Naarden: Difference between revisions
Knorrepoes (talk | contribs) m (Text replace - "[[Litwap" to "{{media}} [[Litwap") |
Knorrepoes (talk | contribs) m (Text replacement - "<gallery widths=250px heights=200px perrow=0>" to "===Afbeeldingen=== <gallery widths=250px heights=200px perrow=0>") |
||
| (21 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{| | {| class="wikitable" | ||
|- style="vertical-align:top;" | |||
| | |[[File:naarden.gif|center|alt=Wapen van {{PAGENAME}}/Arms (crest) of {{PAGENAME}}]] | ||
| | |||
<center>''' {{uc:{{PAGENAME}}}} '''</center><br> | |||
'''Country''' : Netherlands [[File:Netherlands.jpg|60 px|right]]<br><br><br> | |||
'''Province''' : [[Noord Holland]][[File:noordholland.jpg|60 px|right]]<br><br><br> | |||
''' | '''Additions''':<br> | ||
* 1966 [[Weesperkarspel]] (ged) | |||
'''Incorporated into''':<br> | |||
* 2016 [[Gooise Meren]] | |||
{{#display_map:52.2950,5.1628|width=250|height=250|zoom=7}} | |||
|} | |||
{| class="wikitable" | |||
|+Official blazon | |||
|- | |||
|'''Dutch''' | |||
| Van goud, waarop een dubbelden arend van sabel. | |||
''' | |- | ||
|'''English''' | |||
| blazon wanted | |||
|} | |||
===Oorsprong/verklaring=== | |||
Het wapen is officieel verleend op 26 juni 1816. | |||
Volgens een sage zou het wapen in 936 verleend zijn door keizer Otto II. Rond dat jaar was Naarden gesticht door het klooster van [[Elten]] (bij Kleef). De bovenstaande verklaring is echter niet mogelijk. De heraldiek is pas ontstaan aan het einde van de 11e eeuw. Er zijn weliswaar aanwijzingen dat wapens gevoerd werden rond de invasie van de Normandiers in Engeland (1066), maar daar zijn geen bewijzen van. De eerste wapens waren zuiver persoonswapens, steden voerden pas ongeveer een eeuw later wapens. Dit geeft al aan dat het wapen van Naarden niet voor 1200 kan zijn ontstaan. | |||
Een tweede aspect is de voorstelling, de dubbele adelaar. De adelaar was (en is) het symbool van Duitsland. De Duitse keizers in de Middeleeuwen voerden al een adelaar als wapen. Diverse steden verkregen, om verschillende redenen, recht om de Duitse adelaar te voeren. Het is onwaarschijnlijk dat dat ook voor Naarden gold, het was namelijk géén Rijksstad. | |||
Een tweede aspect is de voorstelling, de dubbele adelaar. De adelaar was (en is) het symbool van Duitsland. De Duitse keizers in de Middeleeuwen voerden al een adelaar als wapen. Diverse steden verkregen, om verschillende redenen, recht om de Duitse adelaar te voeren. | |||
De Duitse rijksadelaar was echter éénkoppig tot in het begin der 15e eeuw. Weliswaar zijn er munten bekend van keizer Karel IV (-1378) met daarop een dubbelkoppige adelaar, maar de dubbele adelaar werd pas officieel het rijkswapen in 1443 door keizer Sigismund. | De Duitse rijksadelaar was echter éénkoppig tot in het begin der 15e eeuw. Weliswaar zijn er munten bekend van keizer Karel IV (-1378) met daarop een dubbelkoppige adelaar, maar de dubbele adelaar werd pas officieel het rijkswapen in 1443 door keizer Sigismund. | ||
Dit maakt de verlening tijdens de regering van Otto II | Dit alles maakt de verlening tijdens de regering van Otto II onmogelijk. Ook andere Nederlandse steden met een dubbelkoppige adelaar in het wapen ([[Groningen]], [[Deventer]], [[Nijmegen]]) verkregen deze wapens pas in de 15e eeuw. Bovendien waren alle rechten van de abdij over het gebied al in 1280 overgedragen aan Graaf Floris V van Holland. De tweekoppige adelaar kon alleen gevoerd worden door vrije rijkssteden en Naarden, wat dus onder Holland viel, was dat dus niet. | ||
Naarden verkreeg wel al | Naarden verkreeg wel al in 1255 (of rond 1300) stadsrechten. Meestal gaf dat aanleiding tot het slaan van een eigen zegel en introductie van een stadswapen. Het is niet bekend of dat ook bij Naarden gebeurde. De oudst bekende zegels dateren van 1534 en vertonen de dubbele adelaar. | ||
Een andere verklaring voor het wapen wordt gegeven door Sierksma. <br> | Een andere verklaring voor het wapen wordt gegeven door Sierksma. <br> | ||
| Line 36: | Line 42: | ||
De oorsprong van het wapen van Naarden zal waarschijnlijk wel nooit duidelijk worden ! | De oorsprong van het wapen van Naarden zal waarschijnlijk wel nooit duidelijk worden ! | ||
===Afbeeldingen=== | |||
<gallery widths=250px heights=200px perrow=0> | |||
File:Naarden17.jpg|alt=Wapen van Naarden/Arms (crest) of Naarden|Het wapen in een 17e eeuws [https://bm-lille.fr/patrimoine/digital-viewer/c-16435 manuscript] | |||
File:Naarden1.jpg|alt=Wapen van Naarden/Arms (crest) of Naarden|Het wapen in de Nederlandsche Stads- en Dorpsbeschrijver, 1793 | |||
File:naarden.ok.jpg|alt=Wapen van Naarden/Arms (crest) of Naarden|Het wapen in de [[Oldenkott]] albums +/- 1910 | |||
File:naarden.hag.jpg|alt=Wapen van Naarden/Arms (crest) of Naarden|Het wapen in de [[Koffie Hag albums]] +/- 1930 | |||
File:Naarden.newa.jpg|alt=Wapen van Naarden/Arms (crest) of Naarden|Het wapen op een [[Newa]] bandje | |||
File:naarden.tile.jpg|alt=Wapen van Naarden/Arms (crest) of Naarden|Het wapen op een [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegel]] | |||
File:naarden1.tile.jpg|alt=Wapen van Naarden/Arms (crest) of Naarden|Het wapen op een [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegel]] | |||
File:Naarden3.jpg|alt=Wapen van Naarden/Arms (crest) of Naarden|Het wapen in de stad ([http://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/images/Naarden/Cattenhagestr08.jpg bron]) | |||
File:Naarden4.jpg|alt=Wapen van Naarden/Arms (crest) of Naarden|Het wapen in de stad ([http://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/images/Naarden/Oostwalstr-UPa.jpg bron]) | |||
File:Naardene.jpg|alt=Wapen van Naarden/Arms (crest) of Naarden|Het wapen op een envelop 1987 | |||
File:Naardene1.jpg|alt=Wapen van Naarden/Arms (crest) of Naarden|Het wapen op een envelop 1994 | |||
</gallery> | |||
[[Civic Heraldry Literature - Netherlands (Heraldische literatuur - Nederland)|'''Literatuur''']]: vdBergh, 1878; Schuitema Meyer en Van der Veen, 1965; Sierksma, 1980 | |||
{{nl}} | |||
{{media}} | {{media}} | ||
[[Category:Nederlandse gemeentewapens N]] | |||
[[Category: | |||
[[Category:Noord Holland]] | [[Category:Noord Holland]] | ||
[[Category:Granted 1816]] | [[Category:Granted 1816]] | ||
Latest revision as of 07:18, 1 September 2023
 |
Country : Netherlands  Province : Noord Holland  Additions:
Incorporated into:
|
| Dutch | Van goud, waarop een dubbelden arend van sabel. |
| English | blazon wanted |
Oorsprong/verklaring
Het wapen is officieel verleend op 26 juni 1816.
Volgens een sage zou het wapen in 936 verleend zijn door keizer Otto II. Rond dat jaar was Naarden gesticht door het klooster van Elten (bij Kleef). De bovenstaande verklaring is echter niet mogelijk. De heraldiek is pas ontstaan aan het einde van de 11e eeuw. Er zijn weliswaar aanwijzingen dat wapens gevoerd werden rond de invasie van de Normandiers in Engeland (1066), maar daar zijn geen bewijzen van. De eerste wapens waren zuiver persoonswapens, steden voerden pas ongeveer een eeuw later wapens. Dit geeft al aan dat het wapen van Naarden niet voor 1200 kan zijn ontstaan.
Een tweede aspect is de voorstelling, de dubbele adelaar. De adelaar was (en is) het symbool van Duitsland. De Duitse keizers in de Middeleeuwen voerden al een adelaar als wapen. Diverse steden verkregen, om verschillende redenen, recht om de Duitse adelaar te voeren. Het is onwaarschijnlijk dat dat ook voor Naarden gold, het was namelijk géén Rijksstad.
De Duitse rijksadelaar was echter éénkoppig tot in het begin der 15e eeuw. Weliswaar zijn er munten bekend van keizer Karel IV (-1378) met daarop een dubbelkoppige adelaar, maar de dubbele adelaar werd pas officieel het rijkswapen in 1443 door keizer Sigismund.
Dit alles maakt de verlening tijdens de regering van Otto II onmogelijk. Ook andere Nederlandse steden met een dubbelkoppige adelaar in het wapen (Groningen, Deventer, Nijmegen) verkregen deze wapens pas in de 15e eeuw. Bovendien waren alle rechten van de abdij over het gebied al in 1280 overgedragen aan Graaf Floris V van Holland. De tweekoppige adelaar kon alleen gevoerd worden door vrije rijkssteden en Naarden, wat dus onder Holland viel, was dat dus niet.
Naarden verkreeg wel al in 1255 (of rond 1300) stadsrechten. Meestal gaf dat aanleiding tot het slaan van een eigen zegel en introductie van een stadswapen. Het is niet bekend of dat ook bij Naarden gebeurde. De oudst bekende zegels dateren van 1534 en vertonen de dubbele adelaar.
Een andere verklaring voor het wapen wordt gegeven door Sierksma.
Hij gaat ervan uit dat het wapen een samenvoeging is van twee verschillende adelaars. In de 12e eeuw werd het huidige Gooi waarschijnlijk bewoond door Friezen. Het symbool voor Friesland was de halve adelaar (met opgetrokken poot). Toen het gebied in bezit kwam van de abdij van Elten werd deze adelaar samengevoegd met de Duitse (eenkoppige) adelaar.
Deze verklaring is evenmin niet logisch. Ten eerste was de Friese halve adelaar typisch persoonsgebonden, ten tweede, waarom zou de abdij van Elten de Duitse adelaar opnemen in het wapen van Naarden ? Meestal werd in een dergelijk geval het wapen van het klooster, de patroonheilige (hier St. Vitus) of het wapen van de abt opgenomen, niet het wapen van de (ver verwijderde) keizer.
De oorsprong van het wapen van Naarden zal waarschijnlijk wel nooit duidelijk worden !
Afbeeldingen
Het wapen in een 17e eeuws manuscript
Het wapen in de Nederlandsche Stads- en Dorpsbeschrijver, 1793
Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910
Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930
Het wapen op een Newa bandje
Het wapen op een heraldische tegel
Het wapen op een heraldische tegel
Het wapen in de stad (bron)
Het wapen in de stad (bron)
Het wapen op een envelop 1987
Het wapen op een envelop 1994
Literatuur: vdBergh, 1878; Schuitema Meyer en Van der Veen, 1965; Sierksma, 1980
Portaal Nederlandse Overheidsheraldiek
Portaal Nederlandse overheidswapens |
Onderdeel van:  |
|
Nederlandse heraldiek:
Overzeese heraldiek:
|
Nederlandse heraldische verzamelobjecten
|
Contact and Support
Partners:
Your logo here ?
Contact us
© since 1995, Heraldry of the World, Ralf Hartemink 
Index of the site