Leeuwarden

LEEUWARDEN

Provincie : Fryslân (Friesland)
Opheffing : -
Toevoegingen : 2014 Boarnsterhim (ged, 1984 Haskerland (ged, 1934 Schoterland (ged)), Idaarderadeel, Rauwerderhem, Utingeradeel (ged)); 2018 Leeuwarderadeel, Littenseradiel (gedeeltelijk, 1984 Baarderadeel, Hennaarderadeel)

I : 25 maart 1818
"Van lazuur beladen met een klimmende leeuw van goud. Het schild gedekt met een gouden kroon."

NB : de kroon heeft 3 bladeren en 2x3 parels.

II : 17 september 2019
"In azuur een gouden leeuw, de top van de staart naar rechts gekruld. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en tweemaal drie parels en gehouden rechts door een leeuw van keel en links door een klimmend hert van keel staande op een grasgrond."

Oorsprong/verklaring

De leeuw is waarschijnlijk een sprekend element en wordt al sinds de 15e eeuw als stadswapen gebruikt.

Van den Bergh noemt 4 zegels, het eerste uit 1390, waarop een kerk met 3 gedekte torens met kruisen, voor de middelste een klok; op het dak van de kerk een Agnus dei, rechts daarvan een zespuntige ster, onder de kerk een liggende leeuw. Het tweede uit 1492, waarop een Gothische tempel met 3 nissen, in de middelste een gekroonde zittende Maria met Christus, in de rechter een staande krijgsman in Spaanse kledij, met een getrokken zwaard in de rechterhand, terwijl een hond tegen hem opspringt, in de linker nis een gekroonde vrouw met loshangend haar, een St.Andrieskruis op de borst en in de linkerhand een zwaard met de punt naar beneden. Onder de nis het wapen. Het derde uit 1515 waarop een kerk als in het eerste zegel, met de leeuw en ter weerszijden een lelie. Het vierde uit de 16e eeuw, waarop de kerk, maar nu de leeuw op een schild.

Het nieuwe wapen van 2019 is nog steeds het oude stadswapen, maar nu vergezeld van 2 schildhouders. Historsch voerde de stad al wel 2 leeuwen als schildhouders, maar die werden nooit officieel verleend.

Hoewel de voorkeur van de Hoge raad van Adel uitging naar de schildhoudende gouden leeuwen uit het historische stadswapen van Leeuwarden, stemde de Raad in een later advies in met de rode leeuw en het rode hert als schildhouders (wapenfiguren van de geslachten Burmania en Cammingha, die een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis van het gebied), die de Fryske Rie foar Heraldyk niet ten onrechte meer onderscheidend achtte dan de vaker voorkomende gouden leeuwen. De schildhouders worden geplaatst op de door de gemeente gewenste grasgrond met drie welvingen, symbool voor de drie terpen (Oldehove, Nijehove en Hoek) waarop Leeuwarden is ontstaan.