Wapen- en Vlaggenboek Hesman: Difference between revisions

''' {{uc:{{PAGENAME}}}} '''

==Inleiding==

Het boek bestaat uit 3 delen; het eerste deel met de wapens en kwartierstaten van Friese (adellijke) geslachten, het tweede deel met territoriale wapens en het 3e met wapens van Friese burgers. Het is een van de meest uitgebreide werken op het gebied van 17e eeuwse Friese geslachtswapens en een belangrijk historisch document. Een inventarisatie van deel 3 is in 1993 gepubliceerd in het [https://www.fryske-akademy.nl/fileadmin/inhoud/beelden/homepage/Kennis/Gen_Jierboek/GJ_1993.pdf Genealogysk Jierboek 1993], van deel 1 (kwartierstaten) is mij geen inventarisatie bekend, alleen een overzichtstabel.

Het geheel is een vrij willekeurig ogende verzameling van Europese wapens, dwz de wapens staan noch op geografische, noch op een of andere andere logische volgorde. Er lijkt geen enkele logica in te zitten. Het is waarschijnlijk dat zijn bronnen beperkt waren en dat hij wapens heeft toegevoegd wanneer hij één of andere bron in handen had. Hij noemt geen bronnen in het gehele wapenboek, wel is er een introductie in het boek, maar daar worden geen bronnen genoemd voor deeel II.  

Deze bron maakt ook duidelijk dat het boek begonnen is in 1708, maar later aangevuld. De genoemde Halma wapens eindigen op blz 144 en de territoriale wapens gaan door tot blz 156 en die dateren dus allen van na 1708. Helaas is er op basis van de wapens nauwelijks verdere informatie te vinden over de bronnen of jaartallen.

De beperkte beschikbaarheid van bronnen heeft er dus ook voor gezorgd dat de besproken gebieden beperkt zijn en dat sommige gebieden veel meer vertegenwoordigd zijn dan andere. Zo is bijvoorbeeld het gebied Savoie-Piemonte goed beschreven, maar staan er geen wapens uit de Britse eilanden in het boek.  

Op basis van de foutieve kleuren bij veel wapens is het te verwachten dat veel van de bronnen niet ingekleurde kaarten en boeken waren. Veel 17e eeuwse kaarten (Bleau, de Wit) werden zowel ongekleurd als ingekleurd uitgegeven. De gekleurde waren uiteraard veel duurder en het is dus te verwachten dat eventueel aanwezige kaarten in Dokkum vooral ongekleurd waren.  De gekleurde versies van de kaarten waren in de 17e eeuwse Atlas Maior uitgaven eigenlijk altijd correct, terwijl de wapens in het boek dat niet altijd zijn. Vaak zijn ze wel heraldisch gearceerd en kunnen de kleuren op zich wel achterhaald worden.  

Daarna volgen 25 wapens van Franse gebieden, steden en bisdommen en 13 wapens van Italiaanse families en de Orde van Malta. De 2 volgende wapens zijn waarschijnlijk ook bedoeld als (Italiaanse) familiewapens, maar zijn ook territoriale wapens (Monaco en Monferrato).

Wapens 127-10 tot 129-2 zijn erg willekeurig, de enige samenhangende wapens zijn de 4 wapens van het Britse koninkrijk (Engeland, Schotand, Frankrijk en Ierland).

|126-9 || [[File:Vlaanderen.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Flaenderen'''<br>Current/correct name : '''Vlaanderen''' || Be/Fr || Region/province || correct ||  || [[Oost-Vlaanderen ]]

|-

|-

|126-11 || [[File:Limburg.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Limburg'''<br>Current/correct name : '''Limburg''' || Be/Nl || Region/province || incorrect || Lion should have double tail, red nails and tongue || [[Limburg_(provincie) ]]

|136-6 || [[File:County Bentheim.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Bentheim'''<br>Current/correct name : '''Bentheim''' || De || County || correct ||  || [[County_Bentheim ]]

|-

|-

|-

|136-9 || [[File:County Rietberg.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Rietburg'''<br>Current/correct name : '''Rietberg''' || De || County || correct ||  || [[County_Rietberg ]]

|145-6 || [[File:Katzenelnbogen.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Catzenellebogen'''<br>Current/correct name : '''Katzenelnbogen''' || De || County || correct ||  || [[Katzenelnbogen ]]

|-

|-

|145-8 || [[File:Nassau.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Nassau'''<br>Current/correct name : '''Nassau''' || De || County || incorrect || Lion should bas red nails and tongue. || [[Nassau ]]

|145-14 || [[File:Lucca.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Lucca'''<br>Current/correct name : '''Lucca''' || It || City / Republic || incorrect || Not arms, but based on the banner. More often seen in armorials. || [[Lucca ]]

|-

|-

|145-16 || [[File:aarschot.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Arschot'''<br>Current/correct name : '''Aarschot''' || Be || Titular Duchy || incorrect || Arms of the Croy family (1477-1635 Lords and Dukes of Aarschot) ]]

|154-16 || [[File:County Sigmaringen.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Sigmaringen'''<br>Current/correct name : '''Sigmaringen''' || De || County || correct ||  || [[County_Sigmaringen ]]

|-

|-

|155-2 || [[File:Skåne.hes.jpg|100 px]] || Name in the book : '''Schoonen'''<br>Current/correct name : '''Skåne''' || Se || Region/province || incorrect || These should be a griffin head. || [[Sk%C3%A5ne ]]