Montfoort
Nl City incorrect Wrong colours Montfoort
147-11 Middelburg.hes.jpg Name in the book : Middelburg
Current/correct name : Middelburg
Nl City correct Middelburg_(Zeeland)
147-12 Vlissingen.hes.jpg Name in the book : Vlissingen
Current/correct name : Vlissingen
Nl City correct Vlissingen
147-13 Veere.hes.jpg Name in the book : Ter Veere
Current/correct name : Veere
Nl City incorrect Wrong colours Veere
147-14 Arnemuiden.hes.jpg Name in the book : Armuiden
Current/correct name : Arnemuiden
Nl City incorrect Wrong colours Arnemuiden
147-15 Gent.hes.jpg Name in the book : Gent
Current/correct name : Gent
Be City incorrect Wrong colours Gent
147-16 Brugge.hes.jpg Name in the book : Brugge
Current/correct name : Brugge
Be City incorrect Wrong colours Brugge
148-1 Ieper.hes.jpg Name in the book : IJperen
Current/correct name : Ieper
Be City incorrect Recognisable, but wrong design. Ieper
148-2 Sluis.hes.jpg Name in the book : Sluis
Current/correct name : Sluis
Nl City incorrect Wrong colours Sluis
148-3 Oostende.hes.jpg Name in the book : Oostende
Current/correct name : Oostende
Be City incorrect Wrong arms. Oostende
148-4 Gravelines.hes.jpg Name in the book : Grevelingen
Current/correct name : Gravelines
Fr City incorrect Wrong arms. These are from Groningen in the Netherlands. Gravelines
148-5 Lille (France).hes.jpg Name in the book : Rijssel
Current/correct name : Lille
Fr City incorrect Wrong colours, should be silver on red. Lille_(France)
148-6 Tournai.hes.jpg Name in the book : Doornik
Current/correct name : Tournai
Be City correct Historical arms, currently different arms. Tournai
148-7 Aalst (Oost-Vlaanderen).hes.jpg Name in the book : Aelst
Current/correct name : Aalst
Be City incorrect Two small inescutcheons are missing Aalst_(Oost-Vlaanderen)
148-8 Cambrai.hes.jpg Name in the book : Kamerijk
Current/correct name : Cambrai
Fr City incorrect Should be 3 lions. Cambrai
148-9 Mons.hes.jpg Name in the book : Bergen in Henegouwen
Current/correct name : Mons
Be City incorrect Probably these are the arms of Hainaut, not the city. Mons
148-10 Valenciennes.hes.jpg Name in the book : Valencijn
Current/correct name : Valenciennes
Fr City incorrect Wrong arms, based on the canting Val-de-Cygnes (valley of swans), only seen like this on Dutch maps.
Real arms show a lion.
Valenciennes
148-11 Liège.hes.jpg Name in the book : Luik
Current/correct name : Liège
Be City incorrect Base should be golden Liège
148-12 Biervliet.hes.jpg Name in the book : Biervliet
Current/correct name : Biervliet
Nl City incorrect Letters should be golden bezants Biervliet
148-13 Emden.hes.jpg Name in the book : Embden
Current/correct name : Emden
De City ? Shows two stars, which are used on 19th century seals. So maybe used at the time by the city Emden
148-14 Dokkum.hes.jpg Name in the book : Dokkom (oud)
Current/correct name : Dokkum
Nl City incorrect Shows the image from the seal. Not used as arms. Dokkum
148-15 Duchy of Münsterberg.hes.jpg Name in the book : Münsterberg
Current/correct name : Ząbkowice Śląskie (county)
Pl Duchy correct Duchy_of_Münsterberg
148-16 County Zweibrücken.hes.jpg Name in the book : Zweibrukken
Current/correct name : Zweibrücken
De County incorrect Label is missing County_Zweibrücken
149-1 Duchy of Jülich.hes.jpg Name in the book : Gulik
Current/correct name : Jülich
De Duchy incorrect Nails should be red. Duchy_of_Jülich
149-2 County Weimer-Orlamünde.hes.jpg Name in the book : Orlamünde
Current/correct name : Orlamünde
De County correct County_Weimer-Orlamünde
149-3 County Brehna.hes.jpg Name in the book : Breene
Current/correct name : Brehna
De County incorrect In principle correct, but should be heraldic water lily leaves County_Brehna
149-4 County of Nieder Lausitz.hes.jpg Name in the book : Oover Lausitz
Current/correct name : Nieder Lausitz
De Region/province incorrect Is Nieder Lausitz, cow should face other direction County_of_Nieder_Lausitz
149-5 County of Ober Lausitz.hes.jpg Name in the book : Needer Lausitz
Current/correct name : Ober Lausitz
De Region/province incorrect Is Ober Lausitz County_of_Ober_Lausitz
149-6 Altenburg.hes.jpg Name in the book : Altenburg
Current/correct name : Altenburg
De Titular County correct No territorial arms, used for the title by Saxe-Altenburg ]]
149-7 County Henneberg.hes.jpg Name in the book : Hennenberg
Current/correct name : Henneberg
De County incorrect Base should be triple mountain. County_Henneberg
149-8 Duchy of Bar.hes.jpg Name in the book : Barby
Current/correct name : Bar
Fr County incorrect Roses should be crosslets Duchy_of_Bar
149-9 Prussia.hes.jpg Name in the book : Pruissen
Current/correct name : Preussen
De Kingdom incorrect Prussia
149-10 Krossen.hes.jpg Name in the book : Krossen
Current/correct name : Krosno
Pl Titular Principality ? No territoral arms, used as title by Pommeranian Dukes. ]]
149-11 Stettin.hes.jpg Name in the book : Stettin
Current/correct name : Szczecin
Pl Duchy correct No territorial arms, but used for the area around the city of Szczecin by Pommeranian Dukes.
149-12 Pommern.hes.jpg Name in the book : Pomeren
Current/correct name : Pommern
Pl Duchy correct
149-13 Wenden3.hes.jpg Name in the book : Wenden
Current/correct name : Wenden
De Title County ? Title used by Danish and Swedish Kings and Dukes of Pommerania, but as golden griffin on red
149-14 Duchy of Pommern-Barth.hes.jpg Name in the book : Barth
Current/correct name : Pommern-Barth
De Principality incorrect Claws should be red and griffin should face other direction. Duchy_of_Pommern-Barth
149-15 Duchy of Pommern-Wolgast.hes.jpg Name in the book : Usedom
Current/correct name : Pommern-Wolgast
De County incorrect Looks more like Duchy of Pommern-Wolgast. County Usedom used a sea-griffin. Duchy_of_Pommern-Wolgast
149-16 Lordship Ruppin.hes.jpg Name in the book : Rupin
Current/correct name : Ruppin
De County incorrect No county but Lordship. Nails should be gold Lordship_Ruppin
150-1 Kaszuby.hes.jpg Name in the book : Kassuben
Current/correct name : Kaszuby
Pl Duchy incorrect No independent territory, but used for the Kashubian region. Colours are wrong and lion should face the other direction. Kaszuby
150-2 Gützkow.hes.jpg Name in the book : Guskouw
Current/correct name : Gützkow
Pl County incorrect Field should be gold Gützkow
150-3 Kamin.hes.jpg Name in the book : Kamin
Current/correct name : Kamień Pomorski
Pl Principality ? Unkown arms. Probably meant as arms after the dissolution of the Diocese of Kammin. The arms have been shown for the diocese, but not official Diocese of Kammin
150-4 County Moers.hes.jpg Name in the book : Muers
Current/correct name : Moers
De County correct County_Moers
150-5 Homburg.hes.jpg Name in the book : Homburg
Current/correct name : Homburg
De Titular County correct Arms of the Lords of Homburg (no Counts) from the 14th century. No territorial arms.
150-6 Hoya.hes.jpg Name in the book : Hoja en Broekhuisen
Current/correct name : Hoya, Bruchhausen
De County ? Unusual (and unused ?) combination of Hoya (top, should be two bear's claws) and Bruchhausen (base, correct)
150-7 Lordship Stargard.hes.jpg Name in the book : Swerin
Current/correct name : Stargard
De County correct Lordship of Stargard, not Schwerin. Lordship_Stargard
150-8 Principality of Schwerin.hes.jpg Name in the book : Swerin
Current/correct name : Schwerin
De Principality incorrect Wrong colours. Principality_of_Schwerin
150-9 Lordship Werle.hes.jpg Name in the book : Rostock
Current/correct name : Werle
De Lordship incorrect Lordship Werle, not County Rostock. Colours are wrong. Lordship_Werle
150-10 County Montbéliard.hes.jpg Name in the book : Mompelgard
Current/correct name : Montbéliard
Fr County correct County_Montbéliard
150-11 County Nidda.hes.jpg Name in the book : Nidda
Current/correct name : Nidda
De County incorrect Stars should be silver County_Nidda
150-12 County Schaumburg.hes.jpg Name in the book : Schaumberg
Current/correct name : Schaumburg
De County correct County_Schaumburg
150-13 County Eberstein.hes.jpg Name in the book : Eberstein
Current/correct name : Eberstein
De County incorrect Canting lower half should be not part of the arms County_Eberstein
150-14 Lordship Badenweiler.hes.jpg Name in the book : Badenweiler
Current/correct name : Badenweiler
De Lordship correct Lordship_Badenweiler
150-15 Usenberg.hes.jpg Name in the book : Usenberg
Current/correct name : Üsenberg
De Lordship incorrect Arms used by the Counts of Üsenberg until 1354. No territorial arms.
150-16 County Sponheim.hes.jpg Name in the book : Voor Spanheim
Current/correct name : Nieder Sponheim
De Lordship correct County_Sponheim
151-1 Breisgau.hes.jpg Name in the book : Breisgouw
Current/correct name : Breisgau
De Titular County incorrect Since 1218 part of Württemberg and titular arms were an eagle.
151-2 Ascanien.hes.jpg Name in the book : Ascanien
Current/correct name : graf von Aschersleben / Anhalt-Aschersleben
De Titular County correct Titular arms of the Dukes of Anhalt and other related families.
151-3 Ballenstedt.hes.jpg Name in the book : Ballensted
Current/correct name : Ballenstedt
De Titular County correct Titular arms of the Dukes of Anhalt and other related families.
151-4 Wansdorf.hes.jpg Name in the book : Wansdorf
Current/correct name : Warmsdorf
De Titular County correct Titular arms of the Dukes of Anhalt and other related families.
151-5 Muhlingen.hes.jpg Name in the book : Muhlingen
Current/correct name : Mühlingen
De Titular County correct Titular arms of the Dukes of Anhalt and other related families.
151-6 Bernburg.hes.jpg Name in the book : Beerenberg
Current/correct name : Bernburg
De Titular County correct Titular arms of the Dukes of Anhalt and other related families.
151-7 Kirburg.hes.jpg Name in the book : Kirburg
Current/correct name : Kyrburg
De Titular County correct Titular arms of some princely branches of the Salm family. ]]
151-8 Salm.hes.jpg Name in the book : Salm
Current/correct name : Salm
De Titular County correct Titular and canting arms of the many princely Salm families. ]]
151-9 Werdenberg.hes.jpg Name in the book : Werdenberg
Current/correct name : Werdenberg
Ch Titular County correct Partial arms of Werdenberg-Heiligenberg, a county acquired by Austria in 1413. Probably never used by the county.
151-10 Heiligenberg.hes.jpg Name in the book : Heiligenberg
Current/correct name : Heiligenberg
De Titular County correct Partial arms of Werdenberg-Heiligenberg, a county acquired by Austria in 1413. Probably never used by the county.
151-11 County Pyrmont.hes.jpg Name in the book : Pyrmont
Current/correct name : Pyrmont
De County correct County_Pyrmont
151-12 Principality of Waldeck.hes.jpg Name in the book : Waldek
Current/correct name : Waldeck
De Principality correct Principality of Waldeck ]]
151-13 Culemborg.hes.jpg Name in the book : Kuilenburg
Current/correct name : Culemborg
Nl County correct Culemborg
151-14 Gleichen.hes.jpg Name in the book : Gleichen
Current/correct name : Gleichen
De Titular County correct Title "Count of Gleichen" used by Counts of Tonna, later by Saxe-Weimar-Eisenach
151-15 Duchy of Jägerndorf.hes.jpg Name in the book : Jagersdorf
Current/correct name : Krnov
Cz County incorrect Horn facing the wrong direction. Duchy_of_Jägerndorf
151-16 County Hanau.hes.jpg Name in the book : Hanauw
Current/correct name : Hanau
De County correct County_Hanau
152-1 County Rieneck.hes.jpg Name in the book : Reinek
Current/correct name : Rieneck
De County incorrect Number of bars incorrect. County_Rieneck
152-2 County Falkenstein.hes.jpg Name in the book : Falkenstein
Current/correct name : Falkenstein
De County incorrect Number of spokes is too low. County_Falkenstein
152-3 County Dagsburg.hes.jpg Name in the book : Dachburg
Current/correct name : Dabo
Fr County correct County_Dagsburg
152-4 Arnstein.hes.jpg Name in the book : Arnstein
Current/correct name : Arnstein
De Titular County correct Used by late 13th century Counts of Arnstein ]]
152-5 County Ortenburg.hes.jpg Name in the book : Ortenburg
Current/correct name : Ortenburg
At County correct County_Ortenburg_(Kärnten)
152-6 County Ortenburg (Kärnten).hes.jpg Name in the book : Artenburg
Current/correct name : Ortenburg
De County correct County_Ortenburg
152-7 County Wittgenstein.hes.jpg Name in the book : Witgenstein
Current/correct name : Wittgenstein
De County correct County_Wittgenstein
152-8 Lauterbach.hes.jpg Name in the book : Lauterbach
Current/correct name : Lauterberg/Lutterberg
De Titular County correct Used for (by ?) medieval Counts of Lutterberg (later Hohnstein)_, now used by Bad Lauterberg im Harz
152-9 County Rochefort.hes.jpg Name in the book : Rochefort
Current/correct name : Rochefort
Be County incorrect Shield should be silver, see 153-2. County_Rochefort
152-10 County Wernigerode.hes.jpg Name in the book : Wernigerode
Current/correct name : Wernigerode
De County correct County_Wernigerode
152-11 County Kirchberg.hes.jpg Name in the book : Kirchberg
Current/correct name : Kirchberg
De County correct County_Kirchberg
152-12 Weissenhorn.hes.jpg Name in the book : Weisenhorn
Current/correct name : Weissenhorn
De City correct Listed as county, but city arms. Weissenhorn
152-13 Passaun.hes.jpg Name in the book : Passaun
Current/correct name : Passaun
Cz Titular County correct Partial arms of the Schlick family, Counts zu Passaun und Weißkirchen
152-14 Weisskirchen.hes.jpg Name in the book : Wissenkirchen
Current/correct name : Weisskirchen
Cz Titular County correct Partial arms of the Schlick family, Counts zu Passaun und Weißkirchen
152-15 County Klettgau.hes.jpg Name in the book : Sults
Current/correct name : Klettgau
De County correct Arms are those of the Sulz family, but the county is named Klettgau. County_Klettgau
152-16 Brandis.hes.jpg Name in the book : Brandis
Current/correct name : Brandis
Ch Titular County correct Titular Barony, based on medieval family arms. In Graubünden, Switzerland. ]]
153-1 County of Sonnenberg.hes.jpg Name in the book : Sonnenberg
Current/correct name : Sonnenberg
At County correct County_of_Sonnenberg
153-2 Montaigu.hes.jpg Name in the book : Montagu
Current/correct name : Montaigu
Be Titular County correct Arms of 13th century counts, see also Rochefort 152-9 ]]
153-3 County Virneburg.hes.jpg Name in the book : Virnenburg
Current/correct name : Virneburg
De County correct County_Virneburg
153-4 County Tecklenburg.hes.jpg Name in the book : Tecklenburg
Current/correct name : Tecklenburg
De County correct Correct for Tecklenburg-Lingen County_Tecklenburg
153-5 County Schwalenberg.hes.jpg Name in the book : Swaluwe
Current/correct name : Schwalenberg
De County correct County_Schwalenberg
153-6 County Blankenheim.hes.jpg Name in the book : Blankenheim
Current/correct name : Blankenheim
De County correct County_Blankenheim
153-7 Reifferscheid.hes.jpg Name in the book : Reiferscheid
Current/correct name : Reifferscheid
De Titular County correct Arms of 13th century counts. Used as a title by the Princes of Salm-Reifferscheid ]]
153-8 Chablais1.hes.jpg Name in the book : Chablais
Current/correct name : Chablais
Fr Principality incorrect See 125-8 for correct arms.
153-9 Grand Duchy of Moscow.hes.jpg Name in the book : Moscovien
Current/correct name : Muskovy
Ru Principality incorrect Not official arms, but often shown like this in armorials. Grand_Duchy_of_Moscow
153-10 County Regenstein.hes.jpg Name in the book : Reinstein
Current/correct name : Regenstein (Reinstein)
De County correct County_Regenstein
153-11 County Blankenburg.hes.jpg Name in the book : Blankenberg
Current/correct name : Blankenburg
De County correct County_Blankenburg
153-12 Zavelstein.hes.jpg Name in the book : Zavelsteijn
Current/correct name : Zavelstein
De County incorrect Title only, used by the Counts of Württemberg and should be gold, not silver.
153-13 Wenden1.hes.jpg Name in the book : Wenden
Current/correct name : Wenden
Principality incorrect Title used by the Danish and Swedish Kings for the 'Land of the Wends'. See also 141-8
153-14 Teck.hes.jpg Name in the book : Tek
Current/correct name : Tecklenburg
De Titular Duchy correct Duke of Teck is a title which was created twice in Germanic lands. It was first borne from 1187 to 1439 by the head of a cadet line of the German ducal House of Zähringen, known as the "first House of Teck". The caput of his territory was Teck Castle in the Duchy of Swabia (from 1512 part of the County of Württemberg).
153-15 County Ziegenhain.hes.jpg Name in the book : Ziegenheim
Current/correct name : Ziegenhain
De County correct County_Ziegenhain
153-16 Hersfeld.hes.jpg Name in the book : Hirschfeld
Current/correct name : Hersfeld
De Abbey incorrect Cross should be in the field, too long. Abbey_of_Hersfeld
154-1 County Sponheim1.hes.jpg Name in the book : Spanheim
Current/correct name : Sponheim
De County correct Upper Sponheim and joint Sponheim County_Sponheim
154-2 Duchy Arenberg.hes.jpg Name in the book : Aremberg
Current/correct name : Arenberg
De County correct Duchy_Arenberg
154-3 Principality of Minden.hes.jpg Name in the book : Minden
Current/correct name : Minden
De Principality correct Principality_of_Minden
154-4 Principality of Halberstadt.hes.jpg Name in the book : Halberstad
Current/correct name : Halberstadt
De Principality correct Principality_of_Halberstadt
154-5 Swiebus.hes.jpg Name in the book : Swiebus
Current/correct name : Świebodzin
Pl Principality ? Titular arms ? The region around the city historically belonged to Principality of Zagan. Maybe Silezian eagle eagle from the Lobkowicz family ?
154-6 Lordship Rappoltstein.hes.jpg Name in the book : Roppelstein
Current/correct name : Rappoltstein
Fr County correct Lordship_Rappoltstein
154-7 Eisenberg.hes.jpg Name in the book : Eisenberg
Current/correct name : Eisenberg
De Titular county correct Titular arms. Used in the greater arms of f.e. the Duchy of Saxe-Coburg-Saalfeld
154-8 County Ravensberg.hes.jpg Name in the book : Ravensberg
Current/correct name : Ravensberg
De County correct County_Ravensberg
154-9 County Wertheim.hes.jpg Name in the book : Wertheim
Current/correct name : Wertheim
De County incorrect Eagle should have a red tongue. County_Wertheim
154-10 Kurzeme.hes.jpg Name in the book : Kurland
Current/correct name : Kurzeme
Lv Region/province incorrect Lion should face other direction. Kurzeme
154-11 Zemgale.hes.jpg Name in the book : Semigallen
Current/correct name : Zemgale
Lv Region/province incorrect Real arms show a moose/elk. Zemgale
154-12 County Zollern.hes.jpg Name in the book : Zolleren
Current/correct name : Zollern
De County correct County_Zollern
154-13 Duchy of Magdeburg.hes.jpg Name in the book : Maagdenburg
Current/correct name : Magdeburg
De Duchy incorrect Wrong arms, should be divided of red and silver. Duchy_of_Magdeburg
154-14 County Veldenz.hes.jpg Name in the book : Veldentz
Current/correct name : Veldenz
De County incorrect Lion should not be crowned. County_Veldenz
154-15 Barbençon.hes.jpg Name in the book : Barbanson
Current/correct name : Barbançon
Be Principality ? Probably correct, the three lions are, colours may have varied. Barbençon
154-16 County Sigmaringen.hes.jpg Name in the book : Sigmaringen
Current/correct name : Sigmaringen
De County correct County_Sigmaringen
155-1 Breda (Noord-Brabant).hes.jpg Name in the book : Breda
Current/correct name : Breda
Nl City correct Breda_(Noord_Brabant)
155-2 Skåne.hes.jpg Name in the book : Schoonen
Current/correct name : Skåne
Se Region/province incorrect These should be a griffin head. Skåne
155-3 Douai.hes.jpg Name in the book : Douaij
Current/correct name : Douai
Fr City correct Nowadays only a red shield is used, but historically often seen with a letter D. Douai
155-4 Chablais.hes.jpg Name in the book : Chablais
Current/correct name : Chablais
Fr Region/province correct Chablais
155-5 Savoie.hes.jpg Name in the book : Savoyen
Current/correct name : Savoie
Fr Region/province incorrect Unusual quartered of Savoie proper and the Imperial eagle.
155-6 Faucigny (region).hes.jpg Name in the book : Faucignij
Current/correct name : Faucigny
Fr Region/province incorrect Should be of 6 pieces, not 7. Faucigny_(region)
155-7 Beaufortain.hes.jpg Name in the book : Beaufort
Current/correct name : Beaufortain
Fr Region/province correct Beaufortain
155-8 Maurienne.hes.jpg Name in the book : Mauriènne
Current/correct name : Maurienne
Fr Region/province incorrect The arms should not have a crown. Maurienne
155-9 Tarentaise.hes.jpg Name in the book : Tarantaise
Current/correct name : Tarentaise
Fr Region/province correct Tarentaise
155-10 Bauges.hes.jpg Name in the book : Beugeois
Current/correct name : Bauges (?)
Fr Region/province incorrect Region in Savoie, but reported arms are quite different from arms used for the area. Bauges
155-11 Limburg an der Lahn.hes.jpg Name in the book : Limpurg
Current/correct name : Limburg an der Lahn
De City incorrect Composition is basically correct, but squares should be rectangles and number of fields in the bar should be more Limburg_an_der_Lahn
155-12 Genevois.hes.jpg Name in the book : Genevois
Current/correct name : Genevois
Ch Region/province incorrect Quartered arms of the two historical arms for the region. Not incorrect, but not commonly used as such. Genevois
155-13 Ulm1.hes.jpg Name in the book : Ulm
Current/correct name : Ulm zu Erbach
De Family ? Arms of the Counts von Ulm zu Erbach
155-14 Schwaben.hes.jpg Name in the book : Watburg
Current/correct name : Württemberg
De Region/province incorrect Listed as Württemberg, but the arms are of Schwaben, which are part of the Württemberg arms. Württemberg
155-15 Vidzeme.hes.jpg Name in the book : Lijfland
Current/correct name : Vidzeme
Lv Region/province correct Vidzeme
155-16 Finland.hes.jpg Name in the book : Finland
Current/correct name : Finland
Fi Country incorrect The arms are an (incorrect) version of the Swedish royal dynasty of Vasa. Finland already used the current arms at thetime. National_Arms_of_Finland
156-1 Lappland.hes.jpg Name in the book : Lapland
Current/correct name : Lappland
Se Region/province incorrect Field should be silver Lappland
156-2 Uppland.hes.jpg Name in the book : Upland
Current/correct name : Uppland
Se Region/province incorrect Field should be red. Uppland
156-3 Rügen (kreis).hes.jpg Name in the book : Rügen
Current/correct name : Rügen
De Region/province incorrect Shield should be divided and colours are wrong. Rügen (kreis)
156-4 Kurland1.hes.jpg Name in the book : Kurland
Current/correct name : Kurzeme
Lv Region/province incorrect Phantasy arms for the region. Only seen on Dutch 17th century map(s). Never used in the region. Kurzeme
156-5 Wagrien.hes.jpg Name in the book : Wagria
Current/correct name : Wagrein
De Region/province ? Arms with a bull's head are known, but colours vary during the centuries, so may be correct at the time Wagrein
156-6 Béthune.hes.jpg Name in the book : Bethune
Current/correct name : Béthune
Fr City correct Béthune
156-7 Oldambt (landschap).hes.jpg Name in the book : Oldampt
Current/correct name : Oldambt
Nl Region/province incorrect Stars are missing Oldambt_(landschap)