Hoogeveen
Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens |
HOOGEVEEN
Provincie : Drenthe
Opheffing : -
Toevoegingen : 1998 Beilen (ged), Ruinen (ged), Zuidwolde (ged)
I : 10 november 1819
"Van zilver, beladen met een hoop getapelde turven in natuurlijke kleur, gedekt met groen stroo, verzeld aan beide zijden door een bijenkorf van stroo, boven welke eenige bijen in hunne natuurlijke kleur."
II : 25 november 1950
"In zilver een hoop turven, gestapeld ter hoogte van zes lagen, gedekt met riet en ter weerszijden begeleid door een bijenkorf van gevlochten stro, waarboven enige bijen, alles in natuurlijke kleur. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 paarlen."
Oorsprong/verklaring:
Het wapen symboliseert de belangrijkste bronnen van bestaan in de gemeente aan het begin van de vorige eeuw. Het tweede wapen is alleen in de toevoeging van de kroon verschillend. De gemeente voerde de kroon al geruime tijd voor de officiële verlening.
Het wapen is waarchijnlijk ontworpen rond 1806. Uit de 18e eeuw zijn geen afbeeldingen van een wapen van Hoogeveen bekend. Het wapen van 1806 vertoonde alleen een hoop turven. Ter weerszijden van het schild stonden echter twee bijenkorven, en achter het schild stond Maria alsmede twee (engelen ?)vleugels. Dit wapen kwam te vervallen in de Napoleontische tijd.
Het bovenstaande wapen werd ook door de gemeente verzocht in de aanvraag bij de Hoge Raad van Adel . Deze verleende het wapen echter zonder Maria, en met de bijenkorven op het schild.
De gemeente was het niet eens met het nieuwe wapen en gebruikte op officiële stukken nog altijd een stempel met daarop het aangevraagde wapen. Ook in het Aardrijkskundig Woordenboek van Van der Aa (1839ev) wordt het wapen omschreven met Maria. Het stempel was tot 1852 in gebruik.
In 1852 besloot de gemeente om, zoals omschreven in de gemeentewet, een ambtsketting voor de burgemeester aan te vragen. Op de bijbehorende penning werd aan de ene kant het rijkswapen geplaatst, op de andere het gemeentelijke wapen. Het is niet bekend wat voor tekening Hoogeveen instuurde, maar waarschijnlijk het wapen met Maria. De brief van het college werd vermeld dat de gemeente het niet eens was met het officiële wapen. In ieder geval heeft de Rijksmunt zich aan het register gehouden en op de penning het officiële wapen gegraveerd.
Het wapen met Maria werd ook na 1852 regelmatig door de gemeente gebruikt. Het laatst was dat in 1925. Ook op andere publicaties, zoals de Hoogeveensche Nieuwsbode, werd het wapen met Maria gebruikt. De laatst bekende afbeelding dateert uit 1961. Het komt daarbij voor op een verzekeringspolis.
Een afbeelding van het wapen met Maria en de vleugels uit 1872. (Uit Havinga, 1993a) |
Ook latere gemeentebesturen waren niet tevreden met het wapen. Er werden diverse pogingen gedaan het wapen te wijzigen, hetgeen alleen resulteerde in toevoeging van een kroon. Ook de huidige gemeente voert een logo op briefpapier en dergelijke in plaats van het wapen.
Waar de afbeelding van Maria vandaan is gekomen is niet geheel duidelijk. In de brief met de aanvraag van het wapen uit 1815 staat vermeld dat het afkomstig was van het Drentse landschapszegel. Er werd niet gesproken over een speciale betekenis hiervan voor Hoogeveen.
Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910 |
Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930 |
Van de volgende in de gemeente gelegen dorpen zijn dorpswapens beschreven: Hollandsche Veld.
Literatuur : Havinga, 1992; 1993a; 1993b