Wageningen
Portaal Nederlandse Overheidsheraldiek
Portaal Nederlandse overheidswapens  |
Onderdeel van:  |
|
Nederlandse heraldiek:
Overzeese heraldiek:
|
Nederlandse heraldische verzamelobjecten
|
WAGENINGEN
Provincie : Gelderland
Opheffing : -
Toevoegingen : -
I : 7 oktober 1818
"Van rood beladen met een rad van zilver, waarvan de regtbovenstaande spaak een kruis is. Het schild gedekt met een gouden kroon en ter wederzijde gehouden door een klimmenden gouden leeuw."
NB : de kroon heeft 5 bladeren
Oorsprong/verklaring
De plaats Nijwageningen kreeg in 1263 stadsrechten van graaf Otto II van Gelre. Op het oudst bekende grootzegel staat een soort ladder met aan weerszijden een wiel met 6 spaken.
De oorsprong van de wielen in het wapen is onbekend, er zijn 2 verklaringen bekend. De eerste is dat het een gewoon sprekend wapen was, waarbij het zegel een zijaanzicht geeft van een middeleeuwse wagen. De tweede staat op een grafsteen van de familie De Constant-Rebeque: "Volgens overlevering bestond alhier 69 jaar na Christus ten tijde van de Romeinen, Vada, gelegen aan de doorwaadbare Rijn aldaar, Vado genaamd, benevens een heidense tempel, welke priesteressen vóór elke krijg door een nog bestaande gleuf een wiel, met brandend stro omwonden, de Berg lieten afrollen. Kwam dit wiel brandend en zonder omvallen beneden, dan voorspelden zij een gezonde krijgstocht."
De laatste verklaring is erg onwaarschijnlijk, al is het zeker dat het gebied in de Romeinse tijd bewoond was en dat er een heidense tempel heeft gestaan, die later vervangen werd door een kerkje. Dit kerkje is door de Noormannen verwoest. Of de naam Vada inderdaad bij Wageningen of bij Wadenoijen hoort is niet helemaal duidelijk. Een andere verklaring is of het wapen afgeleid is van het wiel van de H. Catharina. Bekend is dat in Wageningen al zeer vroeg (8e eeuw) een kerk bestond. Het is echter niet bekend aan welke heilige dit kerkje was gewijd.
Van de stad zijn 17 zegels bekend, een overzicht hiervan is in 2007 gepubliceerd (Zeven, 2007; te verkrijgen bij het stadsarchief).
Volgens Sierksma bestonden er twee spreuken boven de stadspoorten, namelijk Vires acquirit eundo Vadae en Deus fortitudo et spes nostra, die beiden verloren zijn gegaan. Beide spreuken werden in 1710 geplaatst op de twee voornaamste toegangspoorten van de stad. De gemeente heeft in 1948-49 navraag gedaan omtrent het preciese aantal spaken en het voorkomen van de spreuken bij de HRvA. In een brief van 5 april 1949 antwoordde de raad dat bij de aanvraag geen correspondentie bestond omtrent het aantal spaken, noch was er iets bekend over de spreuken. De spreuken zijn waarschijnlijk afgeleid van de psalmen en een stuk van Vergilius.
 Afbeelding van het wapen op het stadhuis. | |
 Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910 |
 Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930 |
 Het wapen op heraldische tegels |
 |
Contact and Support
Partners:
Your logo here ?
Contact us
© since 1995, Heraldry of the World, Ralf Hartemink 
Index of the site
Literatuur : Stellaard, 1986; Zeven, 2007; Van den Bergh, 1878; Sierksma, 1962; Blaeu, J.: Tetrarchis Ducatus Gelriae Arnhemensis five Veluvia, 1662 (kaart)